Thời hạn áp dụng chế độ quản lý sau cai nghiện như thế nào?

Luật sư Phạm Thị Phương Thanh (Công ty Luật Minh Khuê) trả lời:

Quy định về thời hạn áp dụng chế độ quản lý sau cai nghiện

Căn cứ dựa theo quy định tại Điều 40 của Luật Phòng, chống ma túy 2021 có quy định về quản lý cai nghiện ma túy tại nơi cư trú. Cụ thể như sau:

Sự quản lý sau cai nghiện ma túy tại nơi cư trú là một phần quan trọng trong quá trình tái hòa nhập của người nghiện ma túy vào xã hội sau khi họ đã chấp hành xong quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ và giám sát từ các cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo người nghiện ma túy có thể tái hòa nhập vào cộng đồng một cách an toàn và hiệu quả.

Người nghiện ma túy sau khi chấp hành xong quyết định tại cơ sở cai nghiện phải chịu sự quản lý của cơ quan có thẩm quyền trong vòng 02 năm sau khi trở về. Đây là một thời gian đủ để họ có thể nhận được sự hỗ trợ và giám sát cần thiết để ổn định cuộc sống và tránh tái nghiện.

Như vậy thì dựa theo quy định trên thì người nghiện ma túy sau khi chấp hành xong quyết định tại cơ sở cai nghiện thì phải chịu sự quản lý của cơ quan có thẩm quyền trong vòng 02 năm sau khi trở về.

Nội dung quản lý sau cai nghiện ma túy

Về nội dung quản lý sau cai nghiện ma túy được quy định tại khoản 3 của Điều 40 Luật phòng, chống ma túy 2021. Theo đó thì nội dung quản lý sau cai nghiện ma túy như sau:

- Lập danh sách người bị quản lý sau cai nghiện ma túy:

Quá trình quản lý sau cai nghiện bắt đầu với việc lập danh sách các cá nhân đã hoàn thành cai nghiện ma túy và cần được quản lý. Danh sách này cung cấp thông tin cần thiết về các cá nhân, bao gồm tên, tuổi, giới tính, và bất kỳ thông tin y tế hoặc tâm lý nào khác có liên quan. Việc lập danh sách này giúp cơ quan chức năng có cái nhìn tổng quan về quy mô và phạm vi của các chương trình quản lý sau cai nghiện.

- Tư vấn, giúp đỡ, phòng, chống tái nghiện ma túy:

Một phần quan trọng của quản lý sau cai nghiện là việc cung cấp tư vấn và hỗ trợ cho người nghiện ma túy để họ có thể tái hòa nhập vào cộng đồng một cách an toàn và hiệu quả. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp dịch vụ tâm lý, y tế và xã hội, cũng như hỗ trợ trong việc tìm kiếm việc làm và học vấn. Bên cạnh đó, việc giáo dục về nguy cơ của việc tái nghiện ma túy và cách phòng tránh cũng là một phần quan trọng của quá trình này.

- Theo dõi, phát hiện, ngăn chặn hành vi sử dụng trái phép chất ma túy:

Một phần quan trọng của quản lý sau cai nghiện là việc thực hiện giám sát và kiểm soát sát sao để phát hiện và ngăn chặn bất kỳ hành vi sử dụng ma túy trái phép nào của người nghiện. Điều này có thể bao gồm việc thực hiện các cuộc kiểm tra thường xuyên, sử dụng kỹ thuật giám sát hiện đại và thiết bị giám sát, và thực hiện các biện pháp can thiệp sớm nếu cần thiết.

Như vậy, nội dung quản lý sau cai nghiện ma túy là một phần quan trọng của chiến lược phòng, chống ma túy, với mục tiêu giúp người nghiện ma túy hòa nhập lại vào cộng đồng một cách an toàn và hiệu quả. Điều này đòi hỏi sự hợp tác giữa nhiều bộ phận và cơ quan chức năng để đảm bảo rằng các dịch vụ và hỗ trợ được cung cấp một cách toàn diện và đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng cá nhân.

Hỗ trợ xã hội trong thời gian quản lý sau cai nghiện ma túy

Căn cứ dựa theo khoản 4 Điều 40 của Luật Phòng, chống ma túy 2021 có quy định về hỗ trợ xã hội trong thời gian quản lý sau cai nghiện ma túy như sau:

- Hỗ trợ học văn hóa đối với người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi:

Việc hỗ trợ học văn hóa đối với nhóm tuổi từ 12 đến dưới 18 tuổi là một biện pháp quan trọng nhằm giúp trẻ em và thanh thiếu niên có cơ hội tiếp cận giáo dục và phát triển cá nhân một cách toàn diện. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp hỗ trợ tài chính để trẻ em và thanh thiếu niên tiếp tục học tập, tham gia các hoạt động văn hóa, giáo dục và giải trí tích cực. Mục tiêu là xây dựng một môi trường học tập và phát triển tích cực, giúp trẻ em và thanh thiếu niên phát triển tốt nhất có thể.

- Hỗ trợ học nghề, vay vốn, tìm việc làm và tham gia các hoạt động xã hội để hòa nhập cộng đồng:

Đối với nhóm người trưởng thành, việc hỗ trợ học nghề, tìm việc làm và tham gia các hoạt động xã hội là rất quan trọng để họ có thể tái hòa nhập vào xã hội một cách tích cực và tự lập kinh tế. Các biện pháp hỗ trợ có thể bao gồm việc cung cấp khóa đào tạo nghề, hỗ trợ tài chính để khởi nghiệp hoặc mở doanh nghiệp nhỏ, và cung cấp các dịch vụ tư vấn và hỗ trợ về tìm kiếm việc làm. Ngoài ra, việc khuyến khích và tạo điều kiện cho họ tham gia vào các hoạt động xã hội như tình nguyện, câu lạc bộ, và các tổ chức cộng đồng cũng là một phần quan trọng của quá trình tái hòa nhập và tái thiết cuộc sống sau cai nghiện ma túy.

Theo đó thì hỗ trợ xã hội trong thời gian quản lý sau cai nghiện ma túy không chỉ giúp người nghiện ma túy có cơ hội tái thiết cuộc sống một cách tích cực mà còn là một phần quan trọng của chiến lược phòng, chống ma túy toàn diện, hướng tới một cộng đồng khỏe mạnh và phát triển bền vững.

Quyền và trách nhiệm của người bị quản lý sau cai nghiện ma túy

Quyền và trách nhiệm của người bị quản lý sau cai nghiện ma túy không được quy định cụ thể thành một điều khoản riêng. Tuy nhiên thì căn cứ dựa theo quy định tại Điều 79 của Nghị định 116/2021/NĐ-CP có đề cập đến một số quyền và trách nhiệm của người bị quản lý sau cai nghiện ma túy. Quy định như sau:

- Đầu tiên là về trách nhiệm:

+ Báo cáo khi vắng mặt tại nơi cư trú:

Theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy 2021, khi người bị quản lý sau cai nghiện ma túy vắng mặt tại nơi cư trú, họ phải báo cáo với Công an cấp xã cụ thể, nêu rõ lý do vắng mặt và thời gian dự kiến của việc vắng mặt này. Việc này giúp cơ quan chức năng có thông tin chính xác và kịp thời về tình hình của người bị quản lý, từ đó có thể đảm bảo an ninh và trật tự xã hội. Nếu người bị quản lý sau cai nghiện ma túy không tuân thủ quy định này và không báo cáo với cơ quan Công an cấp xã về việc vắng mặt, thì thời gian họ vắng mặt sẽ không được tính vào thời hạn quản lý sau cai nghiện ma túy.

+ Thông báo khi thay đổi nơi cư trú: Ngoài ra, theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy 2021, khi người bị quản lý sau cai nghiện ma túy quyết định thay đổi nơi cư trú, cơ quan Công an cấp xã nơi chuyển đi có trách nhiệm thông báo cho Công an cấp xã nơi chuyển đến trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày người đó chuyển khỏi địa phương. Thông báo này giúp các cơ quan chức năng có được thông tin chính xác và kịp thời về việc thay đổi nơi cư trú của người bị quản lý, từ đó có thể tiếp tục quản lý và giám sát họ một cách hiệu quả.

- Tiếp theo là về quyền của người bị quản lý sau cai nghiện ma túy:

+ Hỗ trợ về tâm lý và phòng chống tái nghiện: Người bị quản lý sau cai nghiện ma túy được cung cấp tư vấn và trợ giúp về tâm lý để giúp họ vượt qua những khó khăn trong quá trình hồi phục và hòa nhập lại vào cuộc sống. Điều này bao gồm các biện pháp như tư vấn cá nhân, tập thể, tâm lý học và các phương pháp điều trị tâm lý khác.

+ Hỗ trợ pháp lý và thủ tục hành chính: Các cơ quan chức năng cần hướng dẫn người bị quản lý sau cai nghiện ma túy về các thủ tục pháp lý, bao gồm đăng ký cư trú, cấp căn cước công dân, cấp phiếu lý lịch tư pháp và các nghĩa vụ công dân khác. Điều này giúp họ có được vị thế pháp lý và hành chính cần thiết để tái hòa nhập vào xã hội một cách bình đẳng và đầy đủ.

+ Hỗ trợ về kinh phí và việc làm: Các biện pháp hỗ trợ kinh phí và việc làm là một phần quan trọng trong quá trình tái hòa nhập của người bị quản lý sau cai nghiện ma túy. Các cơ quan chức năng cần cung cấp cho họ các cơ hội vay vốn, hỗ trợ tài chính và tổ chức các hoạt động học tập, đào tạo nghề để giúp họ tìm kiếm và giữ vững công việc.

Vai trò của gia đình và cộng đồng trong việc quản lý sau cai nghiện ma túy

Căn cứ dựa theo quy định tại Điều 42 của Luật Phòng chống ma túy 2021 có quy định như sau về vai trò trách nhiệm của gia đình người nghiện ma túy và cộng đồng trong việc quản lý sau cai nghiện

- Trách nhiệm của gia đình người nghiện ma túy:

+ Hỗ trợ người nghiện ma túy: Gia đình người nghiện ma túy có nhiệm vụ hỗ trợ và chăm sóc người thân trong quá trình cai nghiện và sau cai nghiện. Điều này bao gồm việc cung cấp sự ủng hộ tinh thần, sự quan tâm và hỗ trợ vật chất để giúp họ vượt qua những khó khăn trong quá trình hồi phục.

+ Phối hợp với cơ quan có thẩm quyền: Gia đình cần phối hợp với các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền để lập hồ sơ và áp dụng các biện pháp cai nghiện ma túy bắt buộc cho người thân của mình. Họ cũng cần hỗ trợ trong việc quản lý sau cai nghiện và hòa nhập vào cộng đồng, bằng cách tương tác tích cực với các cơ quan, tổ chức và đơn vị liên quan.

- Trách nhiệm của cộng đồng:

+ Động viên và giúp đỡ: Cộng đồng nơi người nghiện ma túy cư trú cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc động viên và hỗ trợ họ. Sự ủng hộ và động viên từ cộng đồng có thể giúp người nghiện ma túy cảm thấy được chấp nhận và hòa nhập lại vào xã hội một cách tích cực.

+ Phối hợp hỗ trợ: Cộng đồng cần phối hợp với các cơ quan, tổ chức và đơn vị liên quan để hỗ trợ người nghiện ma túy trong quá trình cai nghiện, quản lý sau cai nghiện và hòa nhập cộng đồng. Điều này đòi hỏi sự hợp tác và liên kết chặt chẽ giữa các bên để tạo ra một môi trường hỗ trợ và an toàn cho người nghiện ma túy.

Như vậy thì vai trò của gia đình và cộng đồng là không thể phủ nhận trong việc hỗ trợ và quản lý sau cai nghiện ma túy. Sự hợp tác giữa các bên là quan trọng để tạo ra một môi trường hỗ trợ và khuyến khích cho người nghiện ma túy trong quá trình hồi phục và hòa nhập lại vào xã hội.

Vĩnh Hoàng