Bi kịch của một 'gia đình ma túy'

Cuộc giải cứu mù quáng

Trong chiến dịch mở màn cho Tháng hành động phòng, chống ma túy trên địa bàn, qua công tác điều tra, nắm tình hình, Công an xã Thanh Sơn, Thanh Chương, Nghệ An phát hiện một số đối tượng có biểu hiện của hành vi mua bán, sử dụng và tàng trữ trái phép chất ma túy nên đã theo dõi để đấu tranh, triệt xóa.

Sau một thời gian bí mật lần theo dấu vết của đối tượng, đến trưa 26/5, phát hiện các đối tượng Vi Văn Thắng (SN 1988) và Kha Văn Lữ (SN 1993), cùng trú tại xã Thanh Sơn, huyện Thanh Chương đang có hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy nên đã tiến hành bắt giữ, tang vật thu được là 0,05gam heroin.

Đây là những đối tượng nghiện, thường xuyên có biểu hiện mua bán, tàng trữ trái phép ma túy để sử dụng. Lời khai của hai đối tượng này cho biết, mỗi khi cần "hàng" để sử dụng, chúng thường tìm đến nguồn cung là Vi Văn Duyên.

Đối tượng Vi Văn Duyên bị bắt giữ

Nhắc đến Vi Văn Duyên, cơ quan chức năng và chính quyền địa phương không còn xa lạ gì đối với đối tượng này. Năm 2006, gia đình Vi Văn Duyên cùng với hàng nghìn hộ dân khác sinh sống hai bên bờ sông Nậm Nơn, đã có cuộc di dân lịch sử từ huyện Tương Dương về tái định cư tại ba xã biên giới của huyện Thanh Chương để nhường đất cho dự án Thủy điện Bản Vẽ.

Cuộc sống mới ở vùng đất mới khó khăn khiến nhiều gia đình phải quay về bản cũ, sống bất hợp pháp và nơm nớp với tử thần bên lòng hồ thủy điện. Tuy nhiên, trong khó khăn đó, người ta vẫn thấy gia đình của Vi Văn Duyên bám trụ và sống tốt, thậm chí là dư giả so với các hộ gia đình khác. Năm 2008, khi Duyên bị bắt, phải vào tù vì tội trộm cắp tài sản, thì mọi người mới vỡ lẽ về con đường "làm ăn kinh tế" bất minh của đối tượng này.

Sau khi mãn hạn tù, trở về đời thường, Vi Văn Duyên tiếp tục có những biểu hiện bất minh về thời gian, kinh tế nên được cơ quan chức năng theo dõi đặc biệt. Duyên lén lút về quê cũ ở huyện Tương Dương, mua "hàng" rồi về lại khu tái định cư, biến nhà riêng của mình thành tụ điểm cung cấp ma túy cho đối tượng nghiện để kiếm lời. Tuy nhiên, việc làm bất minh này nhanh chóng bị phát giác, Duyên bị bắt giữ cùng đồng bọn, bị kết án tù và thụ án tại Trại giam số 6.

Một cán bộ của Đồn biên phòng Ngọc Lâm đóng chân tại khu tái định cư thủy điện Bản Vẽ cho biết thêm, tình hình ma túy ở vùng tái định cư từ nhiều năm trở lại đây rất phức tạp, trong đó đối tượng Vi Văn Duyên là một điển hình. Trước đó, trong quá trình phối hợp đấu tranh để bắt giữ, Duyên đã nhiều lần sử dụng hung khí để chống trả quyết liệt Lực lượng Biên phòng khi bị phát hiện tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy. Năm 2017, Vi Văn Duyên ra tù lần thứ hai. Tuy nhiên, ngay khi hết thời gian chấp hành án, đối tượng này đã bỏ quê nhà đi biệt xứ, đến năm 2019 mới trở về địa phương.

Anh ta xây dựng một ngôi nhà hết sức kiên cố, dùng sắt, thép để gia cố xung quanh ngay trước cổng trường Tiểu học Kim Lân để vợ là bà Vi Thị Hiêm (SN 1970) mở cửa hàng buôn bán tạp hóa. Ngoài ra, đối tượng còn lắp camera an ninh, nuôi thêm chó dữ. Đây là một ngôi nhà đặc biệt so với người dân bản địa, điều này cũng không qua khỏi con mắt nghiệp vụ của lực lượng chức năng. Một người con lớn của Duyên là Vi Văn Hợi đã lập gia đình, có vợ con và đã ở riêng gần đó, còn Mão đang ở chung với bố mẹ, cả hai đều không có công ăn việc làm.

Phức tạp tệ nạn ma túy tại xã tái định cư 

Trở lại với câu chuyện bắt giữ hai đối tượng nghiện tàng trữ trái phép chất ma túy trên địa bàn vào ngày 26/5. Các đối tượng khai nhận số ma túy nói trên đều mua từ Vi Văn Duyên nên chiều tối cùng ngày, Công an huyện Thanh Chương phối hợp với Đồn Biên phòng Ngọc Lâm và công an 3 xã biên giới gồm: Công an xã Thanh Sơn, Công an xã Hạnh Lâm và Công an xã Thanh Đức quyết định thực hiện lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Vi Văn Duyên để điều tra về hành vi tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy.

Khi lực lượng chức năng vừa áp sát ngôi nhà của Duyên thì đối tượng này đã có những hành vi chống đối quyết liệt khiến việc bắt giữ gặp không ít khó khăn. Chưa dừng lại ở đó, thấy cha bị bắt, đối tượng Vi Văn Mão đã ngăn trở bằng cách dùng nước lã đổ lênh láng khắp nhà, sau đó sử dụng điện lưới 220V kết nối với nền nhà để ngăn lực lượng chức năng tiếp cận.

Sau khi thấy điện bị ngắt do đóng cầu dao từ bên ngoài, Mão dùng điện thoại gọi cho anh trai là Vi Văn Hợi từ bên ngoài đến để ứng cứu. Trong khi Hợi chưa có mặt, lực lượng thi hành công vụ đã nhanh chóng khống chế 2 đối tượng, đồng thời khóa cổng lại để tránh việc người nhà đối tượng trở về gây khó khăn cho quá trình bắt giữ. Quả đúng như dự đoán, người con trai đầu của Vi Văn Duyên là Vi Văn Hợi từ bên ngoài cầm 1 con dao mẹo chặt đứt khóa cổng, lao đến chống trả lực lượng thi hành công vụ nhằm "giải cứu" cho cha và em trai.

Trước tình thế đó, để đảm bảo an toàn cho lực lượng làm nhiệm vụ và quần chúng nhân dân, Công an huyện Thanh Chương đã quyết định sử dụng súng bắn đạn cao su và công cụ hỗ trợ để trấn áp, khống chế đối tượng. Quá trình trấn áp, đối tượng đã vứt dao, bỏ chạy qua suối, song đã bị bắt giữ ngay sau đó. Do Vi Văn Hợi bị thương ở vùng bụng nên lực lượng chức năng đã đưa đối tượng đi sơ cứu tại bệnh viện. Sau khi khống chế được cả 3 cha con, Công an huyện Thanh Chương đã khám xét khẩn cấp nơi ở của Duyên và thu giữ 20g heroin.

Ngôi nhà của Vi Văn Duyên được xây dựng kiên cố để bán ma túy

Ông Lữ Văn Đương, Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn cho biết, gia đình Vi Văn Duyên là "điển hình" của tệ nạn ma túy trên địa bàn xã Thanh Sơn nói riêng và của 3 xã tái định cư nói chung. Lợi dụng địa bàn biên giới, khó khăn hiểm trở, cộng với việc đa phần người dân nơi đây là đồng bào dân tộc thiểu số, khó khăn về kinh tế và nhận thức pháp luật hạn chế nên các đối tượng liên quan đến ma túy đã thường xuyên rủ rê, lôi kéo để người dân sa vào con đường tội lỗi. Từ khi thành lập đến nay, địa bàn các xã biên giới này rất phức tạp về tệ nạn ma túy. Trong khi đó, theo Thượng úy Nguyễn Hữu Sơn, Trưởng Công an xã Thanh Sơn, từ khi có lực lượng công an chính quy về xã, tình hình đã giảm hẳn nhưng vẫn chưa triệt để.

Đặc biệt, do địa hình xã Thanh Sơn nói riêng, và khu vực tái định cư này tiếp giáp với biên giới Việt - Lào nên không ít đối tượng xấu từ bên kia biên giới đã tìm cách móc nối với người bản địa, thiết lập nên các đường dây ma túy xuyên quốc gia, buôn bán với số lượng lớn khiến tình hình ma túy ở khu vực này luôn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Điển hình là đường dây ma túy của hai đối tượng Kha Văn Công (SN 1983) trú tại bản Nhạn Pá, xã Ngọc Lâm và cháu ruột Quang Văn Là (SN 1994) trú tại bản Thanh Hòa, xã Thanh Sơn, huyện Thanh Chương, được Công an huyện Thanh Chương phát hiện, triệt xóa vào tháng 7/2018.

Tang vật thu giữ gồm 19 bánh heroin và 4 kg ma túy đá. Ngoài việc lôi kéo các đối tượng trên địa bàn tham gia mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, do địa bàn, địa thế phức tạp nên nhiều đối tượng từ khắp nơi trong cả nước và nhiều "ông trùm" trên địa bàn Nghệ An, Hà Tĩnh đã chọn khu vực này để làm nơi tập kết, trung chuyển và giao dịch "hàng trắng" cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình hình ma túy ở địa bàn khu tái định cư này luôn nóng bỏng.

Khu vực tái định cư thủy điện bản Vẽ vẫn "nóng" vấn nạn ma túy

Mới đây nhất, vào khoảng hơn 20h ngày 21/2/2021, tại khu vực biên giới giáp Lào thuộc địa bàn xã Ngọc Lâm, huyện Thanh Chương (Nghệ An), Công an thành phố Vinh chủ trì, phối hợp Đồn biên phòng cửa khẩu Thanh Thủy, Đồn biên phòng Ngọc Lâm, Công an huyện Thanh Chương và các đơn vị liên quan phá thành công chuyên án mua bán trái phép chất ma túy từ Lào về thành phố Vinh, bắt quả tang đối tượng Bùi Tiến Vân (SN 1983), trú tại xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương (Nghệ An) về hành vi mua bán trái phép chất ma túy.

Tại hiện trường lực lượng chức năng thu giữ 2kg ma túy đá, 2kg ketamine và 2 bánh heroin. Tiếp đó, vào hồi 22h ngày 7/4, tại bản Thanh Yên, xã Thanh Sơn, Công an huyện Thanh Chương, Công an xã Thanh Sơn phối hợp với lực lượng Đồn Biên phòng Ngọc Lâm phát hiện, bắt giữ 2 đối tượng Kha Văn Đức (SN 1984) và Mặc Văn Lu (SN 1992), trú tại bản Tân Lâm, xã Ngọc Lâm, huyện Thanh Chương có hành vi "Tàng trữ trái phép chất ma túy", tang vật thu giữ là 9,19 gam heroin.

Ngày 31/5, Thượng tá Phan Tuấn Anh, Trưởng Công an huyện Thanh Chương (Nghệ An) cho biết, cơ quan CSĐT Công an huyện Thanh Chương đang tiếp tục tạm giữ hình sự đối với Vi Văn Duyên (SN 1968), trú tại bản Thanh Dương, xã Thanh Sơn, huyện Thanh Chương để điều tra về hành vi tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy. Liên quan đến người này, cơ quan chức năng tiếp tục tạm giữ đối với Vi Văn Hợi (SN 1994) và Vi Văn Mão (SN 1995).

Tại địa bàn Thanh Chương, lực lượng chức năng đã đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền đến tận người dân; đồng thời trang bị các kĩ năng về phòng, chống ma túy; song do địa hình phức tạp, xa trung tâm, nhận thức của đồng bào còn hạn chế nên tình trạng ma túy ở các xã biên giới, trong đó có khu vực tái định cư vẫn còn diễn biến phức tạp. Trong thời gian tới, Công an huyện Thanh Chương sẽ phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ, tiếp tục triển khai các chương trình hành động về phòng, chống ma túy, qua đó từng bước đẩy lùi tệ nạn này ra khỏi địa bàn.