Cách nhận biết và phòng tránh rận mu
Rận mu là những sinh vật ký sinh sống ở lỗ chân lông vùng sinh dục có hình thù giống con cua, nó là loài côn trùng có nhiều chân bám rất chắc vào da và lông. Sau một thời gian tưởng như tuyệt chủng, thời gian gần đây, rận mu đã xuất hiện trở lại và có nguy cơ lây lan rộng. Nếu không được điều trị kịp thời, rận mu có thể lây lan sang rất nhiều vùng khác trên cơ thể và lây truyền từ người sang người qua đường tình dục.
Rận mu xuất hiện trở lại
Thông tin từ Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương cho biết, gần đây Viện tiếp nhận điều trị nhiều trường hợp rận mu (còn có tên gọi là rận càng cua, rận bẹn...) ký sinh trên cơ thể. Các bệnh nhân thuộc rất nhiều lứa tuổi, trong đó bao gồm cả trẻ em.
Hình ảnh rận mu dưới kính hiển vi |
Vợ chồng anh Nguyễn Văn T 45 tuổi, phường Quang Trung, quận Hà Đông cho biết sau khi bị ngứa nhiều ngày ở vùng mu, vợ chồng đã đến bệnh viện Hà Đông được điều trị bằng nhiều loại thuốc ngoài da gần 6 tháng nhưng không khỏi, một hôm anh T gãi và đã bắt được hai con vật lạ nhỏ bé, thân mỏng như vảy da đầu, anh T được bác sĩ bệnh viện Hà Đông giới thiệu đưa mẫu vật đến Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ương và đã được các chuyên gia hàng đầu về Côn trùng, ký sinh trùng xác định đó là rận bẹn có tên khoa học là Pthirius pubis. Anh T được hướng dẫn cách điều trị sau ba ngày đã khỏi hoàn toàn.
Trường hợp thứ hai là Cháu Trần Văn A. 5 tuổi, Chương Mỹ Hà Nội, vào khoảng tháng 4/ 2012 bị rận bẹn ký sinh trên mi mắt, gây đau và ngứa khó chịu. Các bác sỹ bệnh viện đã tìm thấy rận bẹn bám vào mi mắt và đã hướng dẫn mẹ cháu dùng panh kẹp bắt hết rận bẹn ký sinh trên mi mắt cho cháu, kết quả đã bắt được 20 con rận bẹn (cả thiếu trùng và con trưởng thành).
Đối với trẻ em lông mi, lông mày là nơi duy nhất để rận bẹn có thể ký sinh.
Cách nhận biết rận mu
Theo các chuyên gia, rận mu có tên khoa học Pthirus pubis là một loài côn trùng, thường ký sinh và gây bệnh ở con người. Nó thường sống ở các khu vực kín, tối, ẩm ướt… như ở lông bẹn, lông mi, lông mày và kể cả tóc. Đặc điểm loài côn trùng này sau khi ký sinh trên người là có tốc độ đẻ trứng rất nhanh. Chúng không có cánh, hình thù giống con cua thân trắng, màu giống với màu da của con người và rận này có khả năng đổi màu. Loại côn trùng này thường ký sinh và hút máu cơ thể người, hút nhiều lần trong ngày, sau khi hút máu thường để lại những vết thâm đen và chai cứng…
Những người bị loại côn trùng này đốt thường có triệu chứng ngứa ngáy liên tục hoặc có những cơn ngứa dữ dội, xuất hiện những chấm nhỏ màu xám hoặc đen ở các khu vực có lông, nhất là vùng lông ở bẹn, tóc, chân mày, lông mi mắt… Rận mu nằm sâu trong lỗ chân lông chúng bám chặt vào da người làm cho người bị đốt khó phát hiện ra khi ngứa mà chỉ nghĩ đến bệnh ngứa ngoài da khác.
Khi ngứa ngáy dữ dội, người bệnh sẽ khiến mọi người gãi mạnh liên tục, khiến các vùng da bị xây xước, tổn thương, thậm chí dẫn đến viêm loét da, viêm nang lông, mụn, mủ, viêm da… Đặc biệt hơn các trường hợp nặng còn bị sốt, suy nhược cơ thể, thường xuyên mệt mỏi… Nếu không được điều trị kịp thời, rận mu có thể lây lan sang rất nhiều vùng khác trên cơ thể và lây truyền từ người sang người qua đường tình dục. Không chỉ gây bất tiện, làm ảnh hưởng đến các sinh hoạt hàng ngày, mà căn bệnh này còn dễ khiến người bệnh mắc các bệnh khác liên quan như những bệnh về da, bệnh vùng kín, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng đối với cơ thể, đe dọa cả khả năng sinh sản.
Phòng bệnh bằng cách giữ gìn lối sống lành mạnh
Rận mu lây từ người sang người, qua các vật trung gian như quần áo ở các nếp áo, kẽ áo, giường, chiếu, chăn màn kể cả các giường chiếu ở các nhà trọ và phòng nghỉ là nơi rận mu trú ẩn nhất nhiều… nếu người đang bị loại kí sinh trùng này ngủ chung và tiếp xúc quan hệ tình dục với nhau thì rất dễ bị lây loại côn trùng này.
Khi bị bệnh do rận mu gây bạn cần điều trị bằng DEP để diệt rận. Có thể diệt rận mu bằng cách dùng bông gòn, thấm dầu hoả (hay còn gọi là dầu hôi) chà lên toàn bộ khu vực có rận mu và để 30 phút sau, rận mu và trứng rận mu sẽ bị tiêu diệt và rửa lại bằng nước sạch.
Đặc biệt không sử dụng chung quần áo, đặc biệt đồ lót, quần áo với những người bị bệnh…
Cần giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ nhất là những bộ phận rận mu thường trú ẩn ở các “vùng kín”.
Cần phun ngâm tẩy chăn, màn, giường, chiếu bằng thuốc Pyrethrin vì thế cần vệ sinh môi trường sống sạch sẽ.
Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), có thể dùng thuốc bôi chứa 1% permethrin hoặc chứa dược phẩm gốc pyrethrin và piperonyl butoxide, không nên dùng dầu gội gốc lindane ngay từ đầu, vì nó độc hại đối với não và các phần khác của hệ thần kinh trung ương. Chỉ sử dụng loại này nếu các phương pháp điều trị khác thất bại, nhưng tránh áp dụng cho trẻ em. Một điều thú vị là ở các nước phương Tây, rận mu đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng vì xu hướng tẩy lông vùng kín.
Vì thế khi có biểu hiện ngứa ngáy, viêm da ở các vùng lông ở trên cơ thể bạn cần nên đi khám để xác định xem nguyên nhân có phải từ rận mu gây ra hay không.