Cần chính sách ưu đãi, hỗ trợ người làm công tác cai nghiện ma túy

Trong thời gian qua, công tác cai nghiện ma túy và quản lý sau cai đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền từ Trung ương đến địa phương. 

Nhận thức của xã hội về vấn đề nghiện ma túy và cai nghiện ma túy bước đầu đã có chuyển biến tích cực, tạo sự đồng thuận của toàn xã hội về công tác cai nghiện ma túy và hỗ trợ người sau cai nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng, nhằm nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy.

Tính đến ngày 20/9, các cơ sở cai nghiện ma túy công lập trên cả nước đã điều trị, cai nghiện cho 68.587 người. Hiện các cơ sở cai nghiện ma túy công lập đang tổ chức cai nghiện cho 42.571 người.

Ngoài ra, 13 cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện do tổ chức, cá nhân thành lập, trong 9 tháng đầu năm 2024 đã điều trị, cai nghiện cho 2.475 người, hiện đang tổ chức cai nghiện cho 536 người.

Đối với công tác cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình và cộng đồng, trong 9 tháng đầu năm 2024 mới có 27 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng cho 2.603 người.

Hiện cả nước mới có 444 đơn vị/36 tỉnh, thành phố đủ điều kiện cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng (439 đơn vị công lập và 05 đơn vị dân lập); 25/97 cơ sở cai nghiện ma túy công lập chưa có bác sĩ làm việc theo quy định.

Ông Phan Đình Thư, Trưởng phòng Chính sách cai nghiện ma túy, Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội (Bộ LĐTB&XH) cho biết, công tác cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình và cộng đồng gặp khó khăn khi một số người nghiện, gia đình người nghiện ma túy không tự nguyện khai báo, đăng ký cai nghiện ma túy, không có khả năng đóng góp chi phí cai nghiện ma túy. 

Mặt khác, nhiều gia đình người nghiện ma túy vẫn còn mặc cảm, tự ti nên hiệu quả tuyên truyền chưa cao. Việc theo dõi, quản lý và tiếp cận cảm hóa giáo dục người nghiện gặp khó khăn vì người nghiện thường không có mặt tại nơi cư trú.

Trong khi đó, đối với công tác cai nghiện ma túy tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập, hiện điều kiện cơ sở vật chất của nhiều cơ sở cai nghiện ma túy công lập, chưa đáp ứng được quy định tại Nghị định số 116/2021/NĐ-CP, do nhiều cơ sở cai nghiện ma túy được tận dụng từ nhiều loại hình cơ sở khác đã đưa vào hoạt động lâu năm nên cơ sở vật chất xuống cấp, hư hại, cần thiết được đầu tư xây dựng, nâng cấp và nhiều cơ sở cai nghiện ma túy chưa bảo đảm việc phân khu theo quy định của Nghị định số 116/2021/NĐ-CP.

Hơn nữa, đội ngũ viên chức, người lao động tại cơ sở cai nghiện ma túy hiện nay hạn chế về số lượng, năng lực chuyên môn tư vấn, điều trị cai nghiện ma túy, trong khi khó tuyển dụng người có chuyên môn phù hợp với vị trí việc làm, đặc biệt là bác sĩ làm việc tại cơ sở cai nghiện ma túy hiện nay còn 25/97 cơ sở cai nghiện chưa có bác sĩ.

Chính vì vậy, Cục Phòng chống tệ nạn xã hội đã đề nghị các địa phương rà soát thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân sự tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập theo các quy định của Nghị định số 116/2021/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành; từ đó tổng hợp báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính, trong đó đề xuất các giải pháp, nguồn lực bảo đảm đủ điều kiện hoạt động cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy theo quy định của pháp luật.

Trong thời gian tới, Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội sẽ nghiên cứu, đề xuất giải pháp hoàn thiện chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ, người làm công tác cai nghiện ma túy; chính sách trợ cấp ưu đãi theo nghề, phụ cấp đặc thù đối với người làm công tác cai nghiện ma túy tại các cơ sở cai nghiện ma túy và tại cộng đồng.

Đồng thời tăng cường công tác tuyển dụng, tập huấn, từng bước chuẩn hóa đội ngũ cán bộ làm công tác cai nghiện ma túy; đặc biệt là đội ngũ viên chức của các cơ sở cai nghiện ma túycông lập và cán bộ làm công tác cai nghiện tự nguyện ở gia đình, cộng đồng.

Nghiên cứu thí điểm chính sách hỗ trợ hòa nhập cộng đồng cho người sau cai nghiện ma túy thông qua các mô hình hỗ trợ sinh kế đối với người sau cai nghiện ma túy và gia đình người sau cai thuộc hộ nghèo, cận nghèo tại một số tỉnh, thành phố.

Cùng với đó, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ LĐTB&XH chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ và các bộ, ngành liên quan nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chính sách ưu đãi phù hợp để thu hút, hỗ trợ người làm công tác cai nghiện ma túy trong các cơ sở cai nghiện ma túy công lập theo khoản 4 Điều 3 Luật Phòng, chống ma túy.

Chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố bố trí vốn đầu tư để nâng cấp, sửa chữa, bổ sung trang thiết bị, phương tiện cho các cơ sở cai nghiện ma túy công lập công lập, các đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng và bố trí vốn sự nghiệp bảo đảm thực hiện công tác cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy.

Như Ngọc - H.Giang