Cảnh báo nguy cơ lây nhiễm HIV trong công nhân

Đoàn phóng viên tác nghiệp phỏng vấn tại thành phố Bắc Ninh. Ảnh: Kim Thoa

Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) vừa phối hợp với Dự án Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS tổ chức đưa đoàn phóng viên đi thực tế tại Bắc Ninh nhằm tăng cường phản ánh tình hình dịch HIV/AIDS tại tỉnh và các đáp ứng với dịch HIV/AIDS.

Theo BS. Nguyễn Thế Truyền, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Bắc Ninh, hiện tại 8/8 huyện, thị xã, thành phố và 119/126 (chiếm 94,4%) xã, phường, thị trấn đã phát hiện người nhiễm HIV. Trong đó thành phố Bắc Ninh phát hiện tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất (chiếm 48,76 % số nhiễm toàn tỉnh) và 100% xã, phường phát hiện có người nhiễm HIV. Số trường hợp nhiễm HIV là nam giới chiếm 69,46%, đường lây truyền qua đường máu (chiếm 52,81%), độ tuổi 20-49 chiếm tỷ lệ 88%, có 75 trường hợp trẻ em dưới 14 tuổi nhiễm HIV được phát hiện.

Trong 10 tháng đầu năm toàn tỉnh phát hiện 43 trường hợp nhiễm HIV mới tại 8/8 huyện, thị xã, thành phố. Nam giới chiếm gần 81% trong tổng số các trường hợp mắc mới, đường lây truyền chủ yếu là qua đường quan hệ tình dục không an toàn 30/42 trường hợp (chiếm 71,4%), lây truyền qua đường máu có xu hướng giảm (12/42 trường hợp chiếm 28,57%),  36 trường hợp trong độ tuổi 20-49 (chiếm 83%), độ tuổi mắc chủ yếu vẫn là độ tuổi lao động.

Đoàn phóng viên đã đến thăm và trao đổi với y, bác sĩ và bệnh nhân của cơ sở điều trị nghiện ma túy bằng chất thay thế Methadone tại thành phố Bắc Ninh. Chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone, 10 tháng đầu năm đã tiếp nhận và điều trị cho 426 đối tượng. Đồng thời, phối hợp với Trung tâm Giáo dục dạy nghề hướng thiện tỉnh Bắc Ninh (Trung tâm 05-06) triển khai điểm cấp phát thuốc Methadone cho hơn 30 bệnh nhân bắt đầu từ ngày 17/5/2016.

Cũng trong chương trình thực tế tại Bắc Ninh, đoàn phóng viên đến thăm Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hoàng Hải. Tập đoàn chuyên sản xuất linh kiện điện tử, có trên 20.000 công nhân và người lao động (80% là nữ giới), được tổ chức bởi 5 tổ chức công đoàn cơ sở.

Ông Trần Đình Minh, Chủ tịch công đoàn của Tập đoàn cho biết, Tập đoàn rất quan tâm đến công tác tuyên truyền cho lực lượng công nhân và người lao động về những chủ đề sức khỏe sinh sản, an toàn giao thông, phòng, chống tệ nạn xã hội và đặc biệt là phòng, chống HIV/AIDS. Trong những năm 2014-2015, Tập đoàn tổ chức tuyên truyền với tần xuất mỗi tháng một lần, nhưng năm 2016, do có những khó khăn nên tổ chức truyền thông mỗi quý. Mỗi buổi truyền thông đều gồm 2 phần, phần đầu là chương trình văn nghệ, ca kịch do công đoàn viên tổ chức, phần hai là cung cấp kiến thức về các chủ đề được lựa chọn. Những người tham dự truyền thông đều được nhận quà và hỗ trợ tiền đi lại nên được hàng nghìn người dự mỗi buổi.

Đoàn công tác đã đi thăm khu nhà trọ của công nhân tại phường Vân Dương, thành phố Bắc Ninh. Đó là khu nhà cấp 4 được xây dựng cách đây hơn 10 năm. Mỗi phòng với diện tích gần 10m² nhưng có thể cho 3-5 công nhân thuê ở. Chủ nhà trọ cho biết, giá thuê cho hai người/phòng là 500 nghìn đồng/tháng nhưng người thuê nhà vẫn muốn ở thêm người để chia sẻ chi phí. Trường hợp cá biệt, có hai cặp vợ chồng chị em thuê một phòng trọ. Họ tính toán sẽ đi làm lệch ca để có thể sử dụng tối đa phòng trọ. Tuy nhiên, không phải khi nào cũng có thể đi làm lệch ca. Những hôm như vậy, bốn người ngủ trên một chiếc giường.

Trao đổi với chủ nhà trọ về cuộc sống sinh hoạt của công nhân, chúng tôi được biết cuộc sống của công nhân rất khó khăn, với thu nhập ít ỏi họ vừa phải tự lo trang trải mọi chi phí và phải gửi tiền về phụ giúp gia đình. Vì vậy, họ chấp nhận sinh hoạt trong điều kiện thiếu thốn để tiếc kiệm được càng nhiều tiền càng tốt.

Trong hoàn cảnh đó, có chị em chấp nhận làm bạn tình của nhiều người để có thêm thu nhập và nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục và HIV là hiện hữu. Những người công nhân chủ yếu sống và làm việc tại xưởng, có nhiều khi thời gian làm việc lên tới 12 tiếng. Về phòng trọ họ chỉ để ngủ, rất hiếm khi tổ chức nấu ăn. Thời gian để tham gia các sinh hoạt cộng đồng, xã hội là rất xa xỉ. Mọi thông tin, kiến thức chỉ tiếp nhận tại nơi làm việc.