Chính sách nhân văn cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV

 Tư vấn dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Ảnh: Thùy Chi

Nhiều đại biểu đặc biệt quan tâm, thảo luận về Điều 35, Phòng chống lây nghiễm HIV từ mẹ sang con. Trong đó, dự thảo luật quy định: "Phụ nữ mang thai tự nguyện xét nghiệm HIV theo yêu cầu chuyên môn được quỹ bảo hiểm y tế chi trả đối với người có thẻ bảo hiểm y tế. Phụ nữ mang thai tự nguyện xét nghiệm HIV thuộc các trường hợp khác được miễn phí".

Tại phiên họp, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết: Đây là một trong những chính sách rất nhân văn. Tuy nhiên, do những hạn chế về nguồn lực cho nên trong thời gian qua chúng ta chưa triển khai được việc này một cách rất rộng khắp. Chúng ta phải nhờ vào nguồn lực hỗ trợ của cộng đồng quốc tế cũng như huy động sự đóng góp của cộng đồng.

Trước đây, khi các bà mẹ mang thai dương tính HIV thì đã có tới 35 cháu sinh ra bị dương tính HIV do lây truyền từ mẹ sang con. Sau khi triển khai chương trình xét nghiệm và được điều trị thì con số này giảm rất rõ rệt. Việc xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai có thể dự phòng cho khoảng 99,5% các cháu sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV.

"Chúng tôi nghiên cứu và xin đề nghị với Quốc hội cho phép sửa đối với tất cả những phụ nữ mang thai có thẻ bảo hiểm y tế, tự nguyện xét nghiệm HIV sẽ được bảo hiểm y tế thanh toán", ông Thanh Long nói.

Hiện nay, khoảng 90% người dân có thẻ bảo hiểm y tế; 10% còn lại sẽ do ngân sách Nhà nước đồng chi trả. "Như vậy ta bảo đảm được 100% phụ nữ mang thai sẽ được miễn phí trong vấn đề về việc xét nghiệm về bảo đảm tính công bằng như tiếp cận với việc dự phòng lây truyền từ mẹ sang con".

Cho ý kiến về vấn đề này, đại biểu Trương Thị Yến Linh, đoàn đại biểu quốc hội tỉnh Cà Mau, bày tỏ đồng tình với quy định phụ nữ mang thai xét nghiệm HIV theo yêu cầu chuyên môn được quỹ bảo hiểm y tế chi trả. Tuy nhiên, đại biểu băn khoăn việc xét nghiệm HIV không theo yêu cầu chuyên môn thì được hiểu là không được bảo hiểm y tế chi trả.

Đồng quan điểm, đại biểu Lê Thị Yến, đoàn đại biểu quốc hội tỉnh Phú Thọ, bày tỏ đồng tình việc miễn phí xét nghiệm HIV tự nguyện để phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con. Đây là những chính sách rất ưu việt thể hiện tính nhân văn của Nhà nước trong việc phòng, chống HIV.

Tuy nhiên, theo đại biểu Yến, việc chi trả kinh phí cho xét nghiệm hiện nay thực hiện chưa thống nhất, chưa bảo đảm, bởi nguồn kinh phí xét nghiệm HIV cho phụ nữ chủ yếu dựa vào nguồn hỗ trợ quốc tế đến nay không còn. Nếu chỉ dựa vào nguồn ngân sách nhà nước cấp sẽ không bảo đảm. Vì vậy, rất cần sự chi trả từ quỹ bảo hiểm y tế.

Báo cáo thẩm tra dự thảo luật này, bà Nguyễn Thúy Anh, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, cho biết: Về kinh phí xét nghiệm HIV tự nguyện để dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con (sửa đổi, bổ sung khoản 1, Điều 35), dự thảo đã bổ sung việc chi trả từ quỹ bảo hiểm y tế đối với người có thẻ bảo hiểm y tế khi thực hiện xét nghiệm HIV theo yêu cầu chuyên môn.

Bà Nguyễn Thúy Anh cho rằng, quy định quỹ bảo hiểm y tế chỉ chi trả đối với người có thẻ bảo hiểm y tế xét nghiệm HIV theo yêu cầu chuyên môn, trong khi các đối tượng không có thẻ bảo hiểm y tế được xét nghiệm miễn phí (không ràng buộc điều kiện), đề nghị Ban soạn thảo giải trình thêm về tính hợp lý, tính công bằng, tính thực tiễn của quy định này.