Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội: Đi lên từ khó khăn
Với diện tích 12,5 ha, nằm ven hồ Xuân Khanh thuộc xã Xuân Sơn, thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội, Cơ sở cai nghiện ma túy (CSCNMT) số 7 được thành lập ngày 30-9-2002 - tiền thân là Trung tâm Giáo dục-Lao động xã hội số V, với chức năng nhiệm vụ là tiếp nhận, quản lý, chữa trị, giáo dục, phục hồi sức khỏe, hành vi nhân cách cho người cai nghiện ma túy trên địa bàn Thủ đô.
Bốn lần đổi tên, ba lần thực hiện thí điểm
Khi mới thành lập, điều kiện cơ sở vật chất của đơn vị còn gặp nhiều khó khăn, chưa đồng bộ, đội ngũ cán bộ mới được tuyển dụng với tuổi đời, tuổi nghề còn rất trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm công tác, chưa hiểu môi trường đặc thù trong lĩnh vực cai nghiện ma tuý, song, tập thể lãnh đạo, nhân viên của đơn vị sẵn sàng bắt tay vào công việc bằng cả ý chí và lòng quyết tâm, từng bước kiện toàn bộ máy tổ chức; xây dựng chương trình quản lý, chữa trị phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị; tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng, cải tạo cảnh quan môi trường; tổ chức tiếp nhận học viên theo kế hoạch.
Giai đoạn đầu thực hiện điều trị theo quy trình 5 giai đoạn, Cơ sở đã gặp phải vô vàn những khó khăn do nhân thân của học viên rất phức tạp, số có tiền án, tiền sự chiếm 70-80%; tỷ lệ bị nhiễm HIV/AIDS chiếm từ 30-40%; đa số học viên lười lao động, có lối sống buông thả, xử sự với nhau theo kiểu “xã hội đen”; tâm lý không ổn định, suy nghĩ tiêu cực, hay vi phạm, thậm chí còn chống đối lại cán bộ, gây không ít khó khăn trong công tác quản lý, giáo dục. Bên cạnh đó, điều kiện ăn, ở, sinh hoạt, học tập của cán bộ và học viên còn thiếu thốn, không có nước sạch phục vụ cho sinh hoạt, cán bộ phải trực tiếp đi đào giếng để lấy nước dùng. Hệ thống tường bao thấp, chưa phủ kín, đặc biệt về mùa khô, khi hồ Xuân Khanh cạn nước tạo nên lối đi thông với các hộ dân địa phương, đây là một trong những nguy cơ cao cho những học viên có hành vi bỏ trốn khỏi Cơ sở.
Tháng 10/2006, UBND Thành phố quyết định đổi tên Cơ sở thành Trung tâm Quản lý Dạy nghề và Giải quyết việc làm, với chức năng và nhiệm vụ mới là tổ chức, quản lý, dạy nghề và giải quyết việc làm cho người sau cai có nguy cơ tái nghiện cao; đảm bảo cho họ được tiếp tục học nghề, rèn luyện kỹ năng, tham gia lao động sản xuất tạo thu nhập ổn định để nuôi sống bản thân; chuẩn bị tốt các điều kiện tái hòa nhập cộng đồng, giảm tỷ lệ tái nghiện.
Từ tháng 11/2006 - 31/8/2008, Cơ sở được giao nhiệm vụ thực hiện thí điểm Đề án “Tổ chức quản lý, dạy nghề và giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện ma tuý” theo Quyết định số 214/QĐ-TTg ngày 28/9/2006 của Thủ tướng chính phủ. Một lần nữa, Cơ sở lại phải đối diện với những khó khăn mới nảy sinh như cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định; tư tưởng tiêu cực của học viên khi thực hiện đề án; sự thiếu hợp tác của một bộ phận gia đình học viên; Nhà nước chưa có chính sách cụ thể trong thời gian đầu, đồng thời, Cơ sở cùng lúc phải thực hiện song song hai nhiệm vụ: vừa chữa trị cho người nghiện, vừa tổ chức tạo việc làm cho người sau cai nghiện từ các Cơ sở khác chuyển đến. Có thể nói, đây là một bước ngoặt, là vinh dự và cũng là thách thức lớn đối với một đơn vị khi “tuổi đời” còn rất trẻ.
Ngay sau khi được giao nhiệm vụ, Đảng uỷ, Ban Giám đốc đã kiện toàn bộ máy làm việc theo chức năng, nhiệm vụ mới; lựa chọn, phân công bố trí cán bộ hợp lý giữa các phòng, ban. Đặc biệt, phòng Lao động, sản xuất, hướng nghiệp và các Đội thuộc phòng Quản lý giáo dục tham gia quản lý trực tiếp học viên thuộc diện thực hiện Đề án; chủ động và chuẩn bị tốt các điều kiện về nơi ăn, nghỉ, tư trang và các điều kiện sinh hoạt khác phục vụ cho học viên tham gia Đề án; xây dựng nội quy quản lý học viên, chế độ làm việc và một số các quy định khác phù hợp với đối tượng sau cai; làm tốt công tác tuyên truyền, tư vấn, giáo dục tư tưởng, vận động học viên tham gia Đề án; tiếp nhận học viên theo đúng kế hoạch và tổ chức quản lý chặt chẽ mọi diễn biến tư tưởng và hành vi của học viên, đồng thời, tổ chức hội nghị tư vấn cho gia đình học viên.
Bên cạnh đó, Cơ sở thực hiện đúng các bước theo quy trình xét duyệt người sau cai đảm bảo đúng yêu cầu, thời gian, tiến độ đề ra. Thực hiện tốt chế độ chính sách đối với học viên, tổ chức sắp xếp lại nơi ở của học viên đúng theo yêu cầu của Đề án. Chủ động tìm kiếm các đối tác, ký kết nhiều hợp đồng lao động, đảm bảo việc làm cho 100% học viên, có thu nhập ổn định. Tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao phù hợp với sức khỏe, tinh thần học viên.
Đến cuối năm 2010, một lần nữa, CSCNMT số 7 lại được chọn là đơn vị đầu tiên được giao nhiệm vụ tổ chức thực hiện quản lý người sau cai nghiện theo tinh thần của Nghị định 94/2009/NĐ-CP ngày 26/10/2009 của Chính phủ. Với kinh nghiệm sẵn có, lãnh đạo Cơ sở tập trung chỉ đạo thực hiện đảm bảo đúng chế độ, quyền lợi đối với người sau cai nghiện được quy định, vận dụng các nguồn kinh phí từng bước trang cấp đầy đủ các trang thiết bị phục vụ sinh hoạt cần thiết, đồ dùng sinh hoạt, trang phục cá nhân của học viên nhằm đảm bảo nhu cầu thiết yếu phục vụ cho người sau cai nghiện như thiết bị nghe nhìn; chế độ ăn uống duy trì ở mức 600.000đ/người/tháng; chế độ thăm gặp hàng tháng được tăng lên góp phần động viên người sau cai yên tâm trong quá trình ở tại Cơ sở.
Tháng 8/2012, Cơ sở được đổi tên thành Trung tâm Quản lý sau cai nghiện ma túy số I và xác định lại chức năng, nhiệm vụ là tiếp nhận, quản lý, giáo dục, dạy nghề và tạo việc làm cho người sau cai nghiện hết thời gian cai nghiện bắt buộc tại các Trung tâm Chữa bệnh – Giáo dục lao động xã hội của thành phố Hà Nội chuyển sang và hỗ trợ người sau cai nghiện ma tuý chuẩn bị các điều kiện tái hoà nhập cộng đồng. Và, tháng 5/2015, CSCNMT số 7 tiếp tục được chọn thí điểm bổ sung chức năng nhiệm vụ điều trị, cai nghiện ma túy tự nguyện theo quyết định 2230/QĐ-UBND ngày 18/5/2015 của UBND Thành phố Hà Nội.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ mới, Cơ sở đã thực hiện tốt Quy chế quản lý, tư vấn, dạy nghề và giải quyết việc làm cho người sau cai tại Thông tư 21/2010/TT-BLĐTBXH ngày 05/8/2010 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Cơ sở đã bám sát nội dung, các quy trình đảm bảo thực hiện tốt công tác quản lý, tuyệt đối không để tình trạng học viên bỏ trốn hoặc có những hành vi tiêu cực. Trong quá trình tổ chức, quản lý, đơn vị đặc biệt chú trọng đến công tác dạy nghề, tìm kiếm việc làm ổn định và tạo thu nhập cho học viên. Mặc dù trong thời điểm đó, xã hội có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là ảnh hưởng từ suy thoái kinh tế chung, nhiều doanh nghiệp phá sản, tuy nhiên, hoạt động dạy nghề vẫn luôn đảm bảo có đủ việc làm cho học viên sau cai với những ngành nghề có tính ổn định lâu dài như hàn, mộc, lắp ráp điện tử dân dụng… đem lại thu nhập ổn định từ 550.000-700.000 đồng/học viên/tháng, đảm bảo mức sinh hoạt tối thiểu cho họ trong thời gian ở tại Cơ sở. Qua đó, giúp cho học viên yên tâm cai nghiện, góp phần vào công tác phòng, chống tệ nạn xã hội nói chung và hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị nói riêng.
Ngày 29/8/2017, UBND Thành phố Hà Nội quyết định chuyển đổi Trung tâm Quản lý sau cai nghiện ma túy số I Hà Nội thành Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội – một trong những cơ sở điều trị, cai nghiện ma túy đa chức năng với nhiệm vụ tiếp tục quản lý số học viên sau cai nghiện còn lại; tiếp nhận và quản lý học viên cai nghiện tự nguyện theo mô hình cai nghiện mở; tổ chức điều trị, cai nghiện bằng Methadone; tiếp nhận và quản lý học viên cai nghiện bắt buộc, đối tượng lưu trú.
Vững bước trưởng thành
Sau mỗi lần đổi tên và bổ sung chức năng, nhiệm vụ là mỗi lần cán bộ, nhân viên lại vượt qua những khó khăn thử thách mới. Nhận thức rõ được vấn đề này, Ban Giám đốc luôn đặc biệt quan tâm tới công tác cán bộ. Đánh dấu cho kết quả này là đội ngũ cán bộ, nhân viên luôn được bổ sung và lớn mạnh. Từ 64 người lúc mới thành lập, đến nay, Cơ sở có tổng số 149 cán bộ, nhân viên. Nhiều đồng chí từ nhân viên được bổ nhiệm làm Trưởng, Phó phòng, Phó Giám đốc và Giám đốc. Số cán bộ chuyển đến các đơn vị mới đã phát huy tốt truyền thống của đơn vị, nhiều đồng chí đã được bổ nhiệm, đề bạt vào các vị trí lãnh đạo chủ chốt. Từ 17 đảng viên lúc đầu thành lập, hiện nay, Đảng bộ cơ sở có tổng số 80 đảng viên, sinh hoạt tại 05 Chi bộ trực thuộc. Đảng bộ luôn thể hiện vai trò trong việc chỉ đạo toàn diện trên mọi mặt công tác của đơn vị, góp phấn hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chuyên môn được giao.
Ngoài ra, Đảng ủy, Ban Giám đốc luôn xác định, yếu tố then chốt quyết định thành công hay thất bại trong hoạt động của đơn vị là ở công tác cán bộ. Do đó, Cơ sở luôn quan tâm tới công tác bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ. Với khẩu hiệu “Kỷ cương, tình thương, trách nhiệm là đạo lý người thầy" và "Kỷ luật là sức mạnh", từ Ban Giám đốc đến từng cán bộ, nhân viên luôn phấn đấu nâng cao năng lực, trình độ, rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, tâm huyết với nghề nghiệp và gương mẫu trước học viên. Đồng thời, gây dựng mối đoàn kết thống nhất, thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách của Nhà nước, quan tâm tới điều kiện sinh hoạt, các hoạt động phong trào, thăm quan nghỉ mát… cho cán bộ, nhân viên. Chính vì vậy, đến nay, Cơ sở đã xây dựng được một môi trường trong sạch, cán bộ yên tâm công tác, phát huy hết khả năng và nhiệt huyết, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Trong quá trình phấn đấu và trưởng thành, đơn vị đã đạt được nhiều thành tích trên mọi mặt công tác. Nhiều tập thể và cá nhân được tặng Giấy khen, Bằng khen, Cờ thi đua của các cấp, các ngành. Trong đó, năm 2007, đơn vị vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và năm 2012, đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước trao tặng.
Hơn 16 năm qua, tuy không dài nhưng cũng không quá ngắn để đánh dấu sự phát triển của đơn vị. Trên chặng đường ấy, có niềm vui, nỗi buồn, khó khăn và thách thức nhưng mỗi cán bộ, nhân viên của Cơ sở luôn tự hào về truyền thống của đơn vị, đó cũng chính là hành trang để sẵn sàng đương đầu với những khó khăn và thách thức tiếp theo, xứng đáng với niềm tin và trọng trách được UBND thành phố giao cho.
Có thể nói, từ điểm khởi đầu của chặng đường mà đích đến là khát vọng hướng tới một xã hội văn minh – tiến bộ, cán bộ, nhân viên của CSCNMT số 7 đã vượt qua những thử thách ban đầu và đạt được những thành tựu nhất định, trở thành đơn vị điển hình tiên tiến kiểu mẫu trong công tác quản lý, điều trị cho người cai nghiện, sau cai nghiện. Những thành tựu đó như giá đỡ vững chắc cho sự nghiệp lâu dài của đơn vị. Với truyền thống luôn dẫn đầu trong mọi hoạt động, CSCNMT số 7 Hà Nội sẽ quyết tâm hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao; là “địa chỉ của niềm tin” mà UBND thành phố, ngành LĐTBXH và nhân dân Thủ đô tin tưởng, gửi gắm.