Đẩy mạnh tự xét nghiệm sàng lọc và giảm kỳ thị phân biệt đối xử

Chăm sóc, điều trị cho người nhiễm HIV. Ảnh: Thùy Chi

Ngày 23/5, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS TPHCM phối hợp với Bệnh viện Nhiệt Đới tổ chức hội thảo khoa học về hiệu quả điều trị thuốc ARV trong dự phòng lây nhiễm HIV “không phát hiện – không lây truyền” K=K.

Theo Th.S.BS Tuyết Nhung, kết quả khảo sát kế hoạch triển khai mục tiêu 81-95-95 (tức là 81% người nhiễm biết được tình trạng nhiễm; 95% người nhiễm được điều trị bằng thuốc kháng HIV (ARV) và 95% số người đang được điều trị có tải lượng HIV ở mức thấp) ở khu vực này còn khá thấp, chưa đạt chỉ tiêu đặt ra.  

Bên cạnh đó, thực trạng liên kết chuyển gửi bệnh nhân nhiễm HIV từ các phòng khám trong vùng chưa cao. Cứ sau mỗi lần chuyển, tỉ lệ bệnh nhân "mất dấu" lại khá cao, đặc biệt tỉ lệ "mất dấu" từ các phòng khám ở TPHCM đến các tỉnh chiếm từ 38 đến 55%.

"Ngoài việc triển khai xét nghiệm chẩn đoán HIV bằng phương pháp 3 test nhanh, cần đẩy mạnh loại hình tự xét nghiệm sàng lọc, các chương trình giảm kỳ thị phân biệt đối xử", BS Tuyết Nhung nói.

BS Nguyễn Hoàng Nam, tổ chức kiểm soát và dự phòng dịch bệnh Hoa Kỳ tại TPHCM (gọi tắt CDC) cho biết, dự phòng bằng thuốc ARV được xem là can thiệp hữu hiệu nhất hiện nay được Bộ Y tế khuyến khích sử dụng cho người trước phơi nhiễm và nhiễm HIV.

"Đối với người chưa nhiễm HIV hoặc có nguy cơ phơi nhiễm HIV qua tiêm chích, tình dục chỉ cần uống mỗi ngày 1 viên ARV sẽ ngăn ngừa lây nhiễm HIV. Với trường hợp nhiễm HIV việc uống thuốc nhằm chặn nguy cơ nhân lên và lây lan khắp cơ thể của virus HIV, đồng thời ngừa nhiễm HIV cho bạn tình khi quan hệ",  BS Nam nói.

TS John Blandford, Giám đốc chương trình CDC Việt Nam cho rằng, điều trị ARV đạt được ức chế virus, tức phải đạt dưới ngưỡng phát hiện là 200 bản sao/ml. Người nhiễm HIV sẽ mất khoảng 6 tháng để đạt được tải lượng vi rút không phát hiện. Điều này có nghĩa là người nhiễm HIV uống thuốc ARV hằng ngày theo chỉ định của bác sĩ để đạt và duy trì tải lượng virus không phát hiện thì sẽ không có nguy cơ lây truyền HIV qua đường tình dục.

Đại diện Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS TPHCM cho biết, việc triển khai điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) từ lâu được coi như một biện pháp dự phòng bổ sung cho nhóm người có nguy cơ cao gặp khó khăn trong việc sử dụng các biện pháp dự phòng truyền thống.

Tính đến cuối tháng 3/2018, có gần 33.000 người sử dụng thuốc dự phòng ARV. "Ngoài việc tăng khả năng điều trị cho người bệnh, nhân viên y tế có thời gian hơn cho việc chăm sóc những bệnh nhân nặng, đồng thời giảm gánh nặng chi phí cho người bệnh", đại diện này cho biết.