Đề xuất các giải pháp tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030

Tại Thanh Hóa, Ban Tuyên giáo Trung ương và Bộ Y tế vừa phối hợp tổ chức Hội thảo triển khai Chỉ thị số 07-CT/TW ngày 6/7/2021 của Ban Bí thư về tăng cường lãnh đạo công tác phòng, chống HIV/AIDS, tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030.

Tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030

Tại Hội thảo, các đại biểu đã nghe lãnh đạo Vụ Xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương quán triệt các nội dung cốt lõi và điểm mới của Chỉ thị số 07-CT/TW, trong đó nhấn mạnh mục tiêu cụ thể như: Tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030; bảo đảm chất lượng nguồn nhân lực cho công tác phòng, chống HIV/AIDS từ Trung ương đến địa phương; mở rộng chi trả từ nguồn Quỹ bảo hiểm y tế cho các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS; triển khai nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, các mô hình, sáng kiến mới trong phòng, chống HIV/AIDS….

Các đại biểu cũng nghe các tham luận, khuyến nghị của các chuyên gia trong nước và quốc tế như: Tình hình dịch HIV, công tác phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam hiện nay và hướng tới chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2023; Tăng cường các giải pháp phòng, chống HIV/AIDS cho công nhân lao động; Đa dạng giới và tình dục; Chấm dứt HIV để HIV không còn là một mối đe dọa về y tế cộng đồng…

Ông Randolph Augustin, Giám đốc Chương trình y tế, Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam chia sẻ về tình hình nhiễm HIV/AIDS trên thế giới và kinh nghiệm của quốc tế trong công tác phòng, chống HIV/AIDS; đồng thời khẳng định, Chính phủ Hoa Kỳ và các đối tác khác kiên định hỗ trợ các nỗ lực của Việt Nam nhằm chấm dứt HIV như một mỗi đe dọa về y tế cộng đồng vào năm 2030.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương nhấn mạnh, dịch HIV/AIDS vẫn đang là vấn đề sức khỏe cộng đồng trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Hội thảo được tổ chức để lắng nghe các tham luận, các chia sẻ ý kiến, đóng góp, khuyến nghị từ các chuyên gia trong nước và quốc tế; từ đó Bộ Y tế và Ban Tuyên giáo Trung ương có có thể tham mưu cho Đảng và Nhà nước có những chỉ đạo kịp thời và quyết liệt hơn nữa để đạt được mục tiêu tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam chậm nhất vào năm 2030.

Theo báo cáo của Cục phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), tại Việt Nam, kể từ khi phát hiện trường hợp đầu tiên, HIV đã cướp đi sinh mạng của gần 115.000 người, mỗi năm có gần 2.000 trường hợp tử vong liên quan đến HIV/AIDS. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền các cấp, sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể và của nhân dân, Việt Nam đã trải qua 33 năm phòng, chống dịch HIV/AIDS và đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Trong đó Việt Nam đã triển khai mạnh mẽ và đồng bộ các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS theo hướng tiếp cận toàn diện và cung cấp dịch vụ từ dự phòng, xét nghiệm đến chăm sóc, hỗ trợ và điều trị.

Bên cạnh đó, độ bao phủ các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS liên tục được mở rộng và cải thiện về chất lượng. Nhiều mô hình, sáng kiến được nghiên cứu, áp dụng và triển khai phù hợp với điều kiện của Việt Nam và bối cảnh dịch HIV có nhiều thay đổi. Việt Nam cũng đã nỗ lực huy động nguồn lực tài chính trong nước cho công tác phòng, chống HIV/AIDS nhất là việc Quỹ bảo hiểm y tế chi trả cho các dịch vụ về điều trị HIV/AIDS.

Chương trình phòng, chống HIV/AIDS đang đứng trước nhiều các thách thức

Với những nỗ lực bền bỉ của cả hệ thống chính trị, theo ước tính của các tổ chức quốc tế, Chương trình phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam đã cứu được gần 1 triệu người không bị nhiễm HIV và khoảng hơn 200.000 người không bị tử vong liên quan đến HIV/AIDS.

Việt Nam được các tổ chức quốc tế đánh giá cao không chỉ về sự năng động, sáng tạo trong triển khai thực hiện mà còn có cam kết chính trị rất mạnh mẽ và kịp thời của lãnh đạo các cấp và là điểm sáng trên bản đồ phòng, chống HIV/AIDS thế giới.

Tuy nhiên sau một thời gian dài từng bước khống chế, kiểm soát được đại dịch HIV/AIDS, chương trình phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam đang đứng trước rất nhiều các thách thức, dịch đang có dấu hiệu gia tăng trong những năm gần đây. Nhiễm HIV được phát hiện chủ yếu trong nhóm tuổi từ 15-29 và có xu hướng tiếp tục tăng nhanh trong nhóm này.

Bên cạnh đó, nam quan hệ tình dục đồng giới và người chuyển giới nữ là những nhóm đối tượng nhiễm HIV chủ yếu ở Việt Nam hiện nay, toàn quốc tỉ lệ nhiễm HIV trong nhóm này chiếm tới xấp xỉ 60% số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện, có những địa phương báo cáo có tới hơn 80% người nhiễm HIV được phát hiện trong năm qua là thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Dự báo năm 2023, số trường hợp phát hiện mới nhiễm HIV tại Việt Nam sẽ tăng trên 13.000 trường hợp.

Ông Vũ Thanh Mai, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho biết, để triển khai hiệu quả Chỉ thị số 07-CT/TW và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng, chống HIV/AIDS, các cấp ủy Đảng, chính quyền tiếp tục đẩy mạnh thực hiện nghiêm Chỉ thị cũng như các kế hoạch, đề án đã ban hành.

Thời gian tới, các cấp ủy Đảng, chính quyền, địa phương phải đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030; tiếp tục mở rộng các mô hình thí điểm có hiệu quả như: mô hình doanh nghiệp xã hội cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng, mô hình cấp phát thuốc Methadone nhiều ngày; vận động người nhiễm HIV tham gia bảo hiểm y tế, hỗ trợ người nhiễm HIV mua thẻ bảo hiểm y tế…

Bên cạnh đó, ngành Y tế và các địa phương phải đảm bảo đầy đủ thuốc, sinh phẩm, trang thiết bị và vật tư y tế cho công tác phòng, chống HIV/AIDS; sử dụng hiệu quả các nguồn kinh phí từ các dự án viện trợ nước ngoài, của Trung ương cũng như chủ động bố trí ngân sách địa phương để đảm bảo thực hiện hiệu quả các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS…

Thùy Chi