Điện Biên chủ động triển khai đồng bộ giải pháp phòng, chống ma túy xuyên quốc gia

Tuyến đầu đấu tranh ngăn chặn ma túy từ "Tam giác vàng"

Là địa bàn trọng điểm trên tuyến biên giới Việt – Lào, Việt – Trung, tỉnh Điện Biên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ cùng hợp tác quốc tế chặt chẽ đã triệt phá hàng chục chuyên án ma túy xuyên quốc gia, thu giữ hàng trăm kg ma túy các loại, góp phần giữ vững an ninh trật tự và bình yên nơi biên giới.

Tội phạm ma túy có tổ chức, xuyên quốc gia tiếp tục là một trong những loại tội phạm nguy hiểm, tác động sâu rộng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội. Với đặc thù là tỉnh duy nhất có chung đường biên giới với cả Lào và Trung Quốc, Điện Biên trở thành địa bàn trung chuyển phức tạp, chịu ảnh hưởng trực tiếp của các đường dây ma túy hoạt động từ khu vực "Tam giác vàng".

Các đối tượng phạm tội thường lợi dụng địa hình rừng núi hiểm trở, hệ thống đường mòn, lối mở và sự chênh lệch giá ma túy giữa các nước để hình thành những đường dây mua bán, vận chuyển quy mô lớn. Chúng sử dụng công nghệ cao, ứng dụng mạng xã hội như Zalo, Telegram, Messenger… để liên lạc, thanh toán qua trung gian điện tử, đồng thời bố trí "chim mồi", "hoa tiêu" cảnh giới nhằm tránh bị phát hiện, truy bắt.

Bên cạnh heroin truyền thống, ma túy tổng hợp, thuốc lắc và tiền chất mới cũng xuất hiện ngày càng nhiều, được các đối tượng pha chế, ép lại để vận chuyển sâu vào nội địa tiêu thụ.

Trước tình hình trên, tỉnh Điện Biên đã quán triệt phương châm "phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm, từ xa, từ nơi xuất phát", triển khai nhiều kế hoạch, chuyên án, đạt kết quả đáng ghi nhận.

Lực lượng chức năng đã chủ động nắm tình hình, rà soát các tuyến, địa bàn trọng điểm; thiết lập "đường dây nóng" nhằm kịp thời trao đổi thông tin, ngăn chặn ma túy thẩm lậu qua biên giới. Điện Biên cùng các tỉnh Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An và các tỉnh Bắc Lào như Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Luông Pha Băng, Phông Sa Lỳ đã ký kết Biên bản ghi nhớ Hội nghị giao ban hợp tác phòng, chống ma túy qua biên giới.

Nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa Công an, Bộ đội Biên phòng và Hải quan, từ năm 2020 đến nay, tỉnh đã phát hiện 29 vụ án ma túy có tổ chức, xuyên quốc gia, bắt giữ 83 đối tượng, thu giữ hơn 200kg heroin, hơn 230kg ma túy tổng hợp, 2,6kg thuốc phiện cùng nhiều vũ khí, tang vật liên quan. Các chuyên án lớn được triệt phá không chỉ ngăn chặn nguồn cung ma túy vào Việt Nam mà còn hỗ trợ phía Lào bóc gỡ nhiều đường dây quốc tế.

Một dấu ấn nổi bật là việc triển khai Tổ công tác thường trực phối hợp giữa Công an tỉnh Điện Biên và Công an hai tỉnh Luông Pha Băng, Phông Sa Lỳ (Lào). Sau 6 tháng hoạt động, lực lượng hai bên đã phối hợp phát hiện 93 vụ, bắt giữ 159 đối tượng, thu giữ hơn 2,5 tấn ma túy, 19 khẩu súng, hơn 10 tấn thuốc nổ công nghiệp cùng nhiều tang vật khác. Đồng thời, đã truy bắt 19 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm và 2 đối tượng truy tìm, góp phần củng cố an ninh tuyến biên giới, kiểm soát hiệu quả nguồn ma túy từ "Tam giác vàng".

Bên cạnh đó, tỉnh cũng tích cực hỗ trợ lực lượng chức năng của Lào duy trì các chốt chặn trên tuyến trọng điểm, tương tự mô hình "Kế hoạch 1266" tại Điện Biên. Hiện đã có 8 chốt tuần tra được thiết lập tại Phông Sa Lỳ và Luông Pha Băng, góp phần ngăn chặn ma túy thẩm lậu từ sớm, từ xa.

Tăng cường hợp tác quốc tế, quyết liệt đấu tranh tội phạm ma túy

Dù đạt được nhiều kết quả quan trọng, công tác đấu tranh, ngăn chặn tội phạm ma túy xuyên quốc gia vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Nguồn ma túy từ Bắc Lào vẫn rất lớn, các đối tượng ngày càng manh động, sẵn sàng chống trả lực lượng chức năng bằng vũ khí nóng. Một số đối tượng truy nã đặc biệt đã trốn sang Lào, đổi tên, nhập quốc tịch để tiếp tục hoạt động phạm tội, gây khó khăn cho việc truy bắt.

Ngoài ra, tội phạm ngày càng triệt để lợi dụng không gian mạng, trong khi dân cư hai bên biên giới phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số, nhận thức còn hạn chế, dễ bị lôi kéo, dụ dỗ tham gia vận chuyển ma túy thuê. Công tác phối hợp quốc tế đôi lúc còn gặp vướng mắc do rào cản ngôn ngữ, tập quán, pháp luật chưa tương đồng, khiến việc trao đổi thông tin và tương trợ tư pháp chưa thực sự nhanh chóng, hiệu quả.

Để nâng cao hiệu quả phòng, chống ma túy xuyên quốc gia, Điện Biên xác định nhiều giải pháp đồng bộ. Trước hết, tiếp tục huy động sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp, các đoàn thể và người dân trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy đến năm 2030, trọng tâm là xây dựng "xã, phường không ma túy" giai đoạn 2025–2030.

Song song, thiết lập cơ chế thông tin nhanh giữa các lực lượng Công an, Biên phòng, Hải quan; quy định rõ trách nhiệm và cơ chế phối hợp trong xử lý tội phạm xuyên quốc gia. Tỉnh cũng đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân, nhất là vùng đồng bào dân tộc, vùng biên, nâng cao ý thức phòng ngừa, không tiếp tay cho tội phạm ma túy.

Cùng với đó, Điện Biên sẽ tăng cường hợp tác quốc tế, mở rộng trao đổi thông tin, phối hợp phá án với các lực lượng chức năng Lào, thiết lập cơ chế tuần tra chung trên tuyến biên giới. Đồng thời, thúc đẩy chuyển đổi số trong công tác nghiệp vụ, ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại trong giám sát, điều tra, bóc gỡ các đường dây tội phạm ma túy.

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 diễn ra mới đây, đại diện tỉnh Điện Biên kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương sớm ban hành phương án phân bổ vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026–2030 cho Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy; sớm hướng dẫn triển khai các dự án, tiểu dự án để địa phương thực hiện hiệu quả. Năm 2026, Điện Biên được chọn là địa phương điểm, do đó tỉnh đề nghị Bộ Công an quan tâm cử cán bộ phối hợp, hướng dẫn triển khai nhiệm vụ, bảo đảm hoàn thành các chỉ tiêu được giao, góp phần đạt được các mục tiêu quốc gia phòng chống ma túy đến năm 2030.

Ngọc Hân