Hành trình điều tra án ma túy nhiều gian nan
Từ năm 2004 trở về trước, phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội là một địa bàn phức tạp, nhức nhối về ma túy. Người dân gọi Thanh Nhàn là “xóm liều”, người nghiện coi Thanh Nhàn là “siêu thị trắng”, mảnh đất màu mỡ cho tội phạm ma túy bám sống và tồn tại.
![]() |
Xóm liều Thanh Nhàn" xưa giải tỏa chưa dứt điểm từng trở thành nơi để con nghiện tiêm chích, hút hít - Ảnh: Internet |
Đối tượng mua bán ma túy tại Thanh Nhàn rất đông đảo. Mỗi ngày, các đối tượng đến giao dịch lên đến con số hàng trăm. Người bán, ke mua tập trung, công khai mua bán, trao đổi ma túy tấp nập, nhộn nhịp. Một “siêu thị trắng” với hệ thống thành viên là các đối tượng hầu hết có tiền án, tiền sự vừa ra tù. Nguy hiểm hơn, chúng móc nối, mua chuộc các bộ thực thi pháp luật.
Trước tình hình phức tạp như trên, Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an đã chỉ đạo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy lập án đấu tranh triệt xóa “tụ điểm” mua bán trái phép chất ma túy do Cao Thị Lan cầm đầu. Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra đã khởi tố bắt giam, đề nghị truy tố 75 bị can, có 13 bị can nguyên là cán bộ, chiến sỹ Công an, phạm các tội nhận hối lộ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trong đó có Phạm Đình Tiếng - nguyên là Đội phó phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã 3 lần nhận hối lộ của vợ chồng Bùi Trọng Bảy và Trần Thị Lan.
Cuối năm 2000, các đối tượng Bùi Trọng Bảy cùng chị là Trần Thị Thuận tổ chức bán ma túy tại M12, tập thể Mai Hương, Bạch Mai, Hai Bà Trưng, Hà Nội. Ngày 10/12/2000, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy, Bộ Công an phối hợp với phòng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy Công an TP. Hà Nội tổ chức phá án, bắt tụ điểm bán ma tuý hoạt động tại đây.
Trước khi Công an đến kiểm tra địa điểm bán ma túy tại M12, Bảy đã được anh Nguyễn Thế Quảng, nguyên là cán bộ phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy, Công an TP. Hà Nội, thông báo nên Bảy và đồng bọn đã kịp thời tẩu tán tang vật và xóa dấu vết. Vì vậy, kết quả lực lượng Công an chỉ bắt được 4 đối tượng là cảnh giới bán lẻ ma túy tại tụ điểm.
Ngày 17 và 18/12/2000, Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma tuý đã triệu tập Bùi Trọng Bảy lên trụ sở Công an để ghi lời khai, Phạm Đình Tiếng là người trực tiếp ghi lời khai của Bảy. Trong buổi làm việc, Bảy đã "chào giá" 12.000 USD để xin cán bộ tha tội cho vợ chồng Bảy và những người liên quan không bị xử lý về việc mua bán ma tuý ở M12. Trước ma lực của đồng tiền, người cán bộ từng là khắc tinh của những tên tội phạm ma túy đã gật đầu đồng ý. Tiếng ghi lại số điện thoại của Bảy, hẹn sẽ gặp nhau sau để trao đổi cụ thể. Sau đó Tiếng đã chủ động điện thoại hẹn gặp Bảy ở quán nước và đã thống nhất để không xử lý về việc mua bán ma tuý tại M12 Mai Hương đối với các đối tượng trong đường dây. Số tiền 12.000 USD được đến tay Tiếng với 3 lần tại các quán cà phê khác nhau ở nội đô đổi lại sự bình yên như chưa có chuyện gì xảy ra cho các đối tượng.
Thấy việc thuận buồm, khi đối tượng Nguyễn Viết Mạnh, một chân rết trong đường dây bị bắt (ngày 24/5/2001), Bảy đã điện cho "người anh em" tên Tiếng để hỏi tình hình, Tiếng thông báo với Bảy là Mạnh đã bị bắt và nói: “Mày có lo cho nó không?”. Bảy trả lời đương nhiên là vụ này trông cậy cả vào "người anh em". Ngay ngày hôm đó, Tiếng điện cho Bảy hẹn gặp ở quán cà phê số 6 phố Phạm Sư Mạnh, Hoàn Kiếm, Hà Nội, Tiếng đặt vấn đề 8.000 USD để đổi lấy cái giá sự tự do. Chỉ 1 ngày sau, vợ chồng Bảy mang tiền đến điểm hẹn đưa cho Tiếng gửi gắm: “Nhờ anh giúp cho thằng Mạnh về”. Tiếng cầm tiền và không quên động viên: “Được rồi, cứ yên tâm, kiểu gì Mạnh sẽ được tha về”. Ngay chiều tối hôm đó, Nguyễn Viết Mạnh được trả về. Vợ của Bảy nói với Mạnh: “Mày được tha là do vợ chị đã chạy cho mày hết 8.000 USD , lo liệu làm ăn mà trả nợ cho chú Bảy”.
Hành vi nhận hối lộ của Phạm Đình Tiếng vẫn chưa dừng lại. Ngày 22/10/2004, Công an quận Hai Bà Trưng bắt tạm giam 4 tháng đối tượng Trần Thị Lành là chị vợ của Bảy về hành vi mua bán 1 bánh heroin trong vụ án Lê Sỹ Thuỷ cùng đồng bọn mua bán trái phép chất ma tuý, vụ án được chuyển lên Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy Công an TP. Hà Nội để điều tra. Trước khi Trần Thị Lành bị bắt, Lành đã nói với Bùi Trọng Bảy: “Nếu chị bị bắt thì chú ở nhà lo liệu”. Sau khi Lành bị bắt, vợ chồng Bảy đã gặp Phạm Đình Tiếng "có lời". Và kịch bản cũ tiếp tục được viết lại. Không vòng vo, Tiếng đi thẳng vào vấn đề “việc của chị Lành tổng cộng hết 5.000 USD”. "Thuận mua vừa bán", vợ chồng Bảy đồng ý. Sau khi tiền trao cháo múc, tiền đến tay cán bộ không thiếu 1 chinh thì Lành cũng được thả về và vụ án đình chỉ điều tra.
Bản án phải trả
Để lật tẩy được những hành vi sai trái diễn ra nhiều lần của Tiếng, các điều tra viên dày dặn kinh nghiệm và bản lĩnh đã mất rất nhiều công sức, thậm chí còn phải đánh đu với cả sự nghiệp của mình. Bản thân Tiếng cũng là người trong nghề, nắm được các nghiệp vụ của ngành, và một mực chối tội. Nhưng trước tinh thần không bao che, khoan nhượng đối với tội phạm, các điều tra viên đã lật tẩy toàn bộ hành vi nhận hối lộ của vị cán bộ Công an biến chất.
Khó khăn không chỉ dừng lại ở đó. Ngày 10/7/2007, Cơ quan CSĐT Bộ Công an kết luận điều tra vụ án, đề nghị truy tố Phạm Đình Tiếng về tội nhận hối lộ 20.000 USD và lừa đảo chiếm đoạt 5.000 USD. Ngày 14/9/2009, Tòa án nhân dân TP. Hà Nội xét xử sơ thẩm, phiên tòa sơ thẩm (lần1) diễn biến hết sức phức tạp do gia đình và luật sư của bị cáo luôn nại ra chứng cứ kêu oan, có dấu hiệu tiêu cực. Phiên tòa phải hoãn đi, hoãn lại nhiều lần, gây khó khăn, tốn kém cho công tác dẫn giải, bảo vệ phiên tòa. Trong những ngày tổ chức xét xử, các đối tượng tiếp tục dùng tiền để lo lót cho Tiếng vô tội hoặc chí ít cũng là chuyển tội danh từ tội nhận hối lộ sang tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Nhưng lần này, chúng đã không đạt được mục đích. Hành vi phạm tội của Phạm Đình Tiếng đã rõ, đủ căn cứ buộc tội. Do vậy, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị can Tiếng 17 năm tù giam về 2 tội nhận hối lộ 8.000 USD và lừa đảo 5.000 USD.
Ngày 05/4/2010, Tòa án nhân dân tối cao xét xử phúc thẩm, đi đến quyết định hủy một phần bản án sơ thẩm đối với hành vi nhận hối lộ 12000 USD của Phạm Đình Tiếng để điều tra lại. Kết quả điều tra lại, cơ quan điều tra tiếp tục củng cố thu thập đầy đủ tài liệu, chứng cứ kết luận và đề nghị truy tố Phạm Đình Tiếng về 2 tội, nhận hối lộ 20.000 USD và lừa đảo chiếm đoạt tài sản 5.000 USD.
Kéo dài gần 7 năm, có những lúc vụ án tưởng chừng như chìm xuống. Vụ án đã trả đi trả lại hồ sơ 6 lần, qua 5 lần xét xử. Nhưng trước tinh thần tấn công không khoan nhượng trước tội phạm, vụ án đã có lời đáp đúng với bản chất của nó.
Đây là vụ án phức tạp, quá trình điều tra đã khởi tố bắt giam nhiều bị can nguyên là cán bộ Công an về hành vi nhận hối lộ. Các bị can này đều nhận tội, khắc phục hậu quả, được Tòa án các cấp xét xử nghiêm minh, đúng người, đúng tội, xem xét giảm nhẹ hình phạt cho những bị can khai báo thành khẩn, khắc phục hậu quả. Riêng bị can Phạm Đình Tiếng, từ khi bị bắt đến xét xử luôn quanh co, chối tội. Quá trình điều tra Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã điều tra tỷ mỷ, khách quan, đúng quy định của pháp luật có sự giám sát chặt chẽ của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.
Mặc dù tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của Phạm Đình Tiếng đã rõ, nhưng trong suốt quá trình điều tra, truy tố, xét xử Tiếng không nhận tội, không cộng tác với cơ quan điều tra, luôn đề nghị thay Điều tra viên, Kiểm sát viên, thay Cơ quan điều tra; vi phạm nội quy giam giữ ở trại, luôn tìm cách để đối phó gây nhiều khó khăn cho cơ quan điều tra, kiểm sát, tòa án. Mặt khác, gia đình cùng luật sư của Phạm Đình Tiếng nhiều lần gửi đơn nại ra các lý do không chính đáng kêu oan, sai, nhằm đánh lạc hướng, làm nhiễu các cơ quan bảo vệ pháp luật. Đối với các vụ án nhận hối lộ, không bắt được quả tang, chứng cứ chủ yếu là lời khai của các bị can, áp lực của cơ quan, báo chí, vụ án kéo dài, nhiều quan điểm đánh giá chứng cứ khác nhau, luật sư luôn tìm cách làm lệch hướng của cơ quan điều tra nhằm bảo vệ thân chủ. Đó là những khó khăn, thách thức luôn đè nặng lên vai Điều tra viên, nếu không có ý chí vững vàng, tinh thần tấn công tội phạm thì không thể vượt qua được những khó khăn, thử thách.
Sau khi xét xử phúc thẩm, Tiếng tiếp tục có đơn kêu oan đề nghị Giám đốc thẩm. Bản án có hiệu lực, Tiếng được đưa về trại giam để thi hành án. Đến đây, Tiếng vẫn tỏ thái độ ngông nghênh, kêu oan, không chấp hành nội quy của trại, bị kỷ luật nhưng sau khi được sự giáo dục của cán bộ quản giáo trại giam, ngày 16/12/2013, Tiếng đã viết đơn xin hứa “tự giác chấp hành án theo quyết định của Tòa án và cùng gia đình nộp tiền khắc phục hậu quả theo quyết định của Tòa án, không đề nghị xem xét lại bản án theo thủ tục giám đốc thẩm”. Ngày 18/6/2014, gia đình Tiếng đã truy nộp, xung công quỹ Nhà nước 370.218.000 đồng tiền do phạm tội mà có.
Như vậy, từ khi Tiếng bị khởi tố bị can đến khi xét xử phúc thẩm, với thái độ ngoan cố, ngạo mạn, Tiếng đã gây biết bao nhiêu khó khăn, tốn kém nhiều công sức, tiền của cho quá trình điều tra, truy tố, xét xử. Nhưng cuối cùng, Tiếng phải “tâm phục, khẩu phục” chấp hành bản án, nộp tiền khắc phục hậu quả để được hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật.
Thành công của vụ án đã triệt xóa được tụ điểm ma túy phức tạp, nhức nhối dư luận nhiều năm, tìm ra được nguyên nhân, điều kiện phạm tội của tội phạm, đồng thờ điều tra làm rõ xử lý một số cán bộ vi phạm, làm trong sạch nội bộ Công an, mang lại niềm tin cho nhân dân. Gian nan, vất vả là thế nhưng vụ án cũng đã để lại cho điều tra viên rất nhiều kinh nghiệm quý giá. Vụ án càng khó khăn càng đòi hỏi điều tra viên phải kiên trì, vững vàng trước khó khăn thử thách, có phẩm chất, năng lực, ý chí quyết tâm cao. Điều tra phải thận trọng, tỷ mỷ, khách quan, củng cố chặt chẽ chứng cứ, dù là tài liệu chứng cứ nhỏ nhất cũng không được bỏ sót. Nghề điều tra viên là một nghệ đặc biệt, nhiều vinh quang nhưng cũng nhiều áp lực, nhiều khi còn bị tai nạn nghề nghiệp. Nhưng với ý chí quyết tâm, lòng dũng cảm, không sợ khó khăn gian khổ thì dù tội phạm có thủ đoạn gian ngoan, xảo quyệt, dối trá đến đâu, những người bảo vệ công lý cũng sẽ vượt qua và dành thắng lợi, giữ vững niềm tin của nhân dân.