Hòa Bình: Quyết liệt ngăn cung, giảm cầu ma túy

Do nằm trên tuyến trọng điểm về ma túy vùng Tây Bắc (tuyến Quốc lộ 6A chạy qua nối liền Thủ đô Hà Nội với các tỉnh Tây Bắc và sang Lào) và trên địa bàn tỉnh có 2 xã Hang Kia, Pà Cò thuộc huyện vùng cao Mai Châu, là nơi đồng bào dân tộc Mông sinh sống, giáp ranh với xã Loóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, gần với biên giới Việt - Lào... nên những năm qua, Hoà Bình đã trở thành địa bàn tội phạm ma túy lợi dụng để hoạt động trung chuyển ma túy. Chính vì vậy, tình hình tội phạm về ma tuý trên địa bàn tỉnh Hoà Bình còn tiềm ẩn nhiều phức tạp.

Lãnh đạo UBND tỉnh Hòa Bình cho biết, trước tình hình đó, trong thời gian qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nhằm giải quyết tình hình phức tạp về tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là địa bàn 2 xã Hang Kia, Pà Cò, huyện Mai Châu như: Đề án "Xây dựng địa bàn không có ma túy tại 2 xã Hang Kia, Pà Cò, huyện Mai Châu giai đoạn 2009 - 2015"; Đề án số 03-ĐA/TU ngày 14/01/2010 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về "Củng cố, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, phát triển kinh tế xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng 2 xã Hang Kia, Pà Cò, huyện Mai Châu"; Chỉ thị số 17-CT/TU ngày 04/12/2013 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng giải quyết tình hình phức tạp về tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn huyện Mai Châu; Đề án số 09-ĐA/TU, ngày 28/01/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị gắn với việc phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh 2 xã Hang Kia, Pà Cò, huyện Mai Châu)...

Tính đến cuối năm 2022, trên địa bàn tỉnh Hòa Bình có 2.019 người nghiện ma tuý, sử dụng trái phép chất ma tuý tại 116/151 xã, phường, thị trấn (gồm: 25 người đang ở trong các cơ sở giam giữ thuộc Công an tỉnh; 34% người đang cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện và 1.290 người nghiện ngoài xã hội, 358 người sử dụng trái phép chất ma tuý).

Mặc dù số người nghiện ngoài xã hội hiện đang quản lý giảm 447 người so với năm 2021, nhưng vẫn chiếm tỷ lệ cao trong tổng số người nghiện ma tuý toàn tỉnh (chiếm 77,7%), tiềm ẩn nguy cơ cao phát sinh tội phạm và phức tạp về trật tự, an toàn xã hội.

Trong năm 2022, lực lượng Công an tỉnh Hoà Bình đã đấu tranh, bắt giữ 288 vụ, 473 đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ, tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý, thu giữ 22.328 gram heroin, 20.030 gram ma tuý tổng hợp; trong đó, đã đấu tranh triệt xoá 16 điểm phức tạp về ma tuý...

5 tháng đầu năm 2023, các đơn vị chức năng và công an các địa phương đã phát hiện bắt 27 vụ, 47 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ 7.143,11gram heroin, 5908,86gram ma túy tổng hợp… Qua đó, đã góp phần ngăn chặn, hạn chế nguồn cung ma tuý cho người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý trên địa bàn.

Song song với việc ngăn chặn, hạn chế nguồn cung ma tuý, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành chức năng và UBND các huyện, thành phố tập trung triển khai các giải pháp để "giảm cầu" về ma tuý, nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống ma tuý trên địa bàn.

Trong đó, đã chỉ đạo Sở LĐTB&XH, Công an tỉnh phối hợp với chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma tuý; quản lý chặt chẽ số người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý trên địa bàn; lập 212 hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; tổ chức quản lý, cai nghiện cho 298 người nghiện ma túy (trong đó, cai nghiện bắt buộc 219 người, cai nghiện tự nguyện 79 người); đẩy mạnh công tác điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế methadone (đã triển khai được 12 cơ sở điều trị methadone, điều trị cho 950 bệnh nhân)...

Tuy nhiên, theo đánh giá của UBND tỉnh Hòa Bình, công tác rà soát, thống kê người nghiện, người sử dụng trái phép túy vẫn còn sót lọt, chưa kịp thời (một số trường hợp khi đối tượng bị bắt giữ trong các vụ án mới được phát hiện và xác định tình trạng nghiện).

Công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý có nơi, có lúc chưa thường xuyên, chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền cơ sở với các cơ quan, lực lượng chức năng dẫn đến chưa nắm chắc được diễn biến hoạt động của các đối tượng.

Nhiều trường hợp người nghiện ma tuý, người sử dụng trái phép chất ma tuý không ở cố định trên một địa bàn nên việc quản lý, lập hồ sơ đưa đối tượng vào cơ sở cai nghiện bắt buộc gặp nhiều khó khăn. Khi xác định tình trạng nghiện chưa có cơ sở để lưu giữ nên có trường hợp bỏ trốn. Kinh phí hoạt động hỗ trợ người nghiện sau cai học nghề, tìm việc làm, phát triển kinh tế còn hạn chế...

Từ thực tiễn công tác rà soát, thống kê, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý và lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, tỉnh Hoà Bình đề xuất các bộ, ngành nghiên cứu xây dựng phần mềm thống kê, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, người đang cai nghiện ma túy gắn với khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Đồng thời bảo đảm các trang thiết bị bảo hộ cho các lực lượng chức năng trong việc (test) thử chất ma tuý và trong quá trình gọi hỏi, lập hồ sơ và bắt đối tượng nghiện, nhất là số đối tượng nghiện ma tuý bị nhiễm HIV. Có hướng dẫn về trình tự, thủ tục quyết toán kinh phí công tác quản lý người sử dụng trái phép chất ma tuý để triển khai thực hiện đồng bộ, thống nhất, góp phần thực hiện tốt công tác phòng, chống ma tuý.

Hoàng Giang