Khả năng ức chế kiểm soát HIV ưu việt trong ổ chứa tiềm ẩn

 Ảnh minh họa

Các nhà khoa học cho rằng có khoảng 0,5% người nhiễm HIV là những người có thể kiểm soát HIV ưu việt. Họ có phản ứng miễn dịch mạnh bất thường đối với virus và có thể giữ chúng ở dưới mức có thể phát hiện được trong máu.

Nhà nghiên cứu, Tiến sĩ Mathias Lichterfeld, Viện Ragon của Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, MIT và Harvard, ở Cambridge, Hoa Kỳ, giải thích: Họ có thể duy trì sự ức chế virus một cách tự nhiên trong khi những người khác cần ART hỗ trợ.

Tiến sĩ Xu Yu, một trong những nhà nghiên cứu cho biết về vấn đề này cho biết, những người có thể kiểm soát virus HIV ưu việt có những ổ chứa HIV tiềm ẩn, họ có thể kiểm soát virus trong 20 hoặc 30 năm mà không cần dùng thuốc.

Các nhà khoa học đã sử dụng công nghệ giải trình tự gene được phát triển gần đây để phân tích mẫu máu từ 64 người kiểm soát ưu việt và 41 bệnh nhân điều trị ART. Có một sự khác biệt rõ ràng giữa hai nhóm: Ở những người kiểm soát ưu việt, HIV thường tích hợp vào các phần của bộ gene tế bào trông giống "sa mạc gene". Nói cách khác, vật liệu di truyền của virus được cô lập cách xa các gene mà tế bào máu sử dụng để tạo ra protein – tức là những tế bào bị nhiễm bệnh sẽ ít có khả năng tạo ra các bản sao di truyền của HIV.

Rowena Johnston, Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc nghiên cứu của Quỹ nghiên cứu AIDS amfAR, cho biết: Công trình này cho thấy những khác biệt thú vị giữa những người kiểm soát ưu việt và những người khác sống chung với HIV, có thể hỗ trợ các nhà nghiên cứu tìm kiếm phương pháp điều trị HIV. Tuy nhiên, chúng ta vẫn chưa hiểu được cơ chế, hoặc tập hợp các cơ chế, khiến những người kiểm soát ưu việt có được kiểu virus tích hợp độc đáo này khiến họ khác biệt với phần lớn những người sống chung với HIV khác.

Các nhà nghiên cứu của Viện Ragon cho rằng, đây là sản phẩm của hệ thống miễn dịch: Áp lực từ phản ứng miễn dịch có thể quét sạch các tế bào có khả năng tạo ra các bản sao của HIV, chỉ để lại những kho dự trữ nhỏ các bộ gene HIV khó kích hoạt lại.

Từ kết quả trên, các chuyên gia khoa học nhận định, nghiên cứu đưa ra một kế hoạch chi tiết về một phương pháp “điều trị chức năng" cho HIV. Phương pháp này có nghĩa là virus vẫn bị ức chế mà không cần dùng thuốc, mặc dù nó không bị “biến mất” khỏi cơ thể. Những người kiểm soát ưu việt này cho rằng việc tiêu diệt hoàn toàn virus có thể là không cần thiết.

Cho đến thời điểm hiện tại, các nhà khoa học vẫn đang nỗ lực nghiên cứu để tìm ra những chiến lược, giải pháp khác nhau để điều trị HIV, bao gồm cả những chiến lược kích hoạt hệ miễn dịch. Tuy nhiên, hiện tượng kiểm soát ưu việt, vốn xảy ra tự nhiên, có thể được nhân rộng hay không vẫn còn là một câu hỏi lớn.

Theo các nhà khoa học, ngay cả khi chúng ta hiểu mọi khía cạnh về phản ứng miễn dịch của một người kiểm soát HIV ưu việt, cho đến nay, việc điều chỉnh hệ thống miễn dịch theo ý muốn để chữa khỏi HIV là rất khó khăn.

Một trong những người kiểm soát ưu việt trong nghiên cứu này đã cho thấy một phát hiện rất khả quan: Các nhà nghiên cứu không phát hiện thấy vật liệu di truyền HIV nào còn nguyên vẹn trong máu của bệnh nhân này, mặc dù đã phân tích hơn 1 tỷ tế bào. Có thể hệ thống miễn dịch của người đó đã tiêu diệt virus.

Tại thời điểm này, trên thế giới chỉ có hai người dương tính với HIV từng được tuyên bố là "khỏi bệnh" sau khi được cấy ghép tế bào gốc để điều trị ung thư. Các tế bào gốc này chứa một đột biến gene hiếm có khả năng bảo vệ chống lại HIV. Và đặc biệt mới đây, một bệnh nhân đã khỏi virus HIV khi không trải qua bất kỳ phương pháp điều trị nào.