LHQ: Biện pháp mạnh hay kì thị người nghiện thường không hiệu quả

Bà Marie-Odile Emond, Giám đốc quốc gia Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) Việt Nam. Ảnh: Tiếng Chuông

Chỉ 1/6 người nghiện toàn cầu được tiếp cận với các phương pháp chữa trị

Đánh giá cao những nỗ lực và thành tích của Chính phủ Việt Nam trong việc từng bước ngăn chặn và đẩy lùi tệ nạn ma túy, bà Marie-Odile Emond, Giám đốc quốc gia Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) Việt Nam cho biết, hiện nay, Chiến lược toàn cầu về phòng chống ma tuý trên thế giới là đẩy mạnh các can thiệp, hỗ trợ các hoạt động về y tế sức khoẻ và hành chính tư pháp.

Theo bà Marie-Odile Emond, những vấn đề mà ma tuý gây ra ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống cá nhân, gia đình và cộng đồng, gây tác động tiêu cực đến sự phát triển của quốc gia. Những năm gần đây, việc buôn bán, sử dụng ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp có chiều hướng gia tăng ở các nước Đông Nam Á.

Hiện nay, theo báo cáo về tình hình ma tuý thế giới, mỗi năm trên thế giới có khoảng 450.000 người chết do các rối loạn liên quan đến vấn đề sử dụng ma túy. Theo ước tính từ các nghiên cứu gầy đây cho thấy, mặc dù các dịch vụ y tế và dịch vụ điều trị lệ thuộc ma tuý đóng vai trò quan trọng trong đẩy lùi nạn dịch ma túy, tuy nhiên mới chỉ đáp ứng được 1/6 nhu cầu trên thế giới.

Năm 2016, tại phiên họp đặc biệt của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về vấn đề ma tuý, các quốc gia thành viên trong đó có Việt Nam đã ký kết một văn bản thực hiện những giải pháp toàn diện trong việc đẩy lùi các vấn đề do ma tuý gây ra, trong đó có việc áp dụng các biện pháp điều trị rối loạn sử dụng ma tuý được thiết kế dựa trên bằng chứng và dựa vào cộng đồng, mang tính tự nguyện.

Liên Hợp Quốc đã phối hợp với các quốc gia thành viên trong đó có Việt Nam triển khai các hoạt động về điều trị và dự phòng điều trị, chăm sóc cho người sử dụng ma tuý và những người bị rối loạn do sử dụng ma tuý, trong đó có bao gồm triển khai hướng dẫn chuẩn quốc tế về dự phòng lạm dụng ma tuý, chuẩn quốc tế về chăm sóc, điều trị cho người có các rối loạn do sử dụng ma tuý và điều trị lệ thuộc.

Theo bà Marie-Odile Emond, những người trẻ tuổi, thanh thiếu niên sử dụng ma tuý ngày càng nhiều. Điều quan trọng hiện nay là có giải pháp nâng cao nhận thức, hiểu biết để thế hệ trẻ nhận thức được tác hại của việc sử dụng ma tuý và nói không với ma tuý. 

Liên Hợp Quốc nhận thấy cam kết mạnh mẽ của các cấp, các ngành, các đoàn thể của Việt Nam trong công cuộc phòng chống. Tuy nhiên, theo bà Marie-Odile Emond, những người trẻ tuổi, thanh thiếu niên sử dụng ma tuý ngày càng nhiều. Điều quan trọng hiện nay là có giải pháp nâng cao biết cho thế hệ trẻ nhận thức được tác hại của việc sử dụng ma tuý và nói không với ma tuý. Để thực hiện công tác này cần sự tham gia của các bộ ban ngành của chính phủ, toàn thể cộng đồng xã hội, gia đình cùng vào chung tay vào cuộc nâng  cao nhận thức của người dân, đồng thời tiếp tục giúp đỡ những người đã bị lệ thuộc vào ma túy. 

Nhấn mạnh thông điệp của Liên Hợp Quốc, đó là lệ thuộc vào ma tuý là một bệnh mãn tính của não bộ và cần một giải pháp điều trị rất lâu dài và toàn diện kết hợp giữa dịch vụ y tế, xã hội với các hoạt động khác, bà Marie-Odile Emond cho biết, cách tiếp cận phải thiết kế dựa trên bằng chứng. Biện pháp mạnh cũng như các vấn đề về kỳ thị thường không có hiệu quả, do vậy, chúng ta nên có hoạt động chăm sóc y tế, hỗ trợ xã hội để dễ tiếp cận và đảm bảo quyền con người đối với người sử dụng ma tuý.

Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phòng, chống ma túy 

Theo Bộ Công an, Cơ quan thường trực phòng chống ma tuý, nhận thức được vai trò quan trọng của cuộc đấu tranh phòng, chống ma túy, trong nhiều năm qua, Đảng, Quốc hội, Chính phủ, cấp ủy đảng, chính quyền các cấp đã tập trung cao độ lãnh đạo, chỉ đạo, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia đấu tranh, kiên quyết loại trừ tệ nạn ma túy ra khỏi đời sống xã hội.

Thực hiện chiến lược Quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; Chỉ thị số 21-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy trong tình hình mới; chương trình phòng, chống đến năm 2020 của Chính phủ; chính quyền, đoàn thể các cấp, các ngành đã tích cực .Qua đó, đạt được những kết quả đáng khích lệ.

Chỉ riêng trong 6 tháng đầu năm 2019, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy toàn quốc và lực lượng chức năng đã phát hiện, triệt phá 12.285 vụ, bắt giữ hơn 19.454 đối tượng, thu giữ 675 kg heroin, 507 kg ketamine, 4.625 kg ma túy tổng hợp và 131 kg cocaine. Đã phát hiện, triệt phá nhiều đường dây mua bán ma túy xuyên quốc gia, thu giữ số lương ma túy rất lớn, bắt nhiều đối tượng cầm đầu, được các lực lượng phòng, chống ma túy trên thế giới ghi nhận, đánh giá cao.

Công tác tuyên truyền, giáo dục, phòng ngừa ngày càng đi vào chiều sâu, tập trung vào các đối tượng cụ thể, hiệu quả và chất lượng hơn. Nhận thức về tác hại của ma túy và trách nhiệm phòng, chống ma túy của cán bộ, nhân dân được nâng lên.

Công tác phòng, chống ma túy đã chú trọng vào các tuyến, địa bàn trọng điểm, nhất là tuyến Tây Bắc, Bắc miền Trung, biên giới Tây Nam, các sân bay quốc tế, cảng biển. Nhờ đó, nhiều địa bàn ma túy phức tạp dần được chuyển hóa, kiềm chế tốc độ gia tăng người nghiện mới; diện tích trồng cây có chứa chất ma túy hiện giữ ở mức thấp; công tác cai nghiện, phục hồi và quản lý sau cai tiếp tục được quan tâm chỉ đạo; hợp tác quốc tế về phòng, chống ma túy ngày càng chặt chẽ và hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở nước ta vẫn diễn biến phức tạp và nghiêm trọng, lượng ma túy từ nước ngoài vận chuyển vào nước ta vẫn còn nhiều, số người nghiện vẫn tiếp tục gia tăng; số người người dân đã cai nghiện tỷ lệ tái nghiện cao. Gần đây, xuất hiện tình trạng người nghiện, người sử dụng ma túy lang thang ngoài xã hội, gây ra các hành vi vi phạm pháp luật và phạm tội, gây lo lắng, bức xúc trong nhân dân.