Methamphetamin, tác hại nhiều mặt

Trong những năm gần đây đã có không ít bài viết đề cập một thực trạng được toàn xã hội quan tâm, đó là tình trạng mua bán, vận chuyển, pha chế và sử dụng bất hợp pháp các chất ma túy tổng hợp thuộc nhóm ATS (Amphetamine Type Stimulant) đang có chiều hướng gia tăng. Bằng chứng là, ngày càng nhiều cơ sở pha chế ma túy tổng hợp bị phát hiện, triệt xóa. Số vụ buôn bán, vận chuyển bất hợp pháp các loại tiền chất, các loại tân dược chứa tiền chất, ma túy tổng hợp bị thu giữ cũng không ngừng tăng lên. Đáng báo động là hành vi chuyển từ việc uống sang chích và tự sản xuất các chất ma túy tổng hợp phục vụ nhu cầu bản thân.

Ở nước ta, mặc dù còn thiếu những khảo sát trên diện rộng về thực trạng tình hình lạm dụng và tác hại nhiều mặt của methamphetamine, nhưng các số liệu về mua bán, vận chuyển, số lượng methamphetamine thu được, cũng như ngày càng nhiều khách sạn, quán bar, karaoke, nhà nghỉ bị lợi dụng để sử dụng loại ma túy này cho thấy tình hình đang “nóng” lên, đòi hỏi phải có những biện pháp can thiệp kịp thời.

Các nghiên cứu tiến hành trên các đối tượng, giới và các bối cảnh sử dụng khác nhau cho thấy: Sau một thời gian dài sử dụng methamphetamin người sử dụng sẽ cảm thấy mệt mỏi, chán nản, dễ cáu giận, trầm cảm, mất khả năng tập trung, đau cơ, chân tay run rẩy, thèm ăn, mất ngủ hoặc ngủ li bì và có tâm trạng muốn tự tự. Một số người còn gặp phải dấu hiệu chảy nước mũi, chảy máu mũi, đau cơ, khớp.

Việc sử dụng methamphetamin liều cao còn gây ra tình trạng đau ngực, cao huyết áp, mạch đập nhanh hoặc loạn nhịp tim và có nguy cơ đột quỵ, thiếu máu não, cuối cùng dẫn đến tử vong. Nhiều người còn phản ánh các triệu chứng rối loạn tâm thần tạm thời, hoặc cảm giác hoang tưởng, ảo giác.

Sử dụng methamphetamin trong thời gian dài sẽ có cảm giác như đang có kiến hoặc côn trùng bò dưới da. Methamphetamin có thể là nguyên nhân làm trầm trọng thêm tình trạng trầm cảm sẵn có ở người sử dụng hoặc các bệnh tâm thần như tâm thần phân liệt,…

So với nhóm các chất dạng thuốc phiện, tử vong do nghiện methamphetamin ít hơn. Một nghiên cứu ở Úc chỉ ra rằng, tử vong thuần túy do methamphetamin gây ra chỉ chiếm 17% tổng số ca tử vong do ma túy song sự kết hợp giữa methamphetamin với các loại ma túy khác lại gây ra tới 51% tổng số ca tử vong.

Các loại ma túy thường được người nghiện sử dụng kết hợp đó là heroin, thuốc ngủ, các loại thuốc chống trầm cảm. Mức độ ngộ độc do methamphetamin cũng rất khác nhau. Rượu và methamphetamin làm tăng huyết áp, trụy tim mạch. Chính Methamphetamin đã che giấu tác động của rượu và heroin lên cơ thể làm cho người sử dụng không đánh giá đúng liều lượng ma túy do mình sử dụng, dẫn đến quá liều.

Sử dụng methamphetamin bằng hình thức tiêm chích cũng đặt ra những nguy cơ tương tự như đối với tiêm chích heroin. Đó là, nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B, C, viêm nội tâm mạc, nhiễm khuẩn máu, áp xe, xẹp ven,...

Đối với những người sử dụng bằng hình thức hít, hút, tình trạng mất nước do methamphetamin gây ra thường làm cho môi bị nứt nẻ, chảy máu. Do vậy càng làm tăng nguy cơ bị lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường máu khi những người này sử dụng chung các ống hút với nhau (nhất là bệnh viêm gan C). Bên cạnh đó, sử dụng methamphetamin bằng cách hút, hít có thể còn gây ra các vết bỏng trên tay, trên mặt của người sử dụng hoặc nhiễm độc từ các dụng cụ hút hít (ví dụ như người sử dụng methamphetamin dùng các lọ chứa sơn để đốt ma túy).

Methamphetamin. Ảnh: Nguồn Internet

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các tác hại liên quan đến methamphetamin gây ra trong lĩnh vực tình dục, đặc biệt là nhóm đồng giới nam rất đáng lưu tâm. Đó là sự liên quan giữa methamphetamin và HIV. Nhiều người trong nhóm này cố tình sử dụng methamphetamin để tăng khoái cảm về tình dục. Khi sử dụng methamphetamin, nhóm này thường bỏ qua các cảnh báo về an toàn trong quan hệ tình dục, họ không sử dụng bao cao su…

Đối với những người đang bị nhiễm HIV, kể cả những người đang tham gia chương trình điều trị bằng ARV, methamphetamin làm thay đổi cơ chế chuyển hóa của các thuốc kháng HIV.

Đối với phụ nữ đang mang thai, methamphetamin có nguy cơ gây sứt môi hoặc bệnh tim cho thai nhi. Trong các nghiên cứu đối với người sử dụng đồng thời nhiều loại ma túy kèm với methamphetamin, trẻ sơ sinh thường thiếu cân, đẻ non, băng huyết. Người nghiện methamphetamin thường thiếu dinh dưỡng, sinh hoạt thất thường, ít quan tâm đến dịch vụ thăm khám thai do vậy cũng chịu ảnh hưởng không tốt đến thai nhi.