Mỗi người dân là một 'chiến sĩ' trong cuộc chiến chống ma túy

Nhân rộng các các mô hình điển hình tiên tiến trong phòng, chống ma túy

Nhờ phát huy sức mạnh tổng thể của cả hệ thống chính trị và toàn dân, công tác phòng, chống ma túy ở Nghệ An thời gian qua đạt nhiều kết quả nổi bật, nhiều địa bàn phức tạp được chuyển hóa, góp phần giữ vững an ninh trật tự và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội địa phương.

Bên cạnh thành công về công tác bắt giữ, triệt phá các đường dây ma túy, công tác cai nghiện, quản lý sau cai được Nghệ An quan tâm đầu tư. Nhiều mô hình, điển hình tiên tiến trong phòng, chống ma túy được xây dựng và nhân rộng, lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Đặc biệt, hai đề án "Xã biên giới sạch ma túy" và "Thành phố Vinh sạch về ma túy" được triển khai hiệu quả, góp phần nâng cao nhận thức, củng cố niềm tin của nhân dân vào chính quyền, đồng thời phục vụ thiết thực cho nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội địa phương.

Tuy nhiên, Nghệ An vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Một số đối tượng trong và ngoài tỉnh câu kết với tội phạm ở Lào để vận chuyển ma túy qua biên giới; tình trạng người nghiện trẻ hóa, tái nghiện còn cao; nguồn lực đầu tư cho công tác cai nghiện và quản lý sau cai còn hạn chế. Những yếu tố này đòi hỏi sự chỉ đạo quyết liệt, sự phối hợp đồng bộ và sự chung tay của toàn xã hội.

Trên tinh thần chỉ đạo của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Công an về triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy đến năm 2030, Nghệ An xác định phòng, chống ma túy là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Tỉnh tập trung huy động sức mạnh tổng thể của cả hệ thống chính trị, coi đây là trách nhiệm chung, không phó mặc riêng cho ngành Công an.

Cấp ủy, chính quyền các cấp phát huy vai trò người đứng đầu, gắn trách nhiệm tập thể, cá nhân với kết quả thực hiện nhiệm vụ; Ban Chỉ đạo phòng, chống ma túy được kiện toàn, phối hợp hiệu quả giữa các lực lượng chức năng. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội tích cực tuyên truyền, giám sát, cảm hóa, giúp đỡ người nghiện tái hòa nhập cộng đồng.

Nghệ An xác định người dân là trung tâm, là chủ thể của công tác phòng, chống ma túy. Các phong trào quần chúng như "Toàn dân tham gia phòng, chống ma túy tại cộng đồng dân cư", "Dòng họ không có người vi phạm ma túy", "Thôn, xóm, bản không ma túy", "Câu lạc bộ thanh niên nói không với ma túy" được triển khai sâu rộng, tạo thành mạng lưới phòng ngừa, phát hiện và can thiệp sớm ngay từ cơ sở.

Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật được thực hiện thường xuyên, sinh động, hướng tới từng nhóm đối tượng cụ thể. Nhờ vậy, nhận thức của người dân về tác hại của ma túy được nâng lên rõ rệt; tinh thần cảnh giác, tố giác tội phạm được củng cố; nhiều người dân chủ động tham gia giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương.

Tăng cường hợp tác quốc tế phòng chống ma túy khu vực biên giới

Một điểm nổi bật trong cách làm của Nghệ An là lồng ghép công tác phòng, chống ma túy vào các chương trình phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và phát triển vùng dân tộc thiểu số, miền núi.

UBND tỉnh chỉ đạo ban hành nghị quyết chuyên biệt, tích hợp các chỉ tiêu, nhiệm vụ của Chương trình phòng, chống ma túy vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội địa phương. Cùng với đó, tỉnh tập trung đầu tư hạ tầng giao thông, điện, nước, trường học, y tế ở khu vực biên giới; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư sản xuất, tạo việc làm; hỗ trợ người dân chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp, phát triển du lịch cộng đồng và kinh tế rừng.

Công tác xã hội hóa cai nghiện được đẩy mạnh, gắn kết giữa cơ sở cai nghiện, trung tâm dạy nghề và doanh nghiệp, giúp người sau cai có cơ hội tái hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống, không tái nghiện. Khi đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao, tệ nạn ma túy sẽ không còn "đất sống".

Bên cạnh đó, Nghệ An tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế với các tỉnh của Lào có chung đường biên giới, phối hợp tuần tra, kiểm soát, chia sẻ thông tin để ngăn chặn nguồn ma túy từ sớm, từ xa. Đồng thời, tỉnh tập trung xây dựng các xã, phường "không ma túy", phấn đấu hoàn thành mục tiêu đến năm 2025 có ít nhất 20% địa bàn cấp xã đạt chuẩn và đến năm 2030 đạt 50%.

Sau hơn 3 năm (từ năm 2022 - 2025) triển khai Đề án "Xây dựng xã sạch về ma túy", Nghệ An đã đạt những kết quả nổi bật, tạo chuyển biến sâu rộng từ cơ sở. Từ chỗ chỉ có 109 đơn vị đạt chuẩn, đến nay toàn tỉnh đã có 254/412 xã, phường, thị trấn được công nhận "sạch về ma túy", trong đó 27 xã biên giới hoàn thành 100% chỉ tiêu. Hơn 150 đường dây, 3.163 vụ án ma túy bị triệt phá; số người nghiện giảm gần một nửa, từ hơn 4.400 xuống còn khoảng 2.300 người (tính đến ngày 30/6/2025).

Ngoài ra, Nghệ An chú trọng huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư cho công tác phòng, chống ma túy; đồng thời, chủ động lồng ghép nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia khác, huy động sự tham gia của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân. Công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết định kỳ được thực hiện thường xuyên, kịp thời nhân rộng mô hình hay, cách làm hiệu quả, khắc phục hạn chế, điều chỉnh bất cập trong quá trình triển khai.

Nghệ An huy động toàn dân chung tay xây dựng xã "sạch ma túy" 

Trong thời gian tới, để thực hiện thắng lợi các mục tiêu của Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030, Nghệ An sẽ tập trung thực hiện đồng bộ 6 giải pháp định hướng sau:

Một là, tập trung chỉ đạo huy động sức mạnh tổng thể của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở trong công tác phòng, chống ma túy; quán triệt sâu sắc quan điểm "Phòng, chống ma túy là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân", xác định rõ và phát huy vai trò chủ động, tích cực của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, cấp ủy, chính quyền địa phương, gắn trách nhiệm từng tập thể, cá nhân của mỗi đơn vị, địa phương trong công tác phòng, chống ma túy, đảm bảo "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ thẩm quyền", tuyệt đối không có tư tưởng "cục bộ", "phó mặc" cho riêng ngành Công an…

Hai là, tăng cường huy động sức mạnh của toàn dân, biến mỗi người dân thành "chiến sĩ" trong cuộc chiến chống ma túy.

Phát động phong trào "Toàn dân tham gia phòng, chống ma túy tại cộng đồng dân cư" tại thôn/xóm/bản trở thành một nội dung cụ thể trong phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc"; các mô hình như: "Dòng họ không có người vi phạm ma túy", "Thôn, khối, xóm, bản không ma túy", "Câu lạc bộ thanh niên nói không với ma túy"... sẽ tiếp tục được nhân rộng, tạo thành mạng lưới phòng ngừa, phát hiện sớm, can thiệp sớm ngay từ cơ sở.

Ba là, lồng ghép công tác phòng, chống ma túy với các chương trình phát triển kinh tế xã hội. Đây là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược và lâu dài, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo các ngành, địa phương ban hành Nghị quyết chuyên biệt, đồng thời tích hợp các chỉ tiêu, nhiệm vụ của Chương trình phòng, chống ma túy vào Chương trình xây dựng nông thôn mới, Chương trình giảm nghèo bền vững, Chương trình phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi…

Khuyến khích xã hội hóa công tác cai nghiện, gắn kết các cơ sở cai nghiện, trung tâm dạy nghề, doanh nghiệp tạo việc làm cho người sau cai nghiện, giúp họ có cơ hội tái hòa nhập, không tái nghiện.

Bốn là, tăng cường đấu tranh, trấn áp tội phạm ma túy và quản lý chặt địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy. Chỉ đạo lực lượng Công an, Biên phòng, Hải quan tiếp tục là đơn vị chủ công, nòng cốt trong công tác đấu tranh phòng, chống ma túy, chủ động nắm chắc tình hình, phát hiện từ sớm, đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm tội phạm ma túy, không để hình thành điểm nóng, không để Nghệ An trở thành địa bàn trung chuyển. Đồng thời, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, nhất là với các tỉnh của Lào có chung đường biên giới, phối hợp tuần tra, kiểm soát, chia sẻ thông tin, chặn đứng nguồn ma túy từ sớm, từ xa.

Năm là, tập trung nguồn lực, phát huy vai trò chủ động, tích cực, ưu tiên lực lượng, phương tiện, biện pháp để triển khai xây dựng xã, phường không ma túy trên địa bàn tỉnh, phấn đấu, quyết tâm hoàn thành, hoàn thành vượt mức mục tiêu Trung ương giao đạt ít nhất 20% địa bàn cấp xã "không ma túy" trong năm 2025 và đến hết năm 2030 có ít nhất 50% địa bàn cấp xã "không ma tuý.

Sáu là, bảo đảm nguồn lực và cơ chế thực hiện. UBND tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành Trung ương trong huy động, phân bổ, sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư cho công tác phòng, chống ma túy; đồng thời, chủ động lồng ghép nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia khác, huy động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư cơ sở cai nghiện, hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ người sau cai nghiện.

Bên cạnh đó, địa phương sẽ tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết định kỳ, kịp thời nhân rộng mô hình hay, cách làm hiệu quả, khắc phục hạn chế, điều chỉnh kịp thời các bất cập trong tổ chức thực hiện.

Ngọc Hân