Người mắc bệnh lao kháng thuốc cần điều trị tích cực

Bệnh lao kháng thuốc là gì?

Lao kháng thuốc là tình trạng bệnh mà vi khuẩn lao kháng lại các thuốc chống lao khiến việc điều trị trở nên khó khăn và bản thân bệnh nhân trở thành nguồn lây nguy hiểm cho cộng đồng. Việc mắc lao kháng thuốc sẽ khiến người bệnh đối mặt với tình trạng sức khỏe trầm trọng cùng với việc điều trị tiêu tốn nhiều thời gian, tiền bạc.

Theo Bệnh viện Phổi Trung ương, các nguyên nhân gây ra bệnh lao kháng thuốc gồm có: Bệnh nhân không thực hiện điều trị đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa lao; Do thầy thuốc điều trị không đúng (phối hợp thuốc không đúng, hướng dẫn bệnh nhân uống thuốc không đúng, hướng dẫn bệnh nhân uống thuốc không đúng cách...), hoặc khi bệnh nhân được điều trị bởi bác sĩ không có hiểu biết về chuyên khoa ở phòng khám tư; Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể mắc bệnh lao kháng thuốc từ trước khi điều trị (hít phải vi khuẩn lao kháng thuốc từ nguồn bệnh trong cộng đồng).

Tại sao vi khuẩn lao lại trở nên kháng thuốc?

Bệnh lao kháng thuốc rất nguy hiểm và đang ngày càng có xu hướng gia tăng, nhiều giả thuyết đã được đưa ra cho xu hướng này nhưng thuyết đột biến gen được chú ý hơn cả.

Các nhà khoa học cho rằng vi khuẩn lao kháng thuốc là sự thay đổi tự nhiên không có sự tác động của thuốc điều trị bệnh lao. Thuốc chống lao ở đây chỉ có vai trò chọn lọc nghĩa là tiêu diệt những chủng không kháng, còn những chủng lao kháng thuốc vẫn tồn tại và ngày càng tăng lên.

Sự kháng thuốc của vi khuẩn lao được cho là sự đột biến ngẫu nhiên nhiễm sắc thể vi khuẩn lao được chọn lọc trong quá trình điều trị do không sử dụng đầy đủ liều lượng và không kết hợp các loại thuốc với nhau. Việt Nam nằm trong nhóm 30 quốc gia có gánh nặng lao đa kháng cao nhất trên thế giới, xếp thứ 16/30 quốc gia có số lượng bệnh nhân vừa nêu nhiều nhất. ( WHO - Global tuberculosis report 2018)

Vi khuẩn lao kháng thuốc có thể do tiên phát hoặc thứ phát. Lao kháng thuốc tiên phát là những chủng vi khuẩn kháng thuốc ở bệnh nhân lao chưa có tiền sử điều trị lao trước đó hoặc điều trị lao chưa được một tháng. Lao kháng thuốc mắc phải là kháng thuốc xuất hiện ở bệnh nhân đã điều trị trên 1 tháng.

Những biểu hiện của lao kháng thuốc

Lâm sàng: Bệnh nhân lao kháng thuốc trong quá trình điều trị lao thì các triệu chứng như sốt, ho, khạc đờm không thuyên giảm hoặc thuyên giảm một thời gian rồi lại xuất hiện với các triệu chứng tăng lên, bệnh nhân liên tục sụt cân.

Cận lâm sàng: Một số bệnh nhân lao kháng thuốc có xét nghiệm AFB dương tính liên tục hoặc âm tính một thời gian rồi dương tính trở lại hoặc dương tính, âm tính xen kẽ. Kháng sinh đồ cho kết quả kháng các thuốc chống lao hàng 1 và hoặc thuốc tiêm hàng 2. Tổn thương trên X-quang không có nhiều khác biệt với bệnh nhân lao thông thường.

Khi bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh lao kháng thuốc thì cần đến ngay cơ sở chuyên khoa để khám và điều trị ngay và tích cực.

Giang Oanh