Quan hệ tình dục không an toàn với HIV

Phòng, chống mại dâm.

Từ thông điệp của báo cáo này, các tổ chức Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS, Quỹ phát triển phụ nữ của Liên Hợp Quốc và Chương trình phát triển của Liên Hợp Quốc) đã tiến hành một cuộc đánh giá nhanh về tình hình lây nhiễm HIV trong quan hệ vợ chồng/bạn tình tại Việt Nam.

Trong thập kỷ qua, số lượng phụ nữ sống với HIV tại châu Á gia tăng đáng kể, theo số liệu của Chương trình phối hợp Liên Hợp Quốc về HIV (UNAIDS): năm 2008 tại Châu Á có 4,7 triệu người sống với HIV, trong đó có 350.000 người bị lây nhiễm mới vào năm 2007, ước tính khoảng 35% trong số 4,7 triệu người nhiễm HIV là phụ nữ, tăng lên nhiều so với tỷ lệ 31% vào năm 2000.

 Những người phụ nữ nhiễm HIV đa phần bị lây truyền qua đường quan hệ tình dục với chồng hoặc bạn tình dương tính do tiêm chích ma túy, do quan hệ tình dục không an toàn với gái mại dâm, hoặc với bạn tình đồng giới, chỉ có một phần nhất định phụ nữ nhiễm HIV do tự tiêm chích ma túy và bán dâm.

Theo kết luận của Ủy ban độc lập về phòng, chống HIV tại châu Á thì những người nam giới mua dâm là nguyên nhân quan trọng nhất khiến dịch HIV lây lan ở châu Á. Theo các số liệu được khảo sát, ước tính khoảng 75 triệu nam giới ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã từng mua dâm với khoảng 10 triệu phụ nữ hành nghề mại dâm. Bên cạnh đó có khoảng 4 triệu nam giới tiêm chích ma túy và 16 triệu nam giới quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Điều đáng quan tâm ở đây là các kiểu hành vi tương tác giữa hoạt động của các nhóm đối tượng khác nhau là yếu tố lây truyền HIV rất cao, ví dụ: Một số nam giới mua dâm đồng thời cũng tiêm chích ma túy, một số gái mại dâm vừa tiêm chích ma túy đồng thời cũng nhiễm HIV… và bất kỳ cá nhân nào trong các nhóm nguy cơ cao nêu trên cũng có thể lây truyền HIV sang vợ, chồng hoặc bạn tình của họ.

Tại Việt nam lây nhiễm HIV vẫn tập trung chủ yếu trong nhóm nam giới tiêm chích ma túy, phụ nữ mại dâm và quan hệ tình dục đồng giới. Theo dự báo của Bộ Y tế thì số người sống chung với HIV/AIDS ở Việt nam giai đoạn 2007 - 2012 ước tính khoảng 243.000 người vào năm 2009 và tỷ lệ hiện nhiễm ở người trưởng thành trong độ tuổi 15 đến 49 là 0,43%.

Tỷ lệ hiện nhiễm cao nhất tập trung trong nhóm người tiêm chích ma túy, chiếm khoảng 44% tất cả các ca nhiễm HIV đã được báo cáo. Theo tài liệu giám sát trọng điểm của Bộ Y tế tại 40/63 tỉnh, thành phố thì tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm người tiêm chích ma túy đã giảm từ 29% vào năm 2002 xuống 18,4% vào năm 2009 và tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm người mại dâm cũng giảm từ 5,9% năm 2002 xuống còn 3,2% vào năm 2009.

Cũng theo đánh giá của Bộ Y tế thì số phụ nữ mang thai dương tính với HIV có xu hướng gia tăng, ước tính đến năm 2012 sẽ có khoảng 4.800 bà mẹ mang thai dương tính với HIV. Điều này cho thấy tình trạng nhiễm HIV trong quan hệ vợ chồng/ bạn tình là vấn đề cần phải quan tâm.

Các nghiên cứu cho thấy số liệu đáng kể nam giới tiêm chích ma túy có quan hệ tình dục không an toàn với  nhiều người khác nhau, kể cả phụ nữ bán dâm, ví dụ: tại tỉnh An Giang có đến 43% số người sử dụng ma túy cho biết họ có quan hệ tình dục với gái mại dâm, 28% số người tiêm chích ma túy tại Hải Phòng và 60% số người tiêm chích ma túy tại Hà Nội cho biết họ có quan hệ tình dục với bạn tình nữ thường xuyên của mình trong 12 tháng qua (số liệu từ Giám sát kết hợp hành vi và các chỉ số sinh học (IBBS) năm 2006 của Bộ Y tế).

Hiện nay, hầu hết các nghiên cứu và đánh giá mới chỉ tập trung vào các hành vi dùng chung bơm kim tiêm và tình dục không an toàn trong nhóm tiêm chích ma túy hoặc giữa những người tiêm chích ma túy với người mại dâm mà chưa quan tâm đến hành vi tình dục của các nhóm này với vợ hay bạn tình của họ.