Tránh bỏ lọt tội phạm trong xét xử các vụ án liên quan đến ma túy

Xác định công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát giải quyết tội phạm về ma túy là một trong những nhiệm vụ quan trọng, ưu tiên, thời gian qua, lãnh đạo Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Sóc Trăng đã yêu cầu cán bộ, kiểm sát viên hai cấp phải quán triệt quan điểm, tinh thần chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, tiếp tục nắm, phân tích, dự báo sát tình hình tội phạm về ma túy. Qua đó, kịp thời tham mưu cho cấp ủy trong việc ban hành, nghiêm túc tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch phòng, chống tội phạm, nhất là thực hiện hiệu quả các nội dung của Chỉ thị số 36-CT/TW, ngày 16/8/2019 của Bộ Chính trị về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy. Hằng năm, hai cấp phải tích cực triển khai thực hiện "Tháng hành động phòng, chống ma túy" và chủ động phối hợp với cơ quan điều tra, tòa án đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án về ma túy đảm bảo đúng pháp luật, đặc biệt là các vụ án lớn, gây bức xúc trong dư luận.

Giải pháp phòng ngừa tội phạm hiệu quả được các cơ quan chức năng chú trọng là công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật. Do vậy, viện kiểm sát hai cấp đã duy trì việc tổ chức hoặc phối hợp với các cơ quan, đoàn thể hữu quan để đẩy mạnh tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật về ma túy. 

Cụ thể là những quy định trong Luật Phòng, chống ma túy; các kiến thức phòng, chống ma túy; các tác hại của tệ nạn ma túy; những hậu quả, hệ lụy từ hành vi sử dụng, sản xuất;, buôn bán ma túy; việc sử dụng trái phép các loại chất ma túy tổng hợp, chất hướng thần đang có xu hướng lan rộng, phổ biến trong giới trẻ… Thông qua đó, nhằm giúp nhân dân thấy rõ hơn những tác hại của ma túy và cảnh báo phòng ngừa tội phạm về ma túy tại địa phương.

Để tăng cường các biện pháp phòng, chống oan sai, bỏ lọt tội phạm trong các vụ án ma túy, viện kiểm sát hai cấp đã chủ động hơn, tham gia sâu hơn, sớm ngay từ khi thụ lý giải quyết các tố giác, tin báo về tội phạm ma túy của cơ quan điều tra. 

Đồng thời, phối hợp với cơ quan điều tra, tòa án cùng cấp truy tố, xét xử nhanh chóng, kịp thời các vụ án ma túy, nhằm góp phần đấu tranh phòng ngừa tội phạm, ổn định tình hình chính trị, trật tự an toàn xã hội. 

Từ năm 2019 đến nay, viện kiểm sát hai cấp đã truy tố 581 vụ, 999 bị can (tăng 76 vụ, 93 bị can so với cùng kỳ); phối hợp tòa án đưa ra xét xử 540 vụ, 908 bị can (tăng 81 vụ, 96 bị can). Trong Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2024 (tháng 6), viện kiểm sát hai cấp đã truy tố 23 vụ, 34 bị can (tăng 4 vụ, 7 bị can so với cùng kỳ); phối hợp tòa án đưa ra xét xử 21 vụ, 39 bị can (tăng 4 vụ, 15 bị can so với cùng kỳ). Khi thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án ma túy, đảm bảo 100% việc khởi tố, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, không phát sinh oan, sai, bỏ lọt tội phạm. 

Viện kiểm sát hai cấp còn xây dựng mối quan hệ phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra, bộ đội biên phòng trong việc xử lý các vụ án hình sự; trao đổi nắm bắt các đối tượng sử dụng ma túy trên địa bàn để có biện pháp theo dõi, giáo dục đối tượng tự cai nghiện, hoặc tổ chức đưa đi cai nghiện theo quy định.

Qua công tác đấu tranh, xử lý các vụ án ma túy cho thấy, nguồn ma túy vào địa bàn Sóc Trăng chủ yếu là do các đối tượng mua từ TPHCM đem về phân chia thành nhiều tép nhỏ để bán cho người nghiện. Nguyên nhân phát sinh loại tội phạm này chủ yếu là từ nhu cầu sử dụng của người nghiện ngày càng nhiều, lợi nhuận từ hoạt động mua bán ma túy rất lớn, đã thu hút các đối tượng bất chấp pháp luật mà lao vào con đường phạm tội. Đồng thời, chính các đối tượng nghiện tự mua ma túy về tàng trữ để sử dụng, rồi bán kiếm lời nhằm có được tiền phục vụ cho việc sử dụng ma túy lâu dài. 

Dù tình hình tội phạm về ma túy có xu hướng tăng, quy mô tội phạm xảy ra trên diện rộng và ngày càng phức tạp nhưng với quyết tâm phòng, chống tội phạm cao nhất, cùng với sự vào cuộc tích cực của các cơ quan, ban ngành, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy đã từng bước đạt hiệu quả, các tụ điểm sử dụng ma túy phức tạp đã được triệt phá.

Theo đồng chí Nguyễn Hồng Phuông - Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, hai cấp Sóc Trăng chủ động trong việc nắm, phân tích, dự báo sát tình hình tội phạm về ma túy, để kịp thời tham mưu cho cấp ủy trong việc ban hành, tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch phòng, chống tội phạm về ma túy. 

Song song với đó là lãnh đạo, chỉ đạo tập trung làm tốt hơn nữa công tác thực hành quyền công tố nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phát hiện, giải quyết các vụ án về tội phạm ma túy; bảo đảm mọi hành vi có dấu hiệu tội phạm đã được phát hiện đều được khởi tố, điều tra để xử lý theo đúng quy định pháp luật. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống và cai nghiện ma túy; phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra, tòa án nhân dân cùng cấp đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng điều tra, truy tố, xét xử; kịp thời đưa ra xét xử nghiêm minh các vụ án trọng điểm, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. 

Đồng thời phối hợp với tòa án đưa ra xét xử lưu động các vụ án ma túy đã được chọn án điểm nhằm răn đe tội phạm và giáo dục, phòng ngừa chung. Kịp thời kiểm tra, hướng dẫn cấp huyện giải quyết khắc phục những khó khăn, vướng mắc có liên quan đến lĩnh vực tội phạm về ma túy. Thông qua công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, làm rõ nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm để kiến nghị với các cơ quan, tổ chức hữu quan các biện pháp, giải pháp khắc phục, phòng ngừa.

Vĩnh Hoàng