Truy tìm trùm ma tuý đá ở châu Á -Thái Bình Dương

Hộ chiếu của Tse Chi Lop và một số tang vật của các vụ án ma túy

Tse Chi Lop, 55 tuổi, sinh ra ở Trung Quốc, hiện mang quốc tịch Canada, bị tình nghi đang điều hành đường dây ma túy xuyên quốc gia hình thành từ liên minh 5 băng đảng xã hội đen ở châu Á. Các thành viên trong đường dây gọi tổ chức của chúng là “Công ty”, còn cảnh sát gọi là “Anh Ba” (Tam Ca), một trong các biệt hiệu của Tse.

Đường dây của Tse vận chuyển, buôn bán hàng tấn methamphetamine (meth), heroin và ketamine tới ít nhất 12 nước từ Nhật Bản ở Bắc Á tới New Zealand ở Nam Thái Bình Dương. Meth (ở dạng tinh thể, được gọi là ma túy đá), loại ma túy tổng hợp tàn phá thể chất và tinh thần người nghiện, đem lại nguồn thu chính cho đường dây này.

Cơ quan Phòng chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp Quốc (UNODC) ước tính doanh thu meth của đường dây do “Anh Ba” cầm đầu lên tới 17,7 tỷ USD/năm. Theo ước tính khiêm tốn nhất, doanh thu năm 2018 là 8 tỷ USD. Chúng thường giấu ma túy trong các gói trà.

Theo UNODC, đường dây của Tse Chi Lop chiếm 40-70% thị phần bán buôn meth trong khu vực. Thị trường này tăng ít nhất gấp 4 lần trong 5 năm qua.

Sự gia tăng sản xuất meth chưa từng có tiền lệ này dẫn tới một chiến dịch đối phó lớn chưa từng có. Tse là mục tiêu chính của chiến dịch Kungur. Đây là một cuộc điều tra chống tội phạm ma túy quy mô lớn và trước đây không được công khai.

Chiến dịch Kungur do Cảnh sát liên bang Úc (AFP) dẫn đắt, liên quan khoảng 20 cơ quan thực thi pháp luật ở châu Á, Bắc Mỹ và châu Âu. Đây là nỗ lực quốc tế lớn nhất từ trước tới nay nhằm chống lại các băng đảng ma túy châu Á.

Chiến dịch có sự tham gia của Myanmar, Trung Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Mỹ, Canada… Đài Loan không phải là bên tham gia chính thức, chỉ là hỗ trợ điều tra.

Một tài liệu chứa hồ sơ AFP về 19 mục tiêu băng đảng hàng đầu xác định Tse là thủ lĩnh của “Công ty”. Theo tài liệu này, “Công ty” có kết nối hoặc trực tiếp liên quan ít nhất 13 vụ buôn lậu ma túy kể từ tháng 1/2015.

Một biểu đồ của cơ quan thực thi pháp luật Đài Loan xác định Tse là “giám đốc điều hành đa quốc gia” của băng đảng. Theo một tài liệu mà Cơ quan chống ma túy của Mỹ (DEA) chia sẻ với cơ quan chức năng các nước trong khu vực, Tse được tin là thủ lĩnh của băng đảng “Anh Ba”. Cảnh sát chưa công khai xác định Tse là trùm của đường dây ma túy xuyên quốc gia.

Một số điều tra viên nói rằng, Tse được so sánh với các trùm ma túy khét tiếng nhất châu Mỹ Latin. “Tse Chi Lop được đánh giá nguy hiểm không kém El Chapo hay thậm chí là Pablo Escobar, về quy mô buôn bán ma túy”, Jeremy Douglas, chuyên gia 16 năm kinh nghiệm tại Văn phòng Liên Hợp Quốc về Phòng chống Ma túy và Tội phạm (UNODC) ở Đông Nam Á, nói.

Băng đảng này chịu trách nhiệm cho việc ma túy đá tràn ngập ở nhiều quốc gia trong 5 năm qua. Hồi tháng 7, cơ quan của Liên Hợp Quốc nói hoạt động mua bán  ma túy đá “đạt đến mức chưa từng có và cực kỳ nguy hiểm”, thách thức trực tiếp đến an ninh và sức khỏe khu vực.

Nằm trong danh sách bị truy lùng có 19 người khác, bao gồm 4 người là công dân Canada. Những người này kiểm soát mạng lưới ở các quốc gia khác nhau tại châu Á. Nhiều người đã nằm trong danh sách truy nã từng hàng thập kỷ qua.

Không rõ Tse hiện đang ở đâu. Ông trùm này từng bị bắt ở Hong Kong, dẫn độ sang Mỹ kết án vào những năm 1990 vì đứng sau hoạt động buôn bán heroin ở Mỹ.

Tse bị xét xử ở New York năm 2000 với bản án 9 năm tù giam. Cuộc điều tra truy lùng Tse diễn ra ở hàng chục quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Myanmar, Mỹ, Thái Lan, Úc và nhiều nước khác.