UNAIDS kêu gọi việc xét nghiệm, điều trị và phòng chống HIV và lao ở trẻ em tốt hơn
Nhân Ngày Trẻ em Thế giới, UNAIDS đang phối hợp với các đối tác để kêu gọi tiếp cận nhanh hơn các công cụ tốt hơn để phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị HIV ở trẻ em và bệnh lao (TB) ở trẻ em nhiễm HIV với một tuyên bố chung công bố khởi động Kế hoạch Hành động Rome 2020.
Tỷ lệ điều trị ở trẻ em trên toàn cầu là rất thấp. Năm 2019, chỉ 53% trong số 1,8 triệu trẻ em nhiễm HIV được phát hiện và điều trị. Ảnh này là Kenyonyozi Joseline bế con bên trong một phòng khám ở Uganda, 2019. Ảnh: UNICEF / UNI211905 / Schermbrucker
Theo UNAIDS, hiện nay trẻ em nhiễm HIV bị bỏ lại sau phản ứng với HIV một cách không tương xứng. Tỷ lệ điều trị ở trẻ em trên toàn cầu là rất thấp. Năm 2019, chỉ 53% trong số 1,8 triệu trẻ em nhiễm HIV được phát hiện và điều trị. Điều đó có nghĩa là 850 000 trẻ em nhiễm HIV không được điều trị HIV cứu sống. Hơn một nửa số trẻ em mất tích đó chỉ ở 5 quốc gia - Cộng hòa Dân chủ Congo, Kenya, Mozambique, Nigeria và Nam Phi - và 2/3 số trẻ em này từ 5-14 tuổi. Hơn nữa, chúng ta chưa làm đủ để ngăn chặn các ca nhiễm mới, với 150.000 ca nhiễm HIV mới ở trẻ em dưới 15 tuổi vào năm 2019. Vì vậy, theo UNAIDS, các chương trình và hoạt động cụ thể phải được triển khai nhanh chóng để tiếp cận những trẻ em đó và cho phép các em hưởng lợi từ việc mở rộng đột xuất của những đổi mới về nhi khoa.
Lý do cho điều này là rất nhiều. UNAIDS đưa ra nguyên nhân là do các bà mẹ không được xét nghiệm HIV trong thời kỳ mang thai và cho con bú và do đó không thể được điều trị HIV để giữ cho họ khỏe mạnh và ngăn ngừa con họ bị nhiễm HIV. Trẻ em không được xét nghiệm HIV ngay sau khi sinh hoặc ngay sau khi sinh nên không được hưởng lợi từ việc điều trị HIV sớm với kết quả tốt hơn. Các phương pháp điều trị HIV phổ biến nhất hiện có đối với HIV không thân thiện với trẻ em, thường có vị đắng và không thể hòa tan hoặc rắc vào thức ăn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không thể nuốt được thuốc viên.
Theo UNAIDS , trẻ em và đặc biệt là trẻ em nhiễm HIV đặc biệt dễ bị nhiễm lao, đây là nguyên nhân tử vong phổ biến nhất của những người nhiễm HIV. Lao ở trẻ em nhiễm HIV rất khó chẩn đoán và việc điều trị cũng phức tạp và khó thực hiện, đặc biệt là khi kết hợp với điều trị HIV.
“Kế hoạch Hành động Rome đã thúc đẩy các chẩn đoán mới và các phương pháp điều trị hiệu quả hơn, giá cả phải chăng và ngon miệng hơn cho trẻ em nhiễm HIV. Bây giờ chúng tôi có nghĩa vụ đạo đức là đảm bảo những công cụ đó thực sự đến được với những trẻ em cần chúng nhất, ”Shannon Hader, Phó Giám đốc Điều hành Chương trình UNAIDS cho biết. “Chúng ta cần hành động - để tiếp cận những trẻ em đó, các quốc gia cần tập trung vào dữ liệu của họ, hiểu rõ trẻ em cơ nhỡ có khả năng được tiếp cận ở đâu và bằng cách nào và loại bỏ mọi rào cản giả tạo - từ chính sách đến thực hiện - cản trở. Và đối với đổi mới - chẩn đoán và điều trị tốt hơn cho cả HIV và lao ở trẻ em - chúng tôi vẫn chưa hoàn thành. Chúng tôi sẽ tiếp tục vận động và hợp tác để ngày càng tốt hơn”.
Kể từ năm 2016, như một phần của sáng kiến đức tin Cứu trợ bệnh AIDS của UNAIDS và Kế hoạch Khẩn cấp của Tổng thống Hoa Kỳ, Vatican đã tập hợp các đối tác chính trong một loạt các cuộc đối thoại cấp cao để tìm ra những cách tốt hơn để ngăn ngừa, chẩn đoán và điều trị HIV ở trẻ em, và năm nay lần đầu tiên tập trung vào vấn đề lao ở trẻ em nhiễm HIV. Vào ngày 5 và 6 tháng 11, Hồng y Turkson của Vatican đã triệu tập cuộc họp Rome Five ảo. Đối thoại sáng tạo này đã quy tụ các nhà lãnh đạo từ khu vực tư nhân và nhà nước, chính phủ, cơ quan quản lý, các tổ chức dựa vào tín ngưỡng và cộng đồng và các đối tác thực hiện khác nhằm tìm ra giải pháp giảm gánh nặng HIV và lao ở trẻ em.
Cuộc họp dẫn đến một Kế hoạch hành động mới của Rome 2020, một loạt các cam kết đầy tham vọng của các tổ chức tham gia nhằm khắc phục các nút thắt đối với các dịch vụ HIV và lao cho trẻ em. Trong số rất nhiều cam kết của các tổ chức đối tác, UNAIDS đã cam kết hỗ trợ các chính phủ thu thập và báo cáo về gánh nặng của HIV và lao ở trẻ em để các phản ứng quốc gia có thể được nhắm mục tiêu đến nơi cần thiết nhất. UNAIDS sẽ đặt ra và báo cáo về các mục tiêu toàn cầu đầy tham vọng cụ thể theo từng lứa tuổi để phòng ngừa, xét nghiệm và điều trị thành công HIV ở trẻ em và lao ở trẻ em nhiễm HIV. UNAIDS sẽ tiếp tục vận động chính trị ở cấp cao nhất để tăng cường đầu tư và các hành động đã cam kết ở cấp quốc gia để thế giới có thể tiến tới chấm dứt AIDS và lao ở trẻ em nhiễm HIV.