Bắc Ninh: Truyền thông lưu động, xét nghiệm HIV và cấp PrEP miễn phí

Hoạt động nằm trong chương trình "Chung tay vì một cộng đồng không có HIV/AIDS" đang được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Bắc Ninh tích cực triển khai nhằm chia sẻ thông tin nhanh đến cộng đồng, đặc biệt là cộng đồng LGBT, để có cuộc sống, tình yêu và tình dục an toàn.

Hoạt động truyền thông lưu động, xét nghiệm và nhận thuốc PrEP miễn phí với mục đích đưa thông tin tích cực về thuốc điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) để dự phòng lây nhiễm HIV ở người có nguy cơ cao chưa bị nhiễm HIV, giúp phòng ngừa lây nhiễm HIV, từ đó đem lại hiệu quả chung cho hoạt động phòng chống HIV/AIDS.

Tại sự kiện, các cán bộ y tế và các tình nguyện viên trong cộng đồng LGBT đã tư vấn, tham gia xét nghiệm nhanh HIV và hướng dẫn sử dụng và nhận thuốc PrEP miễn phí. Nhờ đó, giúp cho nhiều đối tượng nguy cơ cao nhiễm HIV được tiếp cận thuốc PrEP.

Với nền khoa học hiện đại, trên thế giới đã dần kiểm soát được HIV bằng việc sử dụng các thuốc dự phòng, trong đó PrEP là thuốc uống điều trị dự phòng trước phơi nhiễm cho người có hành vi nguy cơ cao, nhưng chưa bị nhiễm HIV. Thuốc PrEP miễn phí từ chương trình PEPFAR (Hoa Kỳ) thông qua Bộ Y tế, là chiến lược mới, tạo "lá chắn" hiệu quả góp phần hạn chế sự lây lan của HIV.

Theo đánh giá của chuyên môn, khi sử dụng đúng cách, PrEP là một trong những phương pháp dự phòng HIV hiệu quả nhất, góp phần hạn chế sự lây lan HIV đến hơn 90%. Năm 2014, WHO đã khuyến cáo cung cấp PrEP cho nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Sau đó, trên cơ sở bằng chứng rõ ràng hơn về hiệu quả và khả năng chấp nhận PrEP, năm 2015, WHO đã mở rộng khuyến cáo cung cấp PrEP cho tất cả những người có nguy cơ nhiễm HIV cao.

Việt Nam là một trong số ít quốc gia trên thế giới triển khai thí điểm PrEP bằng thuốc kháng virus ngay từ năm 2017, sau đó thí điểm mở rộng đến 26 tỉnh/thành phố trong cả nước.

Tại Quảng Ninh, chương trình PrEP được triển khai từ tháng 4/2019 tại 3 phòng khám (Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Trung tâm Y tế TP Cẩm Phả và Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn).

Thuốc PrEP khá an toàn và hầu hết những người dùng không gặp tác dụng phụ nào nghiêm trọng. Những trường hợp chống chỉ định sử dụng PrEP bao gồm: Người HIV dương tính hoặc chưa xác định được; người có dấu hiệu hoặc triệu chứng nhiễm HIV cấp tính; rối loạn chức năng thận (độ thanh thải Creatinin ước lượng <60ml/phút); phơi nhiễm với HIV trong 72 giờ qua...

Người có nhu cầu sử dụng dịch vụ, trước khi dùng thuốc được làm xét nghiệm HIV để xác định chắc chắn không nhiễm HIV; đồng thời thực hiện một số xét nghiệm khác, như: Xét nghiệm trong chẩn đoán suy thận, viêm gan B và C; các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Người sử dụng PrEP cần gặp bác sĩ để kiểm tra thường xuyên theo yêu cầu của bác sĩ (khoảng 3 tháng/lần). Đối với loại thuốc này, bác sĩ cũng khuyến cáo khá an toàn cho phụ nữ có thai và phụ nữ đang cho con bú có nguy cơ cao lây nhiễm HIV. Vì vậy khi xác định có nguy cơ nhiễm HIV cần sử dụng PrEP dự phòng trước phơi nhiễm HIV để đảm bảo cho mẹ và con...

Đại diện Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Quảng Ninh cho biết, HIV luôn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng khi vẫn còn nhiều người chưa được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong bối cảnh hiện chưa có vaccine để phòng ngừa HIV thì phương pháp dự phòng bằng thuốc PrEP được coi là giải pháp hữu hiệu, góp phần hạn chế lây lan HIV. Để đẩy mạnh công tác này, các cấp, ngành, đơn vị, địa phương trong tỉnh đã và đang tăng cường công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi, kịp thời phát hiện sớm các trường hợp nhiễm HIV mới và bảo đảm 100% người nhiễm HIV được điều trị ARV cũng như các hoạt động can thiệp giảm tác hại khác. Qua đó, từng bước hướng đến thực hiện thắng lợi mục tiêu chấm dứt đại dịch HIV/AIDS vào năm 2030.

Thùy Chi