Cập nhật thông tin người nghiện, người sử dụng ma túy vào hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư

Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an), tính đến ngày 15/5, số người nghiện ma túy trên toàn quốc là 189.963 người; số người bị quản lý sau cai nghiện ma túy là 27.096 người. Như vậy, tổng số người nghiện ma túy và người bị quản lý sau cai nghiện ma túy trên toàn quốc là 217.059 người

Tổng số người sử dụng trái phép chất ma túy là 59.537 người. Trong đó, số người có Quyết định áp dụng biện pháp quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy là 22.686 người

Sau khi Luật Phòng chống ma túy năm 2021 có hiệu lực, Công an các đơn vị từ Trung ương đến địa phương đã tập trung chỉ đạo triển khai quyết liệt, đồng bộ thực hiện hiệu quả công tác xác định tình trạng nghiện ma túy, tăng cường rà soát lập hồ sơ đưa người nghiện đi cai nghiện ma túy theo tinh thần Công điện số 365/CĐ-TTg ngày 20/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ.

Các đơn vị, địa phương đồng loạt rà soát, đối chiếu với các quy định của Luật mới, tăng cường công tác phối hợp giữa các ban ngành, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, thực hiện xác định tình trạng nghiện cai nghiện cho người nghiện ma túy.

Theo đó, tổng số người được xác định tình trạng nghiện từ 01/01/2022 đến 15/5/2022 là 12.145 người, trong đó có 1.786 người có kết quả xác định tình trạng nghiện là không nghiện ma túy; 10.359 người có kết quả xác định tình trạng nghiện là nghiện ma túy

Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong xác định tình trạng nghiện

Trung tá Trần Trọng Hiền, Trưởng phòng 2, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cho biết, hiện nay, Luật Phòng, chống ma túy 2021 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác xác định tình trạng nghiện, cai nghiện, như: Cơ quan có thẩm quyền được tạm giữ người theo thủ tục hành chính để xác định tình trạng nghiện. Từ đó, làm giảm tình trạng người bị đề nghị xác định tình trạng nghiện bỏ trốn, từ chối đến địa điểm xác định tình trạng nghiện.

Các trường hợp phải xác định tình trạng nghiện được quy định cụ thể, rõ ràng và bám sát thực tiễn; quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy được áp dụng ngay từ lần đầu sử dụng trái phép chất ma túy. Do đó, khi đề nghị đưa người đi xác định tình trạng nghiện thì cơ quan Công an đã có đầy đủ tài liệu, căn cứ khách quan phục vụ cho việc chứng minh các tiêu chuẩn chẩn đoán xác định tình trạng nghiện.

Nếu như trước đây, các bác sĩ, y sĩ phải hỏi người được xác định tình trạng nghiện để lấy thông tin. Người được xác định tình trạng nghiện thường không hợp tác, khai gian dối, đe dọa bác sĩ, y sĩ gây khó khăn cho việc xác định tình trạng nghiện.

Theo quy định mới, các tài liệu do cơ quan Công an cung cấp được các bác sĩ, y sĩ dùng làm căn cứ để xác định các tiêu chuẩn chẩn đoán tình trạng nghiện. Do đó đã khắc phục được tình trạng các đối tượng bị đề nghị xác định tình trạng nghiện không hợp tác, không trình bày triệu trứng lâm sàng với cán bộ y tế.

Các tiêu chuẩn chẩn đoán xác định tình trạng nghiện được áp dụng chung đối với tất cả các loại ma túy, kể cả nghiện các chất cocaine, ma túy tổng hợp, cần sa... Trước đây, các tiêu chuẩn chẩn đoán chỉ dùng để xác định tình trạng nghiện với các chất dạng thuốc phiện (Opiats) và các chất ma túy tổng hợp dạng Amphetamine (ATS).

Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy, lực lượng chức năng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng ngừa ma túy theo phương châm hướng về cơ sở, tập trung vào các nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhằm hạn chế sự gia tăng số người nghiện mới, giảm nguồn cầu về ma túy; tuyên truyền, vận động cho người nghiện ma túy đang cai nghiện chấp hành tốt các quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy.

Đồng thời rà soát, đánh giá lại các mô hình phòng, chống ma túy trên toàn quốc, xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến về phòng, chống ma túy có hiệu quả. Chú trọng xây dựng, duy trì xã, phường, thị trấn không tệ nạn ma túy.

Bộ Công an sẽ tiếp tục tổ chức tập huấn cho lực lượng trực tiếp thực hiện các quy định của Luật Phòng, chống ma túy theo hướng chuyên sâu, tập trung vào lực lượng cơ sở, nhất là lực lượng Công an cấp xã, các lực lượng được phân công quản lý và giám sát người nghiện ma túy, người cai nguyện tự nguyện, người sử dụng trái phép chất ma túy.

Đồng thời thực hiện tốt công tác điều tra cơ bản lĩnh vực "Quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy" xuyêt suốt từ Bộ đến cấp xã. Tiến hành các hoạt động nghiệp vụ, triệt xóa các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy. Tăng cường quản lý, kiểm tra các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT và dịch vụ nhạy cảm như vũ trường, quán bar, karaoke, nhà nghỉ, khách sạn, nhà hàng… không để các đối tương lợi dụng tổ chức mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy.

Bên cạnh đó, phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế, Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện các biện pháp cai nghiện và xác định tình trạng nghiện, lập hồ sơ đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo quy định; bảo đảm an ninh trật tự tại các cơ sở cai nghiện ma túy. Phối hợp triển khai, thực hiện có hiệu quả Dự án "Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và phòng ngừa nghiện ma túy với nhóm người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy".

Làm tốt công tác quản lý sau cai, quản lý, giáo dục người nghiện tại địa bàn cơ sở, nhất là các đối tượng có biểu hiện "ngáo đá", "loạn thần" không để các đối tượng gây ra các vụ việc làm mất an ninh trật tự xã hội; kiểm soát chặt chẽ các trường hợp tham gia các chương trình điều trị nghiện thuốc phiện bằng thuốc thay thế; tăng cường các giải pháp giúp người nghiện tái hòa nhập cộng đồng, thực hiện chính sách cho vay vốn, đào tạo, dạy nghề, hỗ trợ giải quyết việc làm góp phần hạn chế tình trạng tái nghiện.

Ngoài ra, Bộ Công an sẽ sử dụng hiệu quả hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu căn cước công dân. Phối hợp để cập nhật thông tin về người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy vào hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trích xuất Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu căn cước công dân để bổ sung hình ảnh, danh chỉ bản, thông tin về đối tượng có liên quan về ma túy.

Hoàng Giang