Kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma tuý vì mục đích quốc phòng, an ninh

Bộ Công an cho biết, ngày 30/3/2021, tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khoá XIV đã thông qua Luật Phòng, chống ma tuý năm 2021 thay thế Luật phòng, chống ma tuý năm 2000, trong đó bổ sung nhiều nội dung quan trọng.

Đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết các nội dung liên quan đến "kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma tuý, tiền chất"; quản lý người sử dụng trái phép chất ma tuý; cai nghiện ma tuý…

Thực hiện Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, ngày 04/12/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 105/2021/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phòng, chống ma tuý.

Theo đó, Nghị định 105 đã quy định một số nội dung liên quan đến "kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma tuý vì mục đích quốc phòng, an ninh", như: Nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, vận chuyển chất ma túy; nhập khẩu, lấy mẫu, phân phối, bảo quản, xử lý mẫu chất ma túy… vì mục đích quốc phòng, an ninh.

Mặc dù Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và Nghị định 105 đã quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số nội dung liên quan đến kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh.

Tuy nhiên, một số quy định về thẩm quyền cấp phép, đơn vị tiến hành, thủ tục, hồ sơ tiến hành các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh; quy định về kho lưu mẫu quốc gia, kho lưu mẫu trung gian; việc lập dự trù nhu cầu mẫu ma túy và điều kiện bảo đảm khác cho các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh cần phải được quy định chi tiết, cụ thể hơn nữa, nhằm tạo thuận lợi cho quá trình triển khai thực hiện.

Bên cạnh đó, thực tiễn triển khai các quy định của pháp luật về phòng, chống và kiểm soát ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh vẫn còn gặp những khó khăn, vướng mắc như: hệ thống mẫu chuẩn chất ma tuý để phục vụ công tác giám định còn thiếu về chủng loại, đặc biệt là các mẫu chuẩn chất ma tuý mới.

Việc lấy mẫu chất ma tuý phục vụ công tác huấn luyện nghiệp vụ cho lực lượng phòng, chống ma tuý còn gặp khó khăn do không có nguồn mẫu và chưa có quy định về việc lấy mẫu chất ma tuý là vật chứng từ các vụ án về ma tuý.

Việc bảo quản, quản lý mẫu chất ma tuý tại nhiều đơn vị còn tự phát, chưa có quy trình thống nhất, ảnh hưởng đến chất lượng mẫu chất ma tuý trong quản lý, sử dụng, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, thất thoát trong quá trình quản lý.

Những khó khăn, vướng mắc đó xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trong đó có nguyên nhân xuất phát từ việc chưa có quy định chi tiết, cụ thể liên quan đến thẩm quyền, trình tự, thủ tục, hồ sơ cho các hoạt động nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, vận chuyển chất ma túy; lấy mẫu, phân phối, sử dụng, xử lý mẫu chất ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh.

Chính vì vậy, theo Bộ Công an, việc xây dựng và ban hành Thông tư "Quy định một số hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh" là cần thiết, tạo sự thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật và thuận lợi cho các lực lượng trong quá trình tiến hành các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, góp phần nâng cao hiệu quả, đáp ứng kịp thời yêu cầu công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma tuý.

Theo Bộ Công an, dự thảo Thông tư gồm 3 chương, 14 điều và 11 biểu mẫu. Quy định phạm vi điều chỉnh gồm: Các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh như: Nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, vận chuyển chất ma túy, tiền chất; nhập khẩu, lấy mẫu, bảo quản, phân phối, sử dụng, xử lý mẫu chất ma túy; thẩm quyền cấp phép, đơn vị tiến hành các hoạt động các hoạt động này; hồ sơ, sổ sách quản lý và các biểu mẫu sử dụng trong các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh.

Đối tượng áp dụng đối với cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Công an nhân dân, Bộ Đội Biên phòng, Cảnh sát biển và Hải quan; lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an nhân dân; cơ quan, tổ chức, cá nhân khác liên quan. 

Hoàng Giang