Nữ bác sĩ đứng sau thử nghiệm thuốc ‘thần kỳ’ phòng ngừa HIV

Sau khi nhận được những tràng vỗ tay ca ngợi thử nghiệm thuốc phòng ngừa HIV tại hội nghị toàn cầu về HIV/AIDS vừa diễn ra ở Đức, GS.TS. Linda-Gail Bekker đã bật khóc. "Tôi 62 tuổi, tôi đã sống qua đại dịch này… Tôi có những người thân đã chết vì HIV, cũng như rất nhiều người châu Phi và rất nhiều người trên khắp thế giới", bà nói.

Chứng kiến đại dịch HIV/AIDS với hàng triệu người tử vong, nữ GS.TS Linda-Gail Bekker đau đáu với suy nghĩ làm thế nào để ngăn ngừa nhiễm HIV, đặc biệt là ở các bé gái tuổi teen và phụ nữ trẻ. Từ khát khao đó, thuốc lenacapavir đã ra đời. Thuốc được cung cấp cho hàng nghìn phụ nữ từ 16 đến 25 tuổi ở Nam Phi và Uganda với khả năng bảo vệ 100%.

GS.TS Linda-Gail Bekker cho biết, bà hy vọng loại thuốc này có thể giúp phụ nữ trẻ nhiễm HIV có quyền tự chủ hơn trong cuộc sống và tình dục của mình, đồng thời có khả năng loại bỏ khả năng lây truyền virus HIV từ mẹ sang con. Kết quả thử nghiệm cũng đã được Giám đốc điều hành của Quỹ Y tế Desmond Tutu hoan nghênh nhiệt liệt.

AIDS lần đầu tiên xuất hiện vào năm 1981 như một căn bệnh bí ẩn đáng sợ, sau đó thực sự là một bản án tử hình. Phải đến năm 1983, các nhà khoa học mới xác định được rằng virus HIV là nguyên nhân gây ra căn bệnh này và thêm 2 năm nữa trước khi xét nghiệm đầu tiên được phát triển để phát hiện ra loại virus này.

Đã có những tiến bộ khoa học to lớn trong những năm gần đây và thuốc kháng virus có nghĩa là những người sống chung với HIV có thể có cuộc sống khỏe mạnh. Thuốc dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) có thể bảo vệ chống lại nhiễm trùng.

Nhưng chúng không đến được với tất cả những người cần chúng, trong khi hầu hết các ca nhiễm mới hiện nay xảy ra bên ngoài khu vực cận Sahara châu Phi. Liên Hợp Quốc cho biết tỉ lệ mắc HIV ở thanh thiếu niên và phụ nữ trẻ vẫn "cao bất thường" ở một số khu vực, với hơn 150.000 người nhiễm bệnh tại đây vào năm ngoái.

Trong một phần so sánh của thử nghiệm của Bekker, phụ nữ được yêu cầu uống thuốc hàng ngày như PrEP chống lại virus HIV. Những người đứng đầu trong lĩnh vực phòng ngừa HIV mô tả loại thuốc này là một "phép màu".

Theo Guardian, cũng tại Hội nghị quốc tế về HIV/AIDS, nhóm của TS. Andrew Hill từ Đại học Liverpool (Anh) đã trình bày một nghiên cứu mới về khả năng giảm mạnh chi phí sản xuất thuốc nếu Công ty dược Gilead cho phép các hãng dược khác trên thế giới sản xuất những phiên bản mới với giá cả phải chăng.

Theo đó, mức giá tối thiểu cho một phiên bản thuốc generic (thuốc gốc) của Lenacapavir được sản xuất hàng loạt, có cùng thành phần và quy trình sản xuất, sẽ là 40 USD/mỗi bệnh nhân. Mức giá này dựa trên khối lượng sản xuất để điều trị cho 10 triệu người.

Nhóm nghiên cứu và các nhà vận động đang kêu gọi Gilead cho phép cấp thuốc generic ở các nước có thu nhập thấp và trung bình thông qua dự án Medicines Patent Pool do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn để cứu chữa những người nhiễm HIV nghèo khổ.

Thùy Chi (Theo Guardian)