Tuổi trẻ lan tỏa thông điệp ‘nói không với ma túy’

Xây dựng môi trường học đường an toàn

Trong những năm gần đây, vấn đề ma túy đã, đang và sẽ tiếp tục là mối hiểm họa lớn đối với cộng đồng, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ – nhóm dễ bị lôi kéo, dụ dỗ bởi những cám dỗ nhất thời. Chính vì vậy, các lực lượng chức năng và tổ chức đoàn thể xác định rằng, muốn ngăn chặn ma túy hiệu quả, phải hành động từ sớm, từ cơ sở và từ học đường.

Từ nhận thức đó, nhiều chương trình đồng bộ đã được triển khai, nổi bật là chiến dịch "Tuổi trẻ hành động vì cộng đồng không ma túy", cuộc thi "Trường học không ma túy năm 2025" và chuỗi hoạt động lan tỏa thông điệp "Nói không với ma túy".

Các chương trình đều hướng đến mục tiêu chung: tăng "đề kháng" cho giới trẻ trước ma túy bằng kiến thức, bản lĩnh, kỹ năng tự bảo vệ, đồng thời xây dựng môi trường không ma túy ngay trong trường học, gia đình và xã hội. Việc đa dạng hóa hình thức tiếp cận cũng giúp thông điệp đi vào thực chất, chứ không dừng ở khẩu hiệu.

Mới đây, trong chương trình "Tuổi trẻ hành động - Vì cộng đồng không ma túy" do Cục Công tác chính trị, Bộ Công an phối hợp với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý - Bộ Công an; Công an thành phố Hà Nội tổ chức tại trường THPT Đa Phúc, xã Sóc Sơn, TP. Hà Nội, lực lượng Công an nhân dân đã trực tiếp tuyên truyền cho học sinh, sinh viên và các nhóm nguy cơ cao.

Các báo cáo viên phân tích cụ thể tác hại của ma túy, chỉ rõ thủ đoạn lôi kéo, cũng như hướng dẫn kỹ năng phòng tránh, tố giác. Nhờ phương thức truyền đạt gần gũi, thực tế và có sự tương tác trực tiếp, học sinh không chỉ "biết" về ma túy, mà còn "biết cách nói không với ma túy" trong các tình huống đời sống hằng ngày.

Song song đó, nhiều mô hình hỗ trợ học viên cai nghiện, giúp họ phục hồi tinh thần và tái hòa nhập cộng đồng đã được triển khai, cho thấy nỗ lực kép: vừa ngăn chặn đầu vào, vừa giảm tác hại, hạn chế tái nghiện.

"Lá chắn 3 lớp" giúp học sinh tránh xa ma túy

Nếu tuyên truyền trực tiếp giúp nâng cao nhận thức, thì cuộc thi "Trường học không ma túy năm 2025" lại tạo ra bước chuyển từ "nghe – hiểu" sang "thể hiện – lan tỏa". Hàng nghìn học sinh hào hứng tham gia các phần thi tìm hiểu kiến thức, hùng biện và thể hiện tài năng. Thông qua sân chơi này, các em không chỉ tiếp cận kiến thức phòng, chống ma túy một cách sinh động, mà còn trở thành chủ thể lan tỏa thông điệp tích cực đến bạn bè, gia đình và cộng đồng.

Cuộc thi còn giúp nhận diện thách thức: ma túy đang được ngụy trang tinh vi, len lỏi qua mạng xã hội, quán bar, nhà trọ và nhóm bạn rủ rê. Vì vậy, chỉ khi học sinh đủ hiểu biết, đủ kỹ năng nhận diện và đủ bản lĩnh từ chối, xã hội mới có "tường chắn bền vững" trước tệ nạn này.

Tại Quảng Trị, phong trào "Nói không với ma túy trong trường học" cũng được triển khai sâu rộng, gắn với hoạt động của Đoàn, Hội và các tổ chức xã hội. Không chỉ tuyên truyền trên lớp, các hoạt động văn nghệ, ngoại khóa, tọa đàm, ký cam kết 3 không ("Không thử – Không giữ – Không sử dụng ma túy") liên tục được tổ chức. Chính cách làm bền bỉ, gần dân, gần học sinh đã tạo chuyển biến rõ rệt về nhận thức và thái độ.

Từ sự chủ động của địa phương, có thể thấy một thông điệp quan trọng: chống ma túy không phải là trách nhiệm riêng của lực lượng chức năng, mà cần sự vào cuộc của nhà trường, gia đình, xã hội. Khi ba môi trường này cùng đồng hành, học sinh mới có "lá chắn 3 lớp" đủ mạnh để tránh xa ma túy.

Điểm chung của ba chương trình là lấy học sinh làm trung tâm, lấy giáo dục làm nền tảng và lấy cộng đồng làm môi trường bảo vệ. Nhờ cách tiếp cận toàn diện này, phong trào phòng, chống ma túy trong giới trẻ không còn là hoạt động rời rạc, mà đã trở thành một chiến dịch xã hội có chiều sâu, có sự lan tỏa và có hiệu quả thực tế.

Tuy nhiên, để duy trì kết quả, địa phương và ngành giáo dục cần tiếp tục đẩy mạnh truyền thông trong thời gian tới, bởi ma túy ngày càng biến tướng, trong khi tâm lý tò mò và "thử một lần cho biết" vẫn tồn tại ở một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên.

Chung tay hành động vì một thế hệ không ma túy

Từ tuyên truyền, giáo dục đến phong trào thi đua và hành động cộng đồng, các hoạt động đang cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc nâng cao nhận thức, tăng kỹ năng tự bảo vệ và hình thành lối sống lành mạnh ở học sinh, sinh viên. Muốn thành công lâu dài, cuộc chiến chống ma túy cần tiếp tục được duy trì, mở rộng và đổi mới, với phương châm: "Mỗi ngôi trường là một pháo đài, mỗi học sinh là một chiến sĩ".

Bảo vệ thế hệ trẻ trước ma túy chính là bảo vệ tương lai của đất nước. Để làm được điều đó, cần sự chung tay, kiên trì và quyết liệt. Cuộc chiến phòng, chống ma túy, đặc biệt trong môi trường học đường, không thể đạt kết quả bền vững nếu thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường, xã hội và lực lượng chức năng.

Thực tế cho thấy, những mô hình sáng tạo như tuyên truyền trực tiếp, sân chơi tương tác, cuộc thi tìm hiểu và ký cam kết 3 "không" đã tạo ra thay đổi tích cực trong nhận thức của học sinh, giúp các em chủ động hơn trước cám dỗ ma túy.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tội phạm ma túy liên tục biến tướng, sử dụng không gian mạng và mạng xã hội để tiếp cận giới trẻ, công tác phòng ngừa cần tiếp tục đổi mới phương thức tuyên truyền, tăng cường kỹ năng nhận diện, kỹ năng từ chối và kỹ năng tự bảo vệ cho thanh thiếu niên.

Bên cạnh đó, nhà trường phải duy trì các hoạt động ngoại khóa, diễn đàn đối thoại định kỳ; các tổ chức đoàn thể cần tiếp tục duy trì vai trò nòng cốt trong dẫn dắt, truyền cảm hứng; còn phụ huynh cần đồng hành, lắng nghe và theo sát con trẻ nhiều hơn.

Với sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng, cùng tinh thần chủ động của tuổi trẻ, những phong trào "Trường học không ma túy", "Tuổi trẻ hành động vì cộng đồng không ma túy" hay các mô hình tuyên truyền tại địa phương sẽ tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ, góp phần xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh. Đó không chỉ là nhiệm vụ trước mắt, mà còn là cam kết dài lâu, vì tương lai của mỗi học sinh hôm nay và vì một thế hệ trẻ khỏe mạnh, văn minh, nói không với ma túy.

Thùy Chi