Vaccine ngăn ngừa tình trạng quá liều heroin và fentanyl
(Chinhphu.vn) - Các nhà nghiên cứu tại Đại học Montana (Mỹ) đang tiến gần đến việc thử nghiệm lâm sàng trên người loại vaccine ngăn ngừa tình trạng quá liều heroin và fentanyl.
Fentanyl là nguyên nhân gây ra 71.000 ca tử vong tại Mỹ do dùng ma túy quá liều vào năm 2021. Ảnh: Getty Images
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) ước tính rằng trong số 107.081 ca tử vong do dùng ma túy quá liều được báo cáo trên khắp Hoa Kỳ vào năm 2022, hơn 72.000 ca có thể là do dùng opioid tổng hợp như fentanyl.
TS. Jay Evans - người chỉ đạo Trung tâm Y học Dịch thuật, Đại học Montana cho biết: "Chúng tôi dự kiến sẽ thử nghiệm vaccine ngăn ngừa tình trạng quá liều heroin và fentanyl trên người vào đầu năm 2024. Vaccine đầu tiên sẽ nhắm vào heroin, ngay sau đó là fentanyl trong thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1. Sau khi thiết lập được tính an toàn và hiệu quả trong các thử nghiệm lâm sàng đầu tiên này, chúng tôi hy vọng sẽ phát triển một loại vaccine kết hợp nhắm vào cả heroin và fentanyl”.
Việc phát triển vaccine được dẫn đầu bởi Marco Pravetoni - Giáo sư tâm thần học và khoa học hành vi tại Trường Đại học Washington. Ông và đồng nghiệp đã nghiên cứu vaccine chống lại opioid trong hơn 10 năm.
Ông Pravetoni cho biết: “Vaccine của chúng tôi được thiết kế để vô hiệu hóa opioid mục tiêu, trong khi hạn chế sử dụng các loại thuốc quan trọng như methadone, buprenorphine, naltrexone và naloxone”.
Nhóm của giáo sự Pravetoni chịu trách nhiệm phát triển haptens - các phân tử nhỏ. Khi kết hợp với chất lớn hơn như protein, chúng sẽ tạo ra kháng thể chống lại opioid mục tiêu.
Giáo sư Pravetoni đã hợp tác với các nhà nghiên cứu của Đại học Montana - những người cung cấp chất bổ trợ. Đây là một thành phần làm tăng hiệu quả vaccine bằng cách tăng cường phản ứng miễn dịch của cơ thể. Trong trường hợp này, chất bổ trợ là INI-4001.
TS. Evans cho biết: "Các chất bổ trợ của chúng tôi cải thiện phản ứng của vaccine , mang lại khả năng miễn dịch mạnh hơn và lâu bền hơn. Chúng tôi đã hợp tác chặt chẽ với các nhà nghiên cứu từ Inimmune, Đại học Minnesota, Đại học Washington, Viện nghiên cứu chăm sóc sức khỏe Hennepin và Đại học Columbia trong vài năm qua để thiết kế và tối ưu hóa vacine chống opioid nhằm tiến tới thử nghiệm lâm sàng ở người".
Trước đó, vaccine đã được thử nghiệm trên động vật. Kết quả thử nghiệm tiền lâm sàng vaccine fentanyl gần đây đã được công bố trên tạp chí Vaccine NPJ.
Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ hoàn tất đơn đăng ký Nghiên cứu Thuốc mới cho Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) vào cuối năm nay.
Thu Hà (theo Daily Mail)