Cảnh báo mới về loại ma túy đang gây chết người ở Mỹ

26/09/2022 08:01

(Chinhphu.vn) - Một làn sóng lo ngại mới đã lan rộng ở Mỹ về những viên thuốc, bột và những hình khối "cầu vồng fentanyl" nhiều màu - trông tương tự như kẹo hoặc giống viên phấn - đang được bán và sử dụng ở một số bang và có khả năng gây một mối đe dọa cho những người trẻ tuổi ở Mỹ.

Cảnh báo mới về loại ma túy đang gây chết người ở Mỹ - Ảnh 1.

Fentanyl đầy màu sắc xuất hiện trên nhiều vang của nước Mỹ. Ảnh: Cơ quan Thực thi Dược phẩm Mỹ

Tuy nhiên, cơ quan chức năng cho biết, những các bậc cha mẹ có con nhỏ không nên quá hoảng sợ, và sự xuất hiện của sản phẩm mới này là một phần nhỏ của cuộc khủng hoảng opioid đang diễn ra.

Rainbow fentanyl (được gọi là fentanyl có màu sắc cầu vồng) có màu sắc tươi sáng và có thể được sử dụng dưới dạng thuốc viên hoặc bột có chứa fentanyl bất hợp pháp, một loại opioid tổng hợp mạnh, khiến chúng cực kỳ gây nghiện và có khả năng gây tử vong nếu ai đó dùng quá liều trong khi cố gắng đạt được hiệu quả cao.

Loại fentanyl nhiều màu này có thể thu hút giới trẻ hoặc đánh lừa họ nghĩ rằng nó an toàn, nhưng các chuyên gia cho rằng fentanyl bất hợp pháp đã ẩn mình trong những thứ có vẻ là các sản phẩm khác trong một thời gian dài và fentanyl là fentanyl - tất cả đều nguy hiểm, cầu vồng hoặc không phải cầu vồng đi chăng nữa.

"Thuốc fentanyl màu đã xuất hiện được vài năm. Thông thường, chúng là những viên thuốc màu xanh lam được dán nhãn 'M30' để làm giả oxycodone, một loại thuốc phiện yếu hơn nhiều", Joseph Palamar, Phó giáo sư tại Khoa Y tế Dân số tại NYU Langone Health, người đã nghiên cứu các xu hướng về fentanyl bất hợp pháp, cho biết trong một email gửi CNN.

"Tôi nghĩ sự khác biệt lớn mà mọi người lo ngại là liên quan đến việc vô tình nuốt phải. Mọi người lo lắng rằng con họ sẽ uống một trong những viên thuốc này vì nghĩ rằng chúng là một loại thuốc khác hoặc thậm chí nghĩ rằng chúng là một loại kẹo", Palamar nói. "Tôi không nghĩ rằng màu sắc của viên thuốc làm tăng nguy hiểm đáng kể đối với những người không sử dụng fentanyl, nhưng luôn có khả năng một người nào đó sử dụng fentanyl để thuốc của họ trong tầm với của trẻ em".

Phó giáo sư Joseph Palamar nói thêm: "Chúng tôi cần lưu ý rằng những viên thuốc này tốn kém tiền bạc nên mọi người sẽ không ném chúng xuống đất để trẻ em tìm thấy. Tôi không nghĩ mọi người sẽ cho những viên thuốc này như kẹo Halloween".

Cơ quan Thực thi Dược phẩm Mỹ đưa ra cảnh báo

Cơ quan Thực thi Dược phẩm Mỹ (DEA) đã đưa ra một cảnh báo vào tháng 8 về việc đang có một "xu hướng mới nổi đáng báo động" của "fentanyl đầy màu sắc có sẵn trên khắp nước Mỹ".

Vào thời điểm đó, cơ quan này cho biết họ và các đối tác thực thi pháp luật đã thu giữ những viên thuốc fentanyl và fentanyl có màu sắc rực rỡ trên khắp 18 bang. Fentanyl vẫn là mối đe dọa ma túy chết người nhất mà quốc gia này phải đối mặt, theo DEA.

Nhưng DEA không nêu rõ trong thông báo của mình liệu cầu vồng fentanyl có dẫn đến việc sử dụng quá liều hoặc tử vong ở những người trẻ tuổi hay không.

"Rainbow fentanyl - thuốc và bột fentanyl có nhiều màu sắc, hình dạng và kích cỡ tươi sáng - là một nỗ lực có chủ ý của những kẻ buôn ma túy nhằm thúc đẩy sự nghiện ngập ở trẻ em và thanh niên", Anne Milgram, Quản trị viên DEA cho biết trong thông báo hồi tháng 8 .

Kể từ đó, một số trường cao đẳng và đại học đang cảnh báo học sinh về sự hiện diện và nguy hiểm của cầu vồng fentanyl, và Bộ Y tế Công cộng California đã cảnh báo ban giám hiệu các trường K-12 trong tiểu bang về cầu vồng fentanyl đang là "một xu hướng mới".

Tại Bệnh viện Nhi Colorado ở Aurora, các bác sĩ đã chứng kiến sự tiếp xúc với fentanyl nhiều hơn ở cả trẻ nhỏ và thanh thiếu niên, Tiến sĩ Sam Wang, bác sĩ chuyên khoa nhi của bệnh viện, nói với CNN. Trong khi ông ấy và các đồng nghiệp của mình biết về các cảnh báo fentanyl cầu vồng, ông ấy chưa nghe bất kỳ bệnh nhân hoặc phụ huynh nào đề cập đến nó.

Cuối cùng, điểm mấu chốt, ông nói, fentanyl là fentanyl, cho dù nó có ở dạng những viên thuốc bảy sắc cầu vồng hay đơn giản là một loại bột màu trắng.

Wang, Phó giáo sư nhi khoa tại Đại học Colorado Anschutz Medical Campus, cho biết: "Nó chỉ ra mắt dưới một hình thức khác để có khả năng hấp dẫn hơn, nhiều câu trích dẫn hơn là "thú vị "để sử dụng vì nó trông có vẻ thú vị.

Và khi những người trẻ tuổi sử dụng ma túy bất hợp pháp, họ đôi khi không biết chúng thực sự chứa những gì, hoặc những chất đó có thể nguy hiểm như thế nào.

Khi nói đến fentanyl cầu vồng, "bản thân fentanyl sẽ là vấn đề tương tự như fentanyl dược phẩm giả. Chúng tôi không biết hàm lượng trong đó là bao nhiêu - nó có thể khác nhau. Chúng tôi không biết fentanyl có những loại nào", Wang nói. "Và vì vậy, những mối quan tâm đó vẫn truyền sang sản phẩm này. Hiện tại nó có vẻ như nó tiềm ẩn mối nguy hiểm cho trẻ nhỏ và sau đó, nó sẽ hấp dẫn hơn đối với mọi người sử dụng và gây ra hậu quả từ đó".

Sự nổi lên của fentanyl

Mỹ đã đối mặt với đại dịch quá liều opioid - và làn sóng tử vong do sử dụng opioid - trong nhiều thập kỷ, bắt đầu với sự gia tăng số ca tử vong do sử dụng opioid theo toa vào đầu những năm 2000, sau đó là sự gia tăng về số ca tử vong do sử dụng quá liều heroin bắt đầu từ năm 2010 và gần đây nhất, sự gia tăng số ca tử vong do sử dụng opioid tổng hợp bắt đầu vào năm 2013, được thúc đẩy khi người dùng fentanyl tăng mạnh.

Dược phẩm fentanyl là một loại thuốc phiện tổng hợp nhằm giúp bệnh nhân, chẳng hạn như những người bị ung thư, kiểm soát cơn đau dữ dội. Nó mạnh hơn morphin từ 50 đến 100 lần, và thường được kê đơn dưới dạng miếng dán da hoặc viên ngậm. Nhưng hầu hết các trường hợp gây hại, quá liều và tử vong liên quan đến fentanyl ở Mỹ đều liên quan đến fentanyl được sản xuất bất hợp pháp, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ.

Dữ liệu mới nhất cho thấy số ca tử vong do sử dụng ma túy quá liều hàng năm đã tăng 44% so với trước đại dịch COVID-19. Đã có khoảng 76.000 trường hợp tử vong được báo cáo trong khoảng thời gian 12 tháng kết thúc vào tháng 3 năm 2020. Dữ liệu tạm thời mới nhất của CDC cho thấy hơn 109.000 người ở Mỹ đã chết vì sử dụng ma túy quá liều trong khoảng thời gian 12 tháng kết thúc vào tháng 3 năm 2022.

Các opioid tổng hợp, bao gồm fentanyl, liên quan đến hơn 2/3 số ca tử vong do dùng thuốc quá liều trong năm kết thúc vào tháng 3 năm 2022. Số ca tử vong liên quan đến opioid tổng hợp đã tăng đáng kinh ngạc 80% trong hai năm qua, dữ liệu của CDC cho thấy.

Rainbow fentanyl đã nhận được sự chú ý do màu sắc tươi sáng của các sản phẩm, nhưng fentanyl bất hợp pháp mà các sản phẩm có chứa đại diện cho sự tiếp diễn của đại dịch opioid đang diễn ra. Sự khác biệt duy nhất giữa fentanyl cầu vồng và các sản phẩm fentanyl trước đây là màu sắc.

Fentanyl gây co giật mạnh

Fentanyl bất hợp pháp đã ẩn náu trong ma túy từ lâu, và sự xuất hiện của nó dường như đang gia tăng.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Drug and Alcohol Dependence vào tháng 5, cho thấy số lượng bột và thuốc viên có chứa fentanyl bị cơ quan thực thi pháp luật ở Mỹ thu giữ đã tăng từ năm 2018 đến năm 2021.

Theo nghiên cứu, trọng lượng của các vụ thu giữ fentanyl dạng bột đã tăng từ 298,2 kg vào năm 2018 lên 2.416 kg vào năm 2021 và số viên thuốc bị thu giữ tăng từ 42.202 viên vào năm 2018 lên 2.089.186 viên vào năm 2021, trong đó Palamar là tác giả chính của nghiên cứu này.

"Chúng tôi phát hiện ra rằng không chỉ các cơn co giật do fentanyl đang tăng lên mà tỷ lệ thuốc bị thu giữ trong tổng số các cơn co giật do fentanyl nói chung đang tăng lên. Tỷ lệ co giật do thuốc tăng từ 14% vào đầu năm 2018 lên 29% vào cuối năm 2021", Palamar viết trong gửi email tới CNN.

Ông viết: "Chúng tôi không có thông tin về những viên thuốc bị thu giữ này nhằm mục đích gì, nhưng chúng tôi cho rằng nhiều viên đã được ngụy trang thành oxycodone hoặc thậm chí là Xanax. "Các vụ thu giữ những viên thuốc giả này đang gia tăng với tốc độ nhanh chóng, cho thấy tình trạng sẵn có ngày càng tăng và tính sẵn có sẽ tiếp tục tăng".

Với sự gia tăng này, thuốc giả đã khó xác định hơn, nhưng Palamar nói rằng mọi người có thể sử dụng que thử để phát hiện dấu vết của fentanyl bất hợp pháp nếu họ lo ngại.

"Mọi người có thể mua que thử fentanyl với giá ít nhất là 1 USD. Hầu hết những que thử này dùng để thử nước tiểu nhưng chúng có thể phát hiện sự hiện diện của fentanyl nếu được sử dụng đúng cách", Palamar viết.

Giang Oanh (theo CNN)

Top