Cảnh báo nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi của tội phạm ma túy

Tội phạm ma túy lợi dụng các công ty vận chuyển quốc tế

Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an), từ cuối năm 2019 đến đầu năm 2022, do tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, việc đi lại của người dân bị hạn chế, trong khi lượng hàng hoá lưu thông lớn nên tình hình tội phạm ma túy lợi dụng tuyến hàng không, bưu điện hoạt động phức tạp, tiềm ẩn khó lường và luôn có xu hướng gia tăng.

6 tháng đầu năm 2022, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý và các lực lượng chức năng đã liên tiếp phát hiện, đấu tranh khám phá 55 vụ việc và đường dây mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua đường hàng không, đừng bưu điện từ các nước Châu Âu về Việt Nam tiêu thụ; thu giữ hơn 300 kg ma tuý các loại.

Điển hình ngày 13/5, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy về ma tuý chủ trì phối hợp với các lực lượng chức năng và Công an TPHCM, Công an TP.Đà Nẵng, Công an tỉnh Quảng Bình đấu tranh chuyên án triệt phá đường dây mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp từ châu Âu về Việt Nam tiêu thụ. 

Đồng loạt triển khai các tổ công tác tại địa bàn TP. Đà Nẵng và TPHCM, lực lượng chức năng bắt giữ 7 đối tượng, thu giữ vật chứng gồm 31 kg ma túy tổng hợp các loại (chủ yếu là ma túy dạng kẹo MDMA), 01 súng bắn đạn cao su, 50 viên đạn và nhiều tài liệu liên quan. Đấu tranh mở rộng chuyên án. Đến ngày 27/5, Cơ quan Cảnh sát điều tra bắt giữ thêm 3 đối tượng, thu giữ vật chứng gồm: 16,93kg ma túy tổng hợp, 1,1 kg ketamin, 80 gói nước vui, 500 viên thuốc lắc, 200 viên MTTH, 41 viên đạn...

Thủ đoạn hoạt động của loại phạm tội này ngày càng tinh vi. Lợi dụng các công ty vận chuyển quốc tế có mạng lưới bao phủ khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước và ở nước ngoài để gửi hàng hoá, trong đó cất giấu ma túy đưa từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ. 

Đối tượng thường ngụy trang, cất giấu ma túy rất tinh vi bằng nhiều hình thức khác nhau (đóng trong hộp thuốc tân dược; sữa bột, hộp thực phẩm chức năng, dầu gội đầu, sữa tắm, lẫn trong cà phê hay trong thức ăn cho vật nuôi, đồ chơi trẻ em…).

Ma túy vận chuyển về Việt Nam thường giao về các tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Bình Dương, nơi có nhiều khu vui chơi là quán bar, vũ trường… và một số tỉnh miền Trung.

Đối tượng vận chuyển ma tuý qua đường hàng không, bưu điện thường có sự chỉ đạo của các đối tượng chủ mưu cầm đầu ở nước ngoài. Chúng không trực tiếp vận chuyển mà thuê người đi gửi và nhận hàng; khi gửi hàng hoá ở các công ty vận chuyển có mã vận đơn, đối tượng có thể tra cứu được lịch trình của kiện hàng, trên cơ sở đó phát biện sự bất thường và có biện pháp đối phó với cơ quan chức năng. Sim điện thoại sử dụng nhận hàng thường là sim rác, người nhận tên giả, địa chỉ giả. Nếu thấy không an toàn, đối tượng sẵn sàng bỏ kiện hàng không đến nhận hoặc thuê xe ôm đến nhận thay.

Để né tránh sự theo dõi, kiểm soát, các đối tượng cầm đầu đường dây thường sử dụng mạng xã hội (Zalo, Viber, Telegram, Wechat, Facebook…) để điều hành, liên hệ. Các gói hàng có chứa ma tuý được đưa đi lòng vòng qua nhiều nước nhằm xoá đi nguồn gốc xuất xứ của hàng hoá. Vì vậy việc bắt giữ các vụ vận chuyển ma tuý qua đường hàng không, đường bưu điện gặp nhiều khó khăn, thường chỉ bắt được người vận chuyển, người nhận hàng, khó bắt giữ các đối tượng cầm đầu.

Do đó,  cơ quan điều tra khuyến cáo mọi người dân cần nâng cao cảnh giác; không nên vận chuyển thuê, nhận hàng thay người khác nếu không biết bên trong là hàng gì; chỉ nhận hàng thay khi người đó là người thân quen, biết rõ nguồn gốc để tránh bị tội phạm lợi dụng và liên quan tới pháp luật. Khi phát hiện hàng hóa mình nhận thay có nghi vấn hoặc phát hiện là ma túy, phải thông báo và giao nộp ngay cho cơ quan Công an hoặc lực lượng chức năng nơi gần nhất để có biện pháp để xử lý kịp thời.

Cập nhật nhiều thủ đoạn mới của tội phạm ma túy trên thế giới

Ngoài ra, thông tin do Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol), cảnh sát các nước cung cấp cũng cho thấy một số phương thức, thủ đoạn hoạt động mới, hết sức tinh vi của đối tượng phạm tội. Điển hình như thủ đoạn giấu ma túy trong tấm nhựa. Tháng 7/2019, cơ quan chức năng New Zealand tiến hành khám xét cơ sở lưu giữ các tấm nhựa tại Tây Auckland qua đó phát hiện một số tấm chứa methamphetamine.

Các tấm nhựa được gắn định vị, vận chuyển từ Bắc Mỹ đến New Zealand từ tháng 2/2019. Với kết quả điều tra, Cảnh sát kết luận trong số 142 tấm nhựa nhập khẩu, có 51 tấm chứa methamphetamine (mỗi tấm chứa từ 2,1 - 2,3 kg methamphetamine).

Hay thủ đoạn giấu ma túy trong tấm gỗ trên container chở chuối xuất khẩu như ngày 06/02/2021, tại cảng Guayaquil, Cục Điều tra tội phạm về ma tuý Ecuador qua kiểm tra container chở chuối đã phát hiện, thu giữ 19 kg cocain hydrocloride cất giấu trong đáy giả của tấm gỗ trong container.  Kết quả điều tra xác định, đối tượng đã tạo khoang giả hình vuông trên 167 tấm gỗ để cất giấu ma tuý trong container chuối vận chuyển bằng đường biển từ Ecuador sang châu Âu tiêu thụ. Các kiện hàng chứa ma tuý được cuốn băng dính và bao phủ bằng chất có màu xanh lá cây hòng qua mặt lực lượng chức năng.

Hay giấu ma túy trong bìa sách: Ngày 11/6/2021, tại sân bay quốc tế Kenneth Kaunda ở Thủ đô Lusaka, Zambia, cơ quan chức năng đã kiểm tra một công ty kinh doanh dịch vụ chuyển phát nhanh hàng hoá, qua đó thu giữ 01 thùng carton chứa 11 cuốn sách.

Kết quả điều tra xác định, đối tượng đã bọc ma tuý trong túi nilon, sau đó cuốn băng dính màu vàng nhạt và giấu trong cuốn sách để vận chuyển bằng đường hàng không đến nơi tiêu thụ. Tổng khối lượng ma tuý "đá" cất giấu trong thùng sách thu giữ được lên tới 10,3 kg.

Giấu ma túy trong bộ tóc giả đội trên đầu: Ngày 24/9/2021, qua việc kiểm soát an ninh tại sân bay quốc tế Maputo, Hải quan Mozambique đã phát hiện, thu giữ 1,2 kg cocain của một hành khách nữ trên chuyến bay từ nước ngoài đến Mozambique. Vị khách này đã giấu cocain vào bộ tóc giả đội trên đầu khu làm thủ tục nhập cảnh ở sân bay.

Từ thực tế trên, Interpol đã hỗ trợ các nước thành viên trong công tác phòng, chống ma túy. Cụ thể, Interpol đã thu thập, phân tích và cung cấp thông tin về tội phạm ma túy cho các nước thành viên phục vụ công tác đấu tranh. Các báo cáo trên cung cấp thông tin về tình hình, phương thức thủ đoạn phạm tội mới, dự đoán xu hướng tội phạm từ đó tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng ngừa, đấu tranh. 

Tổ chức này cũng đang quản lý Hồ sơ phân tích ma túy, trong đó tập hợp, lưu trữ thông tin do các nước thành viên chia sẻ về tội phạm ma túy ở khu vực và thế giới. Bên cạnh đó, Cơ sở dữ liệu RELIEF do Cảnh sát quốc gia Cộng hoà Séc nghiên cứu, phát triển từ năm 2004 và chuyển giao cho Interpol triển khai từ năm 2015. Cơ sở dữ liệu này hoạt động trên nền tảng trình duyệt được bảo mật có tích hợp công cụ chia sẻ, lưu trữ hình ảnh, tìm kiếm đa chức năng, công cụ nhận diện và đánh dấu đặc điểm nhận diện tự động. 

Với cơ chế hoạt động nhanh chóng, dễ truy cập, số lượng thông tin lớn do các nước chia sẻ, RELIEF rất hữu ích cho công tác điều tra, giám định, xác minh nguồn gốc, thành phần ma túy trong các vụ án xuyên quốc gia.

Trên cơ sở các hỗ trợ, khuyến cáo của Interpol, các đơn vị chức năng ở nước ta tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp thông tin về tình hình, phương thức thủ đoạn hoạt động mới của đối tượng. 

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý tiếp tục chủ trì, phối hợp với Tổng cục Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển Việt Nam thường xuyên cập nhật thông tin các vụ án về ma túy đã đấu tranh thành công lên Cơ sở dữ liệu RELIEF, đồng thời khai thác, sử dụng hiệu quả từ cơ sở dữ liệu này nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh ở trong nước và đẩy mạnh phối hợp với các nước liên quan xác lập chuyên án chung nhằm triệt phá các đường dây ma tuý hoạt động xuyên quốc gia.

Hoàng Giang