Điều trị Methadone giúp người nghiện tăng cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế, xã hội

Xác định vai trò quan trọng của Methadone đối với hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, từ năm 2009, Hà Nội đã triển khai đề án thí điểm điều trị cai nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone và duy trì 6 cơ sở điều trị.

Theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội (Sở Y tế Hà Nội), cho đến nay Hà Nội đã có 18 cơ sở điều trị và đang điều trị cho khoảng 4.900 bệnh nhân.

Để quản lý bệnh nhân, Hà Nội cũng đang triển khai đồng bộ, hiệu quả "Phần mềm quản lý bệnh nhân điều trị Methadone", kịp thời động viên, vận động những bệnh nhân đang điều trị, nhằm giảm tỷ lệ bệnh nhân ngừng điều trị, ra khỏi chương trình.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cũng đã tích cực phối hợp với Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội Hà Nội nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ sở điều trị Methadone, tăng cường tuyên truyền, phổ biến về tác dụng của việc điều trị thay thế bằng thuốc Methadone đến đông đảo người dân trong cộng đồng. 

Đối với bệnh nhân, việc điều trị thay thế bằng thuốc Methadone diễn ra khá thuận lợi. Bởi, họ được điều trị ngoại trú, vào một giờ cố định, nên có thể vừa điều trị, vừa đi làm. Kiên trì phối hợp điều trị, cuộc sống của nhiều người bệnh có sự chuyển biến theo hướng tích cực. 

Riêng tại Cơ sở điều trị Methadone, Cơ sở cai nghiện ma túy số 5 Hà Nội hiện nay đang điều trị Methadone cho 110 bệnh nhân. Khi đến uống thuốc, bệnh nhân được các cán bộ y tế tư vấn và kiểm tra thủ tục cần thiết tiến hành cho uống theo đúng quy trình quy định.

Anh N.M.H, 32 tuổi, bệnh nhân điều trị Methadone hơn 3 năm nay cho biết,  điều trị Methadone giúp anh không còn cảm giác thèm ma túy, cũng nhờ đó mà kinh tế, cuộc sống gia đình anh cải thiện, sức khỏe cũng được cải thiện nên anh đã tìm được việc làm ổn định.

"Trước đây tôi thường tránh không đến các cơ sở y tế, chỉ khi sức khỏe quá kém. Nhưng nhờ điều trị Methadone tôi hiểu được lợi ích của việc tham gia bảo hiểm y tế, cũng như các dịch vụ y tế khác. Tôi thoải mái chia sẻ các vấn đề về sức khỏe của mình với các y, bác sĩ hơn và cũng nhận được sự tư vấn nhiệt tình. Nhờ thế mà trước đây tôi chỉ có gần 50kg mà giờ đây tôi đã tăng được 60kg, sức khỏe ổn định", anh N.M.H vui vẻ chia sẻ.

Hay trường hợp của anh Đ.T.T, 42 tuổi ở quận Hai Bà Trưng, cách đây gần 10 năm, từ một người nghiện bị sa lánh, không có công ăn việc làm, không có vợ con, nhưng nhờ tham gia điều trị Methadone giờ anh đã hoàn toàn khác. Anh T đã lập gia đình, có con và đã kiếm được công việc để chăm sóc cho tổ ấm nhỏ của mình.

Methadone là chất đồng vận với chất dạng thuốc phiện, có tác dụng tương tự như Morphine hay heroin nhưng không gây khoái cảm hoặc khoái cảm yếu. Methadone có tác dụng làm mất các biểu hiện của hội chứng cai, giảm đáng kể thèm nhớ, cạnh tranh và khóa tác động của heroin. Thuốc Methadone trên thế giới được sử dụng rộng rãi để điều trị đau mãn tính, điều trị hỗ trợ trong cắt cơn và điều trị thay thế duy trì cho người nghiện chất dạng thuốc phiện (Nhóm opiat).

Methadone không phải là thuốc cai nghiện mà là một loại thuốc dùng điều trị thay thế một chất dạng thuốc phiện. Methadone có độ dung nạp ổn định, không gây hưng phấn thần kinh trung ương và không gây khoái cảm ở liều điều trị, Methadone có tác dụng trong 24 giờ nên chỉ cần sử dụng một lần trong ngày.

Bên cạnh đó khi tham gia chương trình, bệnh nhân còn có cơ hội tiếp cận với nhiều dịch vụ y tế và xã hội khác do đó sẽ ít phải chịu áp lực trong cuộc sống, giảm nguy cơ sử dụng và cuối cùng không dùng heroin nữa. Điều trị methadone chỉ áp dụng với người nghiện CDTP (heroin) mà không áp dụng với những trường hợp nghiện rượu, thuốc lá, benzodiazepine, amphetamine…

Chính vì những ưu điểm khi điều trị thuốc thay thế chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, Hà Nội đang tiếp tục thực hiện tốt việc điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone, và dự kiến sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình trong thời gian tới.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội sẽ tiếp tục thực hiện công tác tuyên truyền về Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, Nghị định số 109/2021/NĐ-CP của Chính phủ, Thông tư số 18/2021/TT-BYT của Bộ Y tế cũng như các văn bản hiện hành khác và đăng tải thông tin các cơ sở đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện lên website của Sở Y tế. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, hướng dẫn và hỗ trợ chuyên môn cho các cơ sở y tế, cơ sở điều trị và triển khai mô hình điểm tư vấn, chăm sóc, hỗ trợ điều trị nghiện ma tuý tại cộng đồng.