WHO đề cao vai trò của cộng đồng trong nỗ lực xóa sổ bệnh AIDS ở châu Phi

Giám đốc Khu vực châu Phi của WHO Matshidiso Moeti khẳng định, sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy chẩn đoán, điều trị và chăm sóc sớm những người bị nhiễm virus HIV.

Bà Matshidiso Moeti nhấn mạnh, cần phải tận dụng sự linh hoạt, tận tình và thích ứng nhanh của cộng đồng để đạt được các mục tiêu xóa sổ bệnh AIDS trên Lục địa Đen vào năm 2030.

Bà Matshidio Moeti đánh giá sự tham gia mạnh mẽ của cộng đồng ngay từ những ngày đầu ứng phó với HIV/AIDS đã giúp giảm tỉ lệ nhiễm HIV và tử vong ở châu Phi thông qua các chiến dịch nâng cao nhận thức, tiếp cận điều trị suốt đời và xóa bỏ tâm lý kỳ thị.

Do đó, bà Matshidio Moeti kêu gọi chính phủ các nước châu Phi tạo môi trường thuận lợi để nâng cao ý thức tôn trọng và bảo vệ các quyền lợi của người bệnh, thúc đẩy công bằng và cung cấp dịch vụ chăm sóc toàn diện để cùng cộng đồng địa phương nỗ lực xóa bỏ HIV/AIDS trên lục địa này.

Ngày Thế giới phòng chống AIDS được tổ chức vào 1/12 hằng năm, nhằm nâng cao nhận thức về virus HIV và tưởng nhớ các nạn nhân của căn bệnh này, đồng thời kêu gọi các bên có trách nhiệm chính đầu tư cho các biện pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Chủ đề của Ngày Thế giới Phòng Chống AIDS năm 2023 là "Hãy để cộng đồng dẫn dắt".

Theo báo cáo của UNAIDS, năm 2022, thế giới có 39 triệu người sống chung với HIV, trong đó 29,8 triệu người được cung cấp các liệu pháp điều trị kháng virus. Trong số những người chưa được tiếp cận điều trị, có 660.000 trẻ em.

Số thuốc điều trị kháng virus cũng tăng gấp bốn lần từ mức 7,7 triệu của năm 2010. Khoảng 82% phụ nữ có thai và cho con bú sống chung với HIV đã được điều trị bằng thuốc kháng virus trong năm 2022, tăng mạnh so với mức 46% của năm 2010, giúp số ca mắc mới ở trẻ em giảm 58%.

Năm 2022, có thêm 1,3 triệu người nhiễm HIV mới, giảm 59% so với mức đỉnh điểm năm 1995. Tuy nhiên, vẫn có 630.000 trường hợp tử vong vì các bệnh liên quan AIDS.

HIV được cho là đã truyền từ các loài linh trưởng như từ khỉ sang con người ở khu vực Tây-Trung Phi vào đầu đến giữa thế kỷ 20. Nhưng phải tới tận năm 1981, AIDS mới được Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) coi là một căn bệnh. Bước sang thập niên 1990, HIV/AIDS đã trở thành một dịch bệnh toàn cầu. Năm 2004, dịch HIV/AIDS được cho là đạt đỉnh khi làm khoảng 3 triệu người chết và hơn 37 triệu người nhiễm bệnh. Trong năm đó, số phụ nữ nhiễm HIV cũng tăng lên mức 47%.

HIV chủ yếu lây truyền qua quan hệ tình dục không an toàn (bao gồm cả quan hệ tình dục qua đường hậu môn và thậm chí bằng miệng), qua việc truyền máu hoặc dùng chung kim tiêm với người nhiễm HIV và từ mẹ sang con (trong khi mang thai, khi sinh, hoặc khi cho con bú).

Hiện HIV/AIDS vẫn là căn bệnh chưa có thuốc chữa khỏi. Người nhiễm HIV chỉ có thể dùng thuốc kháng virus để ức chế sự phát triển của HIV, từ đó giữ được hệ miễn dịch khỏe mạnh và không bị nhiễm trùng cơ hội hoặc phát triển sang giai đoạn AIDS. Nhiều nước trên thế giới đã nghiên cứu vaccine HIV và một số trong đó đã có kết quả được đánh giá là khả quan.

Thùy Chi