Chiến lược duy trì và nâng cao chất lượng điều trị PrEP
(Chinhphu.vn) - Bình Dương đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ thông qua việc không ngừng cải thiện chất lượng điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP). Với mục tiêu hướng tới loại trừ dịch bệnh vào năm 2030, tỉnh đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp sáng tạo.
Cụ thể, tỉnh Bình Dương chú trọng triển khai đồng bộ các giải pháp từ việc giám sát chặt chẽ các chỉ số chất lượng đến phân tích sâu nguyên nhân bỏ trị, qua đó đưa ra các khuyến nghị phù hợp được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng vào chiến lược toàn diện của Bình Dương trong việc duy trì và nâng cao hiệu quả của chương trình PrEP, đồng thời đánh giá tác động của nó đối với mục tiêu chấm dứt đại dịch AIDS..
Giám sát chỉ số chất lượng, hướng tới cải thiện dịch vụ
Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (CDC) Bình Dương đã thể hiện sự quyết liệt trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ PrEP thông qua việc theo dõi và đánh giá 7 chỉ số quan trọng tại các cơ sở y tế.
Theo báo cáo giao ban PrEP thời gian (từ tháng 10/2023 đến tháng 03/2024), các chỉ số này bao gồm tỉ lệ khách hàng được cấp phát thuốc PrEP ngay trong ngày đến khám, thời gian chờ đợi nhận dịch vụ, tỉ lệ khách hàng đến tái khám đúng hẹn, tỉ lệ bỏ điều trị không rõ nguyên nhân trong 3 tháng đầu, tỉ lệ khách hàng mất dấu quay lại điều trị, tỉ lệ được đánh giá triệu chứng nhiễm HIV cấp và tỉ lệ sàng lọc giang mai định kỳ.
Nhìn chung, các cơ sở cung cấp dịch vụ PrEP trên địa bàn tỉnh đều đạt kết quả khá tốt ở hầu hết các chỉ số. Đáng chú ý, 100% khách hàng được cấp phát thuốc PrEP ngay trong ngày đến khám và có thời gian chờ đợi dưới 2 giờ. Tỉ lệ tái khám đúng hẹn đạt trên 84% và trên 94% khách hàng được đánh giá triệu chứng nhiễm HIV cấp tại mỗi lần thăm khám. Điều này cho thấy sự thuận tiện, thân thiện của dịch vụ PrEP tại Bình Dương, tạo điều kiện cho người có nguy cơ cao được tiếp cận và duy trì điều trị.
Tuy nhiên, tỉ lệ bỏ điều trị không rõ nguyên nhân trong 3 tháng đầu và tỉ lệ khách hàng mất dấu quay lại điều trị vẫn còn ở mức thấp, lần lượt là 4,7% và 0%. Đây là những thách thức cần được quan tâm giải quyết để nâng cao hiệu quả của chương trình PrEP. Việc giám sát chặt chẽ các chỉ số chất lượng sẽ giúp các cơ sở y tế chủ động phát hiện và khắc phục những điểm yếu, từ đó cải thiện liên tục chất lượng dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.
Bs Vương Thế Linh, Trưởng khoa HIV , Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Dương nhận định: "Việc giám sát chặt chẽ các chỉ số chất lượng không chỉ giúp chúng tôi đánh giá hiệu quả của chương trình mà còn là công cụ quan trọng để các cơ sở y tế chủ động phát hiện và khắc phục những điểm yếu. Từ đó, chúng tôi có thể liên tục cải thiện chất lượng dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng."
Tìm hiểu sâu nguyên nhân bỏ trị để có giải pháp phù hợp
Một trong những thách thức lớn nhất đối với chương trình PrEP tại Bình Dương là tình trạng khách hàng bỏ trị. Theo thống kê, trong giai đoạn từ tháng 10/2023 đến tháng 03/2024, tỉnh Bình Dương ghi nhận 481 trường hợp khách hàng dừng sử dụng PrEP. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu là "Nguyên nhân khác" chiếm tới 64,66% (311 trường hợp), tiếp theo là do "Không còn nguy cơ" với 26,2% (126 trường hợp). Có 43 khách hàng (chiếm 8,94%) dừng PrEP do "Mất dấu".
Trước thực trạng này, CDC Bình Dương đã chỉ đạo các cơ sở y tế tích cực rà soát, lập danh sách khách hàng dừng điều trị từ 01/10/2023 đến nay với đầy đủ các thông tin như tên, tuổi, giới tính, đối tượng, nghề nghiệp, nơi chuyển gửi, nguyên nhân dừng, số kỳ khám dừng, số lần hỗ trợ khách hàng. Việc tìm hiểu sâu hơn về đặc điểm của nhóm bỏ trị, đặc biệt là làm rõ các lý do cụ thể khiến họ dừng điều trị là vô cùng quan trọng. Chỉ khi hiểu rõ nguyên nhân mới có thể đưa ra những can thiệp phù hợp và hiệu quả.
Đối với nhóm khách hàng dừng PrEP do "Không còn nguy cơ", cần đánh giá kỹ lưỡng hơn lý do này, tránh tình trạng khách hàng chủ quan và bỏ lỡ cơ hội dự phòng. Nhóm "Mất dấu" cũng cần được quan tâm đặc biệt vì nguy cơ bỏ dở điều trị. Các biện pháp tích cực tìm kiếm, hỗ trợ để đưa họ quay lại điều trị cần được triển khai quyết liệt hơn.
Ngoài ra, cũng cần lưu ý đến một tỉ lệ không nhỏ khách hàng dừng PrEP do "Nguyên nhân khác". Việc tìm hiểu sâu hơn về các rào cản khiến họ từ bỏ điều trị như tác dụng phụ của thuốc, kỳ thị và phân biệt đối xử, khó khăn về kinh tế, thiếu sự hỗ trợ của gia đình và xã hội... sẽ là cơ sở quan trọng để xây dựng các chương trình can thiệp đa diện, toàn diện.
Khuyến nghị tăng cường tuân thủ điều trị và duy trì bao phủ PrEP
Để giảm thiểu tình trạng bỏ trị và nâng cao hiệu quả của PrEP, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ sở y tế, chính quyền địa phương và các tổ chức cộng đồng.
Tăng cường tư vấn, hỗ trợ tâm lý cho khách hàng PrEP, giúp họ hiểu rõ lợi ích của việc duy trì điều trị và các nguy cơ khi bỏ dở. Chú trọng xây dựng mối quan hệ tin cậy, cởi mở giữa khách hàng và nhân viên y tế.
Huy động sự tham gia của các tổ chức cộng đồng, nhóm đồng đẳng trong việc hỗ trợ, tìm kiếm khách hàng bỏ trị. Phát huy vai trò của họ trong tư vấn, chia sẻ kinh nghiệm và động viên tinh thần cho bạn bè, người thân.
Mở rộng các mô hình cung cấp dịch vụ PrEP linh hoạt, thân thiện như PrEP lưu động, Tele-PrEP, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng tiếp cận và duy trì điều trị. Nghiên cứu triển khai các dạng thuốc PrEP mới như tiêm, đặt để đáp ứng nhu cầu đa dạng của từng nhóm đối tượng.
Lồng ghép dịch vụ PrEP với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác như tư vấn, xét nghiệm và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục, sức khỏe tâm thần, hỗ trợ sinh kế... nhằm chăm sóc toàn diện cho khách hàng, tăng động lực tuân thủ điều trị.
Tiếp tục đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về PrEP, giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với người sử dụng dịch vụ. Huy động sự ủng hộ của gia đình, người thân trong việc động viên, nhắc nhở khách hàng duy trì điều trị.
Mở rộng độ bao phủ của PrEP, đặc biệt là với nhóm trẻ như vị thành niên, sinh viên, công nhân. Triển khai các mô hình cung cấp dịch vụ dự phòng phù hợp như tại trường học, khu công nghiệp, khu nhà trọ công nhân... Đây là những địa điểm tiềm năng để tiếp cận các nhóm đối tượng trẻ, góp phần mở rộng độ bao phủ của chương trình PrEP.
Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường hợp tác đa ngành, tranh thủ sự hỗ trợ của các tổ chức trong và ngoài nước để có nguồn lực triển khai các hoạt động dự phòng và điều trị HIV/AIDS nói chung và chương trình PrEP nói riêng.
Bình Dương đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc nâng cao chất lượng điều trị PrEP, một bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu loại trừ HIV/AIDS vào năm 2030. Thông qua việc giám sát chặt chẽ các chỉ số chất lượng, phân tích sâu nguyên nhân bỏ trị và triển khai đồng bộ nhiều giải pháp sáng tạo, tỉnh đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu 95-95-95.
Tuy nhiên, việc tăng cường sự tham gia và duy trì sử dụng PrEP còn gặp nhiều trở ngại. Việc duy trì và nâng cao chất lượng điều trị PrEP đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan ban ngành, tổ chức xã hội và cộng đồng. Những khuyến nghị đa chiều từ các chuyên gia cần được xem xét kỹ lưỡng và triển khai một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
Với những nỗ lực không ngừng và sự chung tay của toàn xã hội, Bình Dương đang từng bước vững chắc tiến tới mục tiêu loại trừ dịch HIV/AIDS. Hành trình này không chỉ mang lại lợi ích cho cộng đồng mà còn là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của địa phương trong việc đảm bảo sức khỏe và phát triển bền vững cho người dân. Thành công của Bình Dương có thể trở thành mô hình điển hình, truyền cảm hứng cho các địa phương khác trong cả nước, góp phần quan trọng vào nỗ lực chung của quốc gia trong việc chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030.
Tống Nam