Cùng chung sức để ngăn chặn ma túy tác động vào thế hệ trẻ
(Chinhphu.vn) - Hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam, nhiều địa phương đã tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề về phòng chống ma túy cho học sinh nhằm giúp các em nâng cao nhận thức và phòng tránh các chất gây nghiện nguy hại này.

Hơn 1.800 em học sinh ở 35 lớp thuộc Trường THCS Thanh Xuân Trung đã được báo cáo viên thông tin về nhận biết các loại ma túy, chất gây nghiện
Nâng cao nhận thức cho học sinh về tác hại của ma túy
Tại Hà Nội, sáng ngày 16/10, Trường THCS Thanh Xuân Trung đã tổ chức buổi sinh hoạt chuyên đề về phòng chống ma túy và bạo lực học đường. Báo cáo viên là Trung tá Phạm Cánh Quân, Đội phó Đội Cảnh sát Điều điều tra tội phạm về ma túy, Công an Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Tại đây, hơn 1.800 em học sinh ở 35 lớp thuộc Trường THCS Thanh Xuân Trung đã được báo cáo viên thông tin về nhận biết các loại ma túy, chất gây nghiện như thuốc phiện, cần sa, tinh dầu cần sa, heroin, cocain, các loại ma túy tổng hợp (hồng phiến, ketamin, thuốc lắc), các loại ma túy mới (nước vui, nước biển, cỏ Mỹ, trà sữa, nước dâu, nước xoài...), các chất kích thích (bóng cười, thuốc lá điện tử, shisha...).
Đồng thời, Trung tá Phạm Cánh Quân cũng thông tin tới các em học sinh về tác hại của nghiện ma túy như gây ảo giác, mất khả năng kiểm soát hành vi, rối loạn nhân cách hành vi, tàn phá sức khỏe, sinh hoạt bị đảo lộn, hoạt động phạm tội, phá hoại hạnh phúc gia đình...
1.800 học sinh trường THCS Thanh Xuân Trung tham dự buổi sinh hoạt chuyên đề về phòng chống ma túy
Cũng tại buổi sinh hoạt chuyên đề, các em học sinh còn được cung cấp kiến thức về bạo lực học đường. Theo đó, bạo lực học đường có 2 hình thức là bạo lực vật chất và bạo lực tinh thần. Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự là từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi đối với các hành vi trộm cắp có tính chất rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Và từ đủ 16 tuổi trở lên sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm theo quy định của pháp luật.
Trường hợp người thực hiện hành vi chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự nhưng đã đủ 12 tuổi thì tùy trường hợp có thể bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn theo điều 89; hoặc đưa vào trường giáo dưỡng theo điều 91 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012...
Tại Nam Định, để góp phần ngăn chặn tình trạng ma túy xâm nhập học đường, thời gian qua, nhiều trường trong địa bàn tỉnh Nam Định đang đẩy mạnh tập huấn và tuyên truyền phòng, chống ma túy trong trường học. Một số trường đã thực hiện những phương pháp thú vị, dễ đi vào suy nghĩ của các em học sinh, tạo hiệu quả tích cực.
Trường THCS Trần Đăng Ninh (thành phố Nam Định) đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới cán bộ, giáo viên, nhân viên trong các buổi họp Hội đồng giáo dục đầu tháng, các buổi họp tổ, họp đoàn thể. Với học sinh, các em được tiếp cận các thông tin từ buổi học nội quy đầu năm học, các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, đầu tháng. Không chỉ vậy, trường cũng khéo léo lồng ghép nội dung phòng, chống ma túy vào các giờ dạy như Ngữ Văn, Sinh học,… Trường cũng mời Công an thành phố tới nói chuyện trực tiếp tại trường, nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, giáo viên, nhân viên và các em học sinh.
Cùng với đó, Trường THCS Trần Đăng Ninh cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp để các em mở rộng tầm hiểu biết về các vấn đề trong xã hội, giúp các em nâng cao tính cảnh giác với các thói hư, tật xấu, tệ nạn xã hội để không mắc phải.
Trường cũng phối hợp với công an phường Hạ Long xử lý các hộ kinh doanh có biểu hiện làm ảnh hưởng tới an toàn trường học. Với hình thức ngày càng tinh vi và khó phân biệt với những người chưa hiểu đầy đủ về ma túy, các đối tượng xấu rất dễ dàng khiến các em học sinh chạm tới những sản phẩm như đồ ăn vặt, nước hoa quả nhỏ,... chứa ma túy mà các em không hề hay biết. Đáng chú ý, ma túy được pha trộn vào lọ hương liệu thuốc lá điện tử mà các em có thể mua với giá rẻ.
Với sự cẩn trọng và nhiều hoạt động thiết thực, nhiều năm qua, Trường THCS Trần Đăng Ninh không có hiện tượng học sinh liên quan đến ma túy. Trường được đánh giá là "Mô hình tiêu biểu trong việc triển khai công tác bảo đảm an ninh trật tự, phòng, chống ma túy" của tỉnh Nam Định.
Cùng với Trường THCS Trần Đăng Ninh, Trường THPT Nguyễn Huệ (thành phố Nam Định) cũng đã có nhiều biện pháp thiết thức nhằm đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức pháp luật cho cán bộ, giáo viên, học sinh. Điều đáng chú ý là cách thức tuyên truyền của Trường THPT Nguyễn Huệ.
Cụ thể, bên cạnh những hoạt động tuyên truyền thông thường như tập huấn trực tiếp hay tích hợp vào môn học, Trường Trường THPT Nguyễn Huệ đã tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông như MXH Zalo, Facebook, trang thông tin điện tử của trường,… Cùng với đó, trường cũng tổ chức ký cam kết trong cán bộ, giáo viên, học sinh về an toàn giao thông, phòng, chống ma túy, tệ nạn xã hội.
Không chỉ vậy, trường còn tổ chức các hoạt động xã hội như công tác thiện nguyện, các hoạt động trải nghiệm, học tập kỹ năng "mềm". Các hoạt động ý nghĩa này được nhiều em hưởng ứng tham gia, không chỉ là cơ hội để các em làm việc tốt, nâng cao nhận thức, tăng cường tình đoàn kết mà còn khiến các em tìm thấy nhiều niềm vui trong cuộc sống, tránh xa các cám dỗ ngoài xã hội.
Bên cạnh đó, Trường THPT Nguyễn Huệ cũng sử dụng hệ thống camera an ninh để theo dõi, giám sát phòng ngừa và đối phó với những tình huống xấu có thể xảy ra. Cán bộ, nhân viên và học sinh trong trường cũng được đào tạo về các quy trình an toàn, cách phản ứng khi gặp tình huống khẩn cấp.
Trước mối đe doạ của ma túy và tệ nạn xã hội, đặc biệt là khi độ tuổi ngày càng trẻ hoá, công tác phòng, chống ma túy xâm nhập môi trường học đường cần được các trường học ngăn chặn gay gắt. Để làm được điều này, chính quyền tỉnh cho rằng cần sự phối hợp của nhà trường, gia đình và các ngành chức năng để công tác phòng, chống ma túy đạt hiệu quả cao nhất.
Không chỉ phổ biến kiến thức cho học sinh sống ở vùng đồng bằng, nhiều địa phương cũng tổ chức các buổi sinh hoạt cho các em sống ở miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng sát biên giới.
Ngày 16/10, tại Trường Trung cấp Dân tộc nội trú tỉnh Thái Nguyên, Sở LĐTB&XH tỉnh đã tổ chức Hội nghị tuyên truyền phòng, chống tệ nạn ma túy cho học sinh.
Theo đó, học sinh trong toàn trường đã được tuyên truyền về các chất gây nghiện phổ biến hiện nay và cách phân loại. Hiểu thế nào nghiện chất và hình thái sử dụng chất gây nghiện, sự nguy hại của ma túy; nâng cao kiến thức phòng tránh tệ nạn ma túy. Được thông tin về tình hình tội phạm ma túy trong nước và các hoạt động của tội phạm mua bán, vận chuyển ma túy.
Thông qua buổi tuyên truyền nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn hành vi phạm tội về ma túy tại trường học, hạn chế đến mức thấp nhất ma túy xâm nhập học đường, kiềm chế sự gia tăng của tội phạm về tệ nạn ma túy, giảm số người nghiện ma túy.
Chương trình tuyên truyền phòng, chống tệ nạn ma túy cho học sinh được thực hiện theo Kế hoạch của Sở về công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai, phòng, chống mại dâm và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về năm 2023 cũng như công tác phòng, chống tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh.
Ngăn chặn ma túy tác động vào thế hệ trẻ
Mới đây, Văn phòng Bộ Công an tổ chức Hội thảo lấy ý kiến góp ý dự thảo Đề án phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên đến năm 2030. Mục đích của hội thảo nhằm có thêm nhiều ý kiến đóng góp quan trọng vào các mục tiêu, trong đó có việc ngăn chặn, đẩy lùi và giảm số lượng thanh, thiếu niên nghiện ma túy, sử dụng trái phép chất ma túy, vi phạm pháp luật và phạm tội về ma túy hàng năm, góp phần xây dựng thế hệ thanh, thiếu niên Việt Nam phát triển toàn diện.
Tuy nhiên trên thực tế, tình trạng thanh thiếu niên sử dụng ma tuý vẫn còn diễn biến phức tạp. Chỉ tính riêng từ ngày 15/12/2020 đến 14/5/2023, toàn quốc phát hiện, bắt giữ 136.336 đối tượng là thanh, thiếu niên phạm tội; trong đó tội phạm về ma túy chiếm 31,9%...
Đáng chú ý, số người nghiện, người sử dụng ma túy tổng hợp, sử dụng đồng thời nhiều loại ma túy có xu hướng gia tăng, chiếm tỷ lệ lớn (trên 50%), nhất là trong thanh, thiếu niên, khó kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tội phạm và vi phạm pháp luật.
Tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội, nhất là tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy trong thanh, thiếu niên đang trở thành vấn đề cấp bách cần các ban, ngành, đoàn thể, hệ thống chính trị và toàn xã hội ngăn chặn.
Để phòng ngừa tội phạm này ở lứa tuổi vị thành niên, hơn bao giờ hết, các chuyên gia cho rằng cần có sự gắn kết chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - xã hội để giáo dục, định hướng các em có nhận thức đúng và có hành vi phù hợp. Các bậc cha mẹ cần gần gũi, quan tâm chăm sóc, chia sẻ những tâm tư tình cảm, uốn nắn kịp thời những suy nghĩ và hành vi lệch lạc của con em. Các tổ chức đoàn thể cần có những giải pháp thiết thực lôi cuốn các em đến với các hoạt động bổ ích ngay tại cộng đồng; trang bị kiến thức, kỹ năng sống, giúp thanh thiếu niên có sức đề kháng trước những tệ nạn xã hội.
Các cơ quan chức năng, tổ chức toàn thể và gia đình chủ động phòng ngừa phát hiện kịp thời những tác động tiêu cực trong việc sử dụng internet, trò chơi điện tử có nội dung xấu và không lành mạnh, để ngăn chặn việc các em bị lôi kéo, dụ dỗ tham gia vào con đường phạm tội; đặc biệt là sử dụng ma túy.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra, giám sát, xử lý những biểu hiện phức tạp về các tệ nạn xã hội, gây tác động xấu đến thanh, thiếu niên. Đồng thời quan tâm tạo công ăn việc làm, khắc phục tình trạng thiếu việc làm trong thanh, thiếu niên. Đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất cho công tác phòng, chống ma túy, công tác cai nghiện và đấu tranh với tội phạm ma túy. Tích cực điều tra triệt xóa các đường dây, tụ điểm mua bán phức tạp góp phần làm giảm nguồn cung về ma túy. Phát động phong trào toàn dân phát hiện và tố giác tội phạm ma tuý.
Theo Bộ Công an, hiện nay vấn đề quan trọng nhất chính là mỗi thanh thiếu niên cần có nhận thức đầy đủ về tác hại của ma tuý để tuyệt đối tránh xa, không sử dụng, dù chỉ một lần. Để làm được điều này, cần tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tác hại của ma túy bằng cách hình thức phong phú, phù hợp đối với từng đối tượng. Gắn công tác phòng chống ma tuý với giáo dục đạo đức, giáo dục giới tính và kỹ năng sống cho thanh, thiếu niên. Tăng cường hoạt động văn hoá, thể thao giải trí, vui chơi lành mạnh, bổ ích đối với thanh, thiếu niên.
Vĩnh Hoàng