Hơn 13 nghìn cơ sở y tế cung cấp dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV

Theo số liệu thống kê của Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), từ đầu năm đến nay, ngành y tế đã triển khai tư vấn xét nghiệm cho khoảng hơn 1.400.000 lượt người, trong đó khoảng 40% là nhóm nguy cơ cao, phát hiện khoảng 6.000 lượt người dương tính với HIV.

Bên cạnh việc thực hiện các hoạt động từ nguồn ngân sách, hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng và tự xét nghiệm HIV tại 33 tỉnh cũng được Quỹ toàn cầu và PEPFAR hỗ trợ.

Để tăng số người tham gia xét nguyện tự nguyện, hoạt động cung ứng sinh phẩm tự xét nghiệm HIV trực tuyến qua trang thông tin điên tử: tuxetnghiem.vn đã được triển khai tại các tỉnh: Cần Thơ, Nghệ An, Hà Nội. Hoạt động này được Tổ chức Y tế thế giới WHO hỗ trợ. Đối với tỉnh Bình Dương là do CDC/EPIC hỗ trợ. Từ những kết quả tích cực đã đạt được, trong năm 2022, sẽ tiếp tục mở rộng hệ thống cung ứng sinh phẩm cho các tỉnh thành phố khác do WHO và Qũy toàn cầu hỗ trợ.

Ngoài ra, để có nhiều người được tiếp cận dịch vụ hơn nữa, hoạt động cung cấp sinh phẩm tự xét nghiệm HIV qua hệ thống nhà thuốc bán lẻ tại các tỉnh/thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh cũng đã được triển khai.

Thực hiện kế hoạch mở rộng xét nghiệm phát hiện nhiễm mới HIV tại 26 tỉnh trọng điểm về HIV/AIDS và ứng dụng kết quả xét nghiệm nhiễm mới để tăng cường tư vấn xét nghiệm HIV tập trung vào các nhóm người có hành vi nguy cơ cao về lây nhiễm HIV.

Qua đó, ngành y tế đã duy trì hệ thống 203 phòng xét nghiệm khẳng định các trường hợp HIV dương tính tại 63/63 tỉnh thành phố và các 86 quận, huyện trọng điểm về HIV/AIDS, các huyện miền núi, vùng sâu vùng xa.

Để nâng cao kỹ năng, chất lượng xét nghiệm HIV, ngành y tế cũng đã phối hợp với Qũy toàn cầu, WHO  tổ chức 05 lớp huấn về quản trị hệ thống và triển khai sinh phẩm tự xét nghiệm HIV trực tuyến qua trang thông tin điện tử: tuxetnghiem.vn. Đồng thời, đào tạo, củng cố năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác tư vấn xét nghiệm HIV, xét nghiệm HIV khi bố trí được kinh phí.

Hỗ trợ kỹ thuật, theo dõi, đánh giá nhằm củng cố và duy trì chất lượng hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV, bảo đảm chất lượng hoạt động xét nghiệm HIV; triển khai hoạt động đáp ứng y tế công cộng tại 03 tỉnh: Cần Thơ, Sóc Trăng, Kiên Giang và triển khai giám sát ca bệnh tại 63/63 tỉnh/ thành phố trên toàn quốc.

Theo Cục Phòng, chống HIV/AIDS, hiện nay nước ta có khoảng 230.000 người nhiễm HIV đang còn sống. Mỗi năm, Việt Nam phát hiện hơn 12.000 người nhiễm HIV mới và khoảng 2.000 người tử vong liên quan đến HIV/AIDS. Tính đến nay, Việt Nam có tỷ lệ người biết tình trạng nhiễm HIV của mình đạt 84%, số người chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị ARV đạt 79%.

Để người có nhu cầu được xét nghiệm dễ dàng, thuận tiện hơn, nhiều năm qua, Bộ Y tế đã mở rộng và đa dạng hóa dịch vụ xét nghiệm HIV. Cùng với việc xét nghiệm sàng lọc tại hơn 13.000 cơ sở y tế, năm 2017, Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên trong khu vực triển khai thí điểm tự xét nghiệm HIV. Sau thành công của chương trình thí điểm, Chương trình tự xét nghiệm đã được mở rộng trên toàn quốc vào năm 2018 và được đưa vào Hướng dẫn quốc gia. Từ khi nước ta triển khai mô hình này đến nay, hàng triệu người đã được sàng lọc và qua đó phát hiện hàng chục nghìn người nhiễm mới HIV. Việc xét nghiệm và tự xét nghiệm tại cộng đồng thực sự giảm tải gánh nặng về nhân sự lẫn kinh tế cho ngành y tế.

Thùy Chi