Tăng cường đẩy lùi dịch bệnh HIV trong nhóm người tiêm chích ma túy

Chiều 8/5, tại Hà Nội, Quỹ Toàn cầu phòng, chống HIV, lao và sốt rét phối hợp với Cục phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế Việt Nam) và Tổ chức Phòng chống các bệnh truyền nhiễm mới nổi ANRS (Pháp) tổ chức sự kiện "Từ nghiên cứu đến chương trình - Quan hệ đối tác chăm sóc lấy con người làm trung tâm cho những người tiêm chích ma túy".

Đây là sự kiện bên lề Hội nghị lần thứ 49 của Hội đồng điều hành Quỹ Toàn cầu phòng, chống HIV, lao và sốt rét.

Phát biểu tại sự kiện, PGS.TS. Phan Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS - Bộ Y tế cho biết, vào những năm 2001-2002, tiêm chích heroin là nguyên nhân chính làm lây truyền HIV ở Việt Nam, với tỉ lệ nhiễm HIV trong nhóm người nghiện chích ma túy là khoảng 30%, thì hiện nay Việt Nam đã lọt vào nhóm một số ít quốc gia đã khống chế dịch HIV trong nhóm tiêm chích ma túy với tỉ lệ hiện nhiễm trong nhóm này là 0.4/100 người năm.

PGS.TS. Phan Thị Thu Hương cho biết, để đạt được những thành tựu trên, trước hết là sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp chính quyền, sự quyết tâm chính trị của lãnh đạo các cấp. Quan điểm chỉ đạo này đã được luật hoá và đưa vào các chính sách tại Việt Nam.

Thứ hai, Việt Nam đã triển khai  các can thiệp toàn diện cho người tiêm chích ma túy, dự phòng lây nhiễm HIV dưới nhiều hình thức phong phú và phù hợp, bao gồm: phân phát bơm kim tiêm sạch, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone, xét nghiệm HIV diện rộng, điều trị ARV và gần đây là điều trị Viêm gan C, PrEP.

Một trong những sáng kiến thành công ở Việt Nam là dự án nghiên cứu DRIVE được phát triển cách đây hơn một thập kỷ theo yêu cầu của Bộ Y tế Việt Nam, nhằm xác định một gói can thiệp có thể ngăn chặn lây truyền HIV trong nhóm người tiêm chích ma túy.

Dự án nghiên cứu DRIVE 2016-2021 (được tài trợ bởi ANRS và NIDA) với mục tiêu đánh giá can thiệp phối hợp điều trị và dự phòng HIV cho cộng đồng người nghiện chích ma tuý tại Hải Phòng.

Kết quả nghiên cứu DRIVE thêm bằng chứng khẳng định dịch HIV ở người nghiện chích ma tuý tại Hải Phòng đã kết thúc (tỉ lệ mới mắc dưới 1/100 người). Hải Phòng chuyển sang chiến lược phù hợp với dịch HIV là tập trung hỗ trợ người nghiện chích ma tuý duy trì  điều trị và xử lý thách thức mới về việc sử dụng Methamphetamine tràn lan, hay triển khai mang Methadone về nhà, và vấn đề sức khoẻ tâm thần ở người sử dụng ma tuý.

Từ kết quả của DRIVE, các nghiên cứu nhánh DRIVE C, DRIVE MIND, DRIVE COVID, DRIVE TB được phát triển để can thiệp về các bệnh đồng nhiễm HIV/viêm gan C, loạn thần, COVID-19 và lao ở cộng đồng người tiêm chích ma tuý.

Tại sự kiện, các đại biệu trao đổi, chia sẻ về kinh nghiệm trong việc đẩy lùi dịch bệnh HIV trong nhóm người tiêm chích ma túy; tăng cường quan hệ đối tác phát triển từ một dự án nghiên cứu về một chủ đề duy nhất thành một nền tảng chuyển các kết quả nghiên cứu thành một chương trình lấy con người làm trung tâm...

Thùy Chi