USAID tiếp tục hỗ trợ Việt Nam chấm dứt bệnh lao

Dự án USAID hỗ trợ chấm dứt bệnh lao nằm trong khuôn khổ hợp tác giữa Tổ chức FHI 360 và Chương trình Chống lao Quốc gia đang triển khai hoạt động phát hiện, điều trị và dự phòng lao để hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030.

Việt Nam đứng thứ 11 trong số 30 quốc gia chiếm gần 90% gánh nặng bệnh lao trên thế giới. Mỗi năm, ước tính có 170.000 bệnh nhân lao mới, nhưng chỉ có khoảng 100.000 người được điều trị và báo cáo trong hệ thống lao quốc gia. Dự án sẽ giúp Chính phủ Việt Nam đạt được mục tiêu quốc gia chấm dứt bệnh lao vào năm 2030, cụ thể là giảm 90% tỷ lệ bệnh lao mới, giảm 95% tỷ lệ tử vong do lao và giảm gánh nặng chi phí cho bệnh nhân lao.

Mục tiêu chính của dự án là hỗ trợ Chính phủ Việt Nam phát hiện, điều trị và dự phòng bệnh lao thành công và đảm bảo bệnh nhân được chăm sóc tốt mà không phải chịu gánh nặng chi phí do bệnh lao gây ra. Dự án sẽ dành ưu tiên cho hệ thống y tế công, đồng thời thu hút sự tham gia của cộng đồng, các nhà cung cấp dịch vụ y tế tư nhân và các đối tác khu vực tư nhân để tiếp cận được tất cả bệnh nhân lao. Chiến lược của dự án là phát triển và thực hiện các công cụ hướng dẫn quan trọng để cung cấp thông tin cập nhật về chính sách y tế cũng như cải tiến và đưa ra các cách tiếp cận mới nhằm chấm dứt bệnh lao.

Hiện dự án đã và đang triển khai tại 36 huyện của 7 tỉnh (gồm An Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp, Nghệ An, Tây Ninh, Tiền Giang và Thái Bình) đã phát hiện 8.832 người mắc lao và 6.774 người nhiễm lao tiềm ẩn từ tháng 8/2020 đến ngày 31/12/2022.

Dự án đã tiến hành sàng lọc lao áp dụng Chiến lược 2X cho các nhóm nguy cơ cao tại cơ sở y tế và cộng đồng bằng việc chụp X-quang ngực. Nếu X-quang bất thường nghi lao sẽ được lấy mẫu làm xét nghiệm GeneXpert chẩn đoán lao. Bên cạnh đó, dự án đã sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ đọc phim X-quang trong các chiến dịch cộng đồng và một số cơ sở y tế giúp tăng hiệu suất phát hiện ca bệnh.

Dự án đang triển khai tại 7 tỉnh trọng điểm với các sáng kiến và các mô hình tiếp cận mới, với mục tiêu tăng tỷ lệ phát hiện lao và lao tiềm ẩn, điều trị hơn 90% người phát hiện và đảm bảo điều trị thành công cho ít nhất 90% tổng số bệnh nhân lao.

Khi chi phí cho chăm sóc bệnh lao tiếp tục gia tăng ở Việt Nam, đại diện USAID cho biết USAID sẽ hỗ trợ Chương trình Chống lao Quốc gia và Vụ Bảo hiểm Y tế (Bộ Y tế) chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi sắp tới từ nguồn ngân sách nhà nước và kinh phí tài trợ sang nguồn bảo hiểm y tế. Dự án sẽ xây dựng một văn bản hướng dẫn để thực hiện khám chữa bệnh lao bằng bảo hiểm y tế áp dụng cho cấp tỉnh, huyện và xã để có thể thanh toán bảo hiểm y tế cho các bệnh nhân lao.

Giang Oanh