Khởi động Dự án ACT5: Chẩn đoán và điều trị nhằm xóa bỏ bệnh lao

Sau thành công của Dự án ACT3, Cà Mau tiếp tục triển khai thực hiện Dự án Đánh giá tính hiệu quả và an toàn của mô hình chẩn đoán và điều trị phổ cập lao tiềm ẩn kết hợp phát hiện chủ động các ca bệnh lao trong việc làm giảm tỉ lệ mắc lao trong cộng đồng (Dự án ACT5).

Dự án Đánh giá phương pháp phát hiện lao chủ động tại cộng đồng sử dụng Gene Xpert MTB/RIF trong việc giảm tỉ lệ hiện mắc lao tại tỉnh Cà Mau" (Dự án ACT3) được triển khai từ 2013 và tổng kết đánh giá vào năm 2018. Qua 5 năm triển khai thực hiện, Dự án ACT3 đã làm giảm đáng kể tỉ lệ mắc bệnh lao và tiến tới giảm tỉ lệ lây nhiễm lao trong cộng đồng tại tỉnh Cà Mau. Theo đánh giá, tỉ lệ mắc lao ở nhóm can thiệp giảm 44% khi Dự án ACT3 được triển khai và kết thúc.

Theo đó, dự án ACT5 triển khai giai đoạn can thiệp từ 5/2022-6/2024, sẽ có 208 ấp của Cà Mau được lựa chọn ngẫu nhiên vào 2 nhóm: nhóm can thiệp và nhóm chứng. Trong đó nhóm can thiệp sẽ có 104 khóm/ấp được chọn sàng lọc và điều trị lao tiềm ẩn kết hợp phát hiện ca lao hoạt động trong cộng đồng. Tại nhóm can thiệp sẽ tiến hành 2 giai đoạn bao gồm giai đoạn can thiệp với việc chẩn đoán và điều trị Lao tiềm ẩn, kết hợp sàng lọc Lao hoạt động cho người dân từ 5 tuổi trở lên. Sau đấy là giai đoạn đánh giá để đánh giá tỉ lệ mắc lao hoạt động ở người lớn và tỉ lệ nhiễm lao tiềm ẩn ở trẻ em. Đối với nhóm chứng sẽ không can thiệp mà chỉ thực hiện đánh giá.

Giai đoạn đánh giá từ 1/2024-6/2025, dự án sẽ được triển khai ở 9 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh. Đối tượng gồm toàn bộ người dân từ 15 tuổi trở lên đang sinh sống tại 208 khóm, ấp (trong đó có 104 khóm, ấp giai đoạn can thiệp). Dự kiến, 156.000 người dân được sàng lọc lao hoạt động; 78.000 người dân được sàng lọc lao tiềm ẩn và có 16.000 người dân được điều trị lao tiềm ẩn.

Dự án ACT5 phổ cập chẩn đoán và điều trị lao tiềm ẩn là dự án được phối hợp bởi Chương trình chống lao Quốc gia và tỉnh Cà Mau, Dự án này được tài trợ từ nguồn quỹ của Chính phủ Úc, đây là dự án trọng điểm được đánh giá sẽ góp phần trong việc xây dựng chiến lược phòng chống lao Quốc gia của tỉnh Cà Mau.

Dự án ACT5 dự kiến với ngân sách hơn 85 tỉ đồng, sẽ được triển khai tại tỉnh Cà Mau từ năm 2022- 2025. Dự kiến có khoảng 165.000 người dân được hưởng lợi, được phân bố ở tất cả 9 huyện/thành phố với 208 khóm/ấp được chọn tương đương hơn 20% dân số. Dự án sẽ thực hiện lấy mẫu ngay tại cộng đồng người dân (khóm/ấp).

Từ đó giúp nâng cao khả năng tiếp cận và tỉ lệ tham gia, nâng cao năng lự của tuyến y tế cơ sở trong công tác phòng chống bệnh lao. Đồng thời, giúp phát hiện sớm, điều trị và giảm tỉ lệ mắc lao trong cộng đồng, tiến tới xóa bỏ bệnh lao vào năm 2030.

Giang Oanh