Lây truyền HIV từ mẹ sang con gia tăng ở Nam Phi

Với sự phát triển của Y học hiện đại, phụ nữ nhiễm HIV vẫn có quyền và có khả năng làm mẹ nếu như được tích cực hỗ trợ, hướng dẫn và áp dụng các cách để phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Tuy nhiên, tại khu vực Gauteng của Nam Phi số liệu thống kê cho thấy chỉ trong nửa đầu năm nay đã có hơn 200 trẻ sơ sinh bị nhiễm HIV.

Lây truyền HIV từ mẹ sang con vẫn là mối lo ngại toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh mỗi năm có khoảng 120.000 trẻ em dưới 14 tuổi nhiễm mới HIV, trong khi hơn 1,3 triệu trẻ em đang sống chung với căn bệnh này. Tại Nam Phi, quốc gia có tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới với gần 8 triệu người nhiễm, tương đương 12,7% dân số, tình hình càng trở nên đáng báo động khi mỗi năm ghi nhận thêm khoảng 150.000 ca nhiễm mới.

Tại các cơ sở y tế tại Nam Phi đã cung cấp miễn phí xét nghiệm HIV và thuốc kháng virus cho phụ nữ mang thai, nhưng trong nửa đầu năm nay, khu vực Gauteng vẫn ghi nhận 232 trẻ sơ sinh nhiễm HIV, trong đó Johannesburg và Pretoria lần lượt có 55 và 39 trường hợp.

Bà Melanie Langeveldt, Giám đốc chương trình chăm sóc sức khỏe ban đầu tại Tshwane bày tỏ sự lo ngại khi cho biết rằng, dù các chương trình phòng ngừa HIV đều được cung cấp miễn phí tại các phòng khám, vẫn có trẻ sơ sinh dương tính với HIV.

Nguyên nhân chủ yếu được xác định là do nhiều phụ nữ mang thai không biết mình nhiễm HIV hoặc không chịu đi xét nghiệm, một số khác lại bị gián đoạn điều trị vì lý do kinh tế hoặc do di cư. Một vấn đề đáng kể khác là nhiều người không tuân thủ hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu.

Bà Langeveldt nhấn mạnh, việc dành thời gian đến các phòng khám để nhận tư vấn và lập kế hoạch điều trị là điều cần thiết nhằm giảm thiểu tối đa nguy cơ lây nhiễm HIV cũng như bảo đảm quá trình điều trị không bị gián đoạn.

Mapule Radebe là một trong những trường hợp hưởng lợi từ chương trình điều trị HIV miễn phí tại Nam Phi. Khi được thông báo dương tính với HIV vào năm 2015, chị rất lo lắng, nhưng sau khi tìm hiểu, chị biết rằng nếu điều trị bằng thuốc kháng virus trong quá trình mang thai, con chị có thể không bị nhiễm HIV.

Sau khi sinh con gái đầu lòng, chị Mapule Radebe tiếp tục điều trị và con chị cũng được sử dụng thuốc ngăn ngừa lây nhiễm. Kết quả xét nghiệm sau sáu tháng cho thấy con chị âm tính với HIV. Năm nay, Mapule Radebe sinh đứa con thứ hai và một lần nữa, đứa trẻ không bị nhiễm HIV.

Bà Christine Stegling, Phó Giám đốc điều hành UNAIDS khẳng định, dù đã đạt được nhiều tiến bộ trong ứng phó với HIV/AIDS nhờ vào những cải tiến y sinh học, việc bảo vệ quyền con người và hoạt động cộng đồng, thế giới vẫn phải đối mặt với những khoảng cách lớn trong việc bảo vệ quyền con người. Những khoảng cách này đang cản trở nỗ lực chấm dứt đại dịch AIDS.

Để khắc phục tình trạng này, bà Langeveldt cùng các đồng nghiệp đang tích cực tuyên truyền về nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con và nhấn mạnh rằng việc tuân thủ nghiêm ngặt các phác đồ điều trị là chìa khóa để ngăn ngừa lây nhiễm.

Bên cạnh đó, chính quyền địa phương khuyến khích các bà mẹ mới sinh nên xét nghiệm HIV ba tháng một lần trong thời gian cho con bú và động viên bạn đời của họ cũng tham gia xét nghiệm nhằm bảo đảm sức khỏe cho cả gia đình.

Thúy Vân

Theo columbian.com